💥خرها سوار آدمها...!
✍️علی مرادی مراغهای
✅کاریکاتوری در مجله ماندگار و اثرگذار ملانصرالدین به سردبیری جلیل محمدقلیزاده وجود دارد که در آن، بهجای اینکه آدمها سوار خرها شوند، خرها سوار آدمها شدهاند!
البته در سالهای اخیر نیز، عکسی در صفحات مجازی، اعم از فارسی یا انگلیسی بولد شده که در آن، سربازی خری را کول کرده و در زیر آن به اشتباه نوشته شده که مربوط به جنگ جهانی دوم است و بهخاطر اینکه آنجا میدان مین بوده و چون جناب خر، خطر مین را تشخیص نمیدهد و ممکن است پایش را روی مین گذاشته، همه را به کشتن دهد، در نتیجه سربازی آن را کول کرده تا خطر انفجار مین در میان نباشد؛ مثلا اینجا را ببینید.
همین عکس در دوران همهگیری کرونا نیز در همه جا منتشر شد و زیرش هم مدام مینوشتند که «مواظب خرهای اطرافتان باشید؛ چون ممکن است ماسک نزنند و رعایت نکنند و شما را مبتلا کنند!»
بنابراین، با تحریف اطلاعات مربوط به عکس، یک پیام اخلاقی از آن بیرون آورده شده؛ یعنی اینکه، در زمان خطر مواظب خرهای اطرافتان باشید!
به عبارتی، خردمندان باید در مواقع خطر، نادانان و خرها را تحت کنترل خود درآورند...!
♦️اما به چندین دلیل این عکس مربوط به جنگ جهانی دوم یا میدان مین نیست؛ بلکه مربوط به جنگ الجزایر با فرانسه است:
اولا لباس سربازان استفاده شده در آن نمیتواند مربوط به جنگ جهانی دوم باشد.
ثانیا در یک میدان مینگذاری شده سربازان اینچنین پراکنده حرکت نمیکنند؛ خودِ اینگونه حرکت کردن، عینِ خریت است. در میدان مینگذاری شده سربازان پشت سرهم و با فاصله حرکت میکنند...
بعداً نیز مشخص شد، سربازی که الاغ را حمل میکند، یک مسلمان الجزایری بوده؛ اما در تیپ سیزدهم فرانسه خدمت میکرده و چون این سرباز تنومند و خمپارهانداز بوده و قادر به حمل تجهیزات سنگین بار بوده، در نتیجه، در منطقه جبل الجزایر به این کره الاغ گرسنه برخورد کرده و از روی مهربانی و شفقت کره الاغ را از تلف شدن نجات داده و آنرا به پایگاه میرساند و مدتی نیز در آنجا نگهداری کرده و اسمش را «بامبی» میگذارند...
وقتی این عکس در روزنامه مچ (چاپ پاریس) و روزنامه دیلی میرر (چاپ لندن) در شماره 16 فوریه 1959 درج میگردد، جناب بامبی، یعنی خر شهرت جهانی پیدا کرده و آن سرباز مذکور نیز به دلیل شجاعت و انسانیت در نجات یک کره الاغ از صحرای الجزایر در 28 نوامبر 1958، جایزه انجمن حمایت از حیوانات را دریافت میکند.
♦️اما برگردم به کاریکاتور الاغهای حمل شده در مجله ملانصرالدین:
برعکس آن سرباز فرانسوی که از روی شفقت و مهربانی الاغ را حمل میکند، در نشریه ملانصرالدین، این آدمها نه از روی شفقت، بلکه از روی جهل و نادانی آن الاغها را حمل میکنند و آن الاغها همان فئودالها، حاکمان و سایر استثمارگران هستند که سوار دوش مردم شدهاند!
و اینها الاغهای واقعی نیستند؛ برخی حتی چپق میکشند و برخی عینک هم دارند...!
مجله ملانصرالدین این کاریکاتور را در شماره 10 مورخه 10 مارس1907م کشیده و به نظرم در کشیدن آن از نقاشی فراسیسکو گویا الهام گرفته است (نقاشی فراسیسکو گویا را اینجا ببینید).
لازم به ذکر است که در بغل کاریکاتور ملانصرالدین به خط ریز این جمله به ترکی نوشته شده:
«تصویری که هر روز میبینیم»!
◀️کاریکاتور ملانصرالدین را در اینجا و یا در زیر ببینید.
ـــــــــــــــــــــــــــــ
🌅با میدیای سەربەرزی همراه باشید
Telegram |
Instagram