.
نسبت شهر و شاه و پیوستار تاریخی ایران دکتر محسن بنائی، در میزگردی در شماره پنجم «فریدون»، درباره نسبت شهر و شاه و پیوستار تاریخی ایران می‌گوید:
«در زبان یونانی پولیتیک و پولیس از یک ریشه است. من رشته‌ام در دانشگاه زبانشناسی با گرایش ایرانشناسی بوده است. این نکته برایم جالب بود، استاد من می‌گفت که ریشه واژه‌ی شهر و شاه هم یکی است. به زبان هخامنشی ریشه شهر، خشثرا است و ریشه واژه پادشاه هم خشایاثا است. هر دو از یک ریشه هستند یعنی اگر نگاه کنیم، در اینجا هم شهر و حکومت را از یک ریشه می‌بینیم، همانطور که پولیس و پلیتیک از یک ریشه هستند.
ما ایرانیان اولین کسانی بودیم در جهان که مفهوم دات، یعنی دات‌های فارسی باستان را وارد حکومتداری کردیم. یعنی آمدیم گفتیم تمام کسانی که شهروند این کشور حساب می‌شوند بر اساس یک داد یا داته با آن‌ها رفتار میشود. فرقی نمی‌کند جزو کدام قوم و دین باشند. این پدیده‌‌ای نوین در جهان بود، و برگرفته از آیین اشه و ارته یعنی همان قانون تعادلی که کیهانی بود. شکل زمینی شده‌اش دات‌های قانون می‌شد.
اینجاست که می‌بینیم نیاز داریم به این پیوستار تاریخی. یعنی ما یک پدیده‌هایی که از آسمان به زمین افتاده باشیم، نیستیم. ما، ماحصل، نتیجه و برونداد یا برآیند یک گذشته فرهنگی، تاریخی و طبیعتاً اجتماعی خودمان هستیم.
کسی که برای تاریخ نقطه‌ی صفر می‌گذارد، یعنی می‌خواهد ملتی را از گذشته‌ی فرهنگی و تاریخی خودش جدا کند. او به طور قطع دنبال یک حکومت توتالیتر است. این را در حکومت نازی‌ها در حکومت روسیه، در حکومت چین و حکومت کمونیست‌ها در کامبوج دیده‌ایم.
هر کس در هر نقطه‌ای از زمان بخواهد ملتی را از گذشته‌ی تاریخی‌اش جدا کند، یعنی این تداوم که پیوستار تاریخ است را قطع کند به طور قطع هدفش ایجاد توتالیتاریزم است. چرا؟ دلیلش واضح است؛ همانطور که یک انسانی که حافظه نداشته باشد می‌گوییم دچار آلزایمر شده است، و هر کار و بلایی را می‌توانید سرش بیاورید. ملتی هم که از گذشته‌ی تاریخی خودش جدا شود دچار آلزایمر فرهنگی میشود و این بهترین زمینه برای ایجاد توتالیتاریزم و پر کردن ذهنیت‌ها با اندیشه‌های توتالیتر است».
--------
محسن بنائی در آلمان در کنار تحصیل در پزشکی، در رشته زبانشناسی تطبیقی با گرایش ایرانشناسی نیز دانش آموخت.
میزگرد را اینجا بخوانید:
https://www.fereydoun.org/Interviews/173849@fereydoun_magazine
