💠 شش نکته از نخستین جلسۀ حدیث‌خوانی نخستین جلسه از سلسله جلسات حدیث خوانی «باب الاضطرار الی الحجة»، روز چهارشنبه 16 آبان‌ماه 1403 در فاطمیه مدرسه عالی فقهی امام محمدباقر علیه‌السلام برگزار شد. در این جلسه حضرت استاد، نکاتی را دربارۀ روش بحث و همچنین تبیین معنای روایت دوم این باب مطرح فرمودند. در ادامه تقریری مختصر از مباحث این جلسه می‌آید: 1️⃣ غالباً اعتبار روایات کتاب الحجة به واسطۀ تکرر روایات است و نه با صحت سند؛ لذا حجم روایات صحیحه نسبت به روایات غیرصحیحه کمتر است. کلینی در این کتاب بر اساس تکرر و تجمیع قراین و شواهد پیش رفته است. 📌 بنای استاد در این جلسات، بررسی روایات با تکیه بر متن‌ حدیث است. 2️⃣ با توجه به گستردگی روایات بحث، تنها روایاتی بررسی خواهد شد که سند آنها بر اساس برنامۀ «درایة النور»، «صحیح» یا «موثق» باشند. 📌 بر این اساس، روایت نخست صحیح نیست. 3️⃣ در روایت دوم چارچوب درست و منطقی شناخت، یعنی شناخت از بالا به پایین مطرح می‌شود. بر این اساس انسان اصل وجود خداوند را به شکل فطری می‌شناسد و از طریق خداوند، پیامبر؛ و از طریق پیامبر، امام را خواهد شناخت و از طریق امام تکالیف خود را در دین می‌آموزد. این شکل شناخت با شناخت از معلول به علت و پایین به بالا متفاوت است. این دقت لازم است که ما باید به دنبال امام برویم و «مَثَلُ الإمامِ مِثلُ الکَعبَةِ یُؤتي و لایُؤتی». 4️⃣ در این روایت منظور از مرجئ، اهل حدیث هستند که عقبۀ تاریخی اشعری‌ها می‌باشند. اگرچه خود اشعری در قرن 3 آمده است اما تفکرات وی در باورهای اهل حدیث که رویکرد جبری هم دارند، ریشه دارد. منظور از «قدریّ» معتزله است. 5️⃣ صرف نظر از بحث معجزه و کرامت، ما وجدانا درک می‌کنیم که خداوند باید علم قرآن را به یک نفر واگذار کرده باشد و قرآن نمی‌تواند بدون قیم باشد. یعنی تفکر فطری بودن حجت بر روی زمین وجود دارد. در این صورت، کسی که خودش به جهل خودش اقرار می‌کند، نمی‌تواند حجت باشد و نوبت به کسی می‌رسد که خود را عالم می‌داند. 6️⃣ درست است که متن روایت که چارچوب شناخت را برای ما تبیین می‌کند، سخن امام نیست؛ ولی از آنجا که ارائۀ باورِ منصور بن حازم، مورد تأیید حضرت امام صادق(ع) قرار گرفته است، این نوع شناخت برای ما نیز حجت می‌شود. این تأیید از بیان حضرت(ع) دانسته می‌شود که پس از بیان باور منصور فرمودند: « رَحِمَكَ اللَّهُ». 👈 فایل صوتی این جلسه را اینجا گوش کنید: https://eitaa.com/mfeb_tahzib/1284 #تقریر #حدیث #کافی #کلینی #درایة_النور #خبرنامه_پژوهشی --- 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام 🌐https://m-feqhi.ir/ 🆔@mfeqhi