منوچهریات

[یاد است دیگر... با حال و احوالی که تدائی می‌شود و تو یک‌باره سر بلند می‌کنی و می‌بینی در خانه‌ی خورشید خانم، همسایه‌ی مهربان پدربزرگم نشستی و مزه‌ی شیرین لبخند و شوق فاطی که کوچکترین دختر حاج‌عبدالله بود و به اعتراف خورشیدخانم مهربان‌ترین و دوست‌داشتنی‌ترین خواهر شوهری که یک عروس می‌توانست نصیبش شود.
واقعا هم فاطمه مهربان و دوست‌‌داشتنی بود. حداقل مرا که خیلی دوست داشت، تا جایی که وقتی روی پایش خوابم می‌برد مرا می‌بردند خانه، و این وضع تا هفت‌سالگی‌ام که دیگر از آن محله رفتیم پابرجا بود.
فاطمه دختر خانه بود، از کودکی یک پایش می‌لنگید، اما تروفرز بود و همیشه‌ی خدا فال خیر می‌زد و لبخند از لبانش محو نمی‌شد. چندسال پیش به لطف خواهرم رفتم و دیدمش، سال‌ها بعد ازدواج کرده بود و بچه‌دار شده بود و الان دیگر پسرانش مردی شده‌اند برای خود. می‌بینی؟ حال است دیگر، یکهو برت می‌دارد و می‌اندازدت سی سال پیش کنار دست فاطمه که با دستان خودش برایم لقمه می‌گرفت و قربان‌صدقه‌ام می‌رفت...]

فری خودش انجمنی است. همین هشت نه ماه پیش از کمپ بیرون آمد. عرق می‌اندازد و می‌فروشد، نه از این‌ها که الکل تنگش ببندند یا شکر بریزند که زود الکلش بالا برود، نه، حرام و حلال سرش می‌شود. عرق خوب می‌دهد دست ملت. برای همین هم قیمتش کمی بالاتر است. همه هم خداراشکر راضی‌اند ازش. البته آبجو هم می‌اندازد، نه برای فروش، برای خودشان. حتی امروز گفت که چند روز دیگر که آبجویش رسید، یک بطر هم به من می‌دهد سرسلامتی. سر میز با مانی نشسته بودند به سیگار و خستگی در کردن که گفت.
آخر، ظهری تا آمدند کافه، دیدند امیرحسین افتاده به جان کافه و گردگیری و تمیز کردن که یکهو مانی دنگش گرفت و رفت و دست‌مالی برداشت و او هم شروع کرد به تمیز کردن و فری هم که اوضاع را اینطور دید، طاقت نیاورد و رفت قاطی‌شان که بهرام آمد، پشت سرش وحید و علی هم آمدند و همه متحیر که چه خبر است؟ در همین حیث و بیث بود که یک مرد لهیده و لاغر با لباس‌های چرک آمد که من بیماری خاص دارم و بهم کمک کنید. همه‌مان داشتیم در جیب‌هامان دنبال پول نقد می‌گشتیم که فری رو کرد به مرد و پرسید: چی می‌زنی؟
مرد یک نگاه کرد و گفت: روزی سه چهار دوز متادون.
فری مرد را چندلحظه‌ای خوب نگاه کرد و گفت: می‌خوای ببرمت کمپ؟
مرد انگار که روزنه‌ی امیدی یافته باشد با شوق شروع کرد به گفتن تاریخچه‌اش که ده سال پیش به مدت سه سال و نیم پاک بوده و حالا هیچ‌کس را ندارد و تنها برادرش هم آنقدر درگیر زندگی خودش است که سراغش نمی‌تواند برود و اچ آی وی دارد و کارتن‌خواب است و...
گفتم که، فری خودش انجمنی است. برای همین هم با یک نگاه طرفش را می‌شناسد. کمی مرد را بالا و پایین کرد و یک لیوان چای نبات گرفت و داد دستش و بردش بیرون به قدم زدن. همزمان هم وحید و علی و بهرام شروع کردند به بحث که کدام کمپ ببریمش و حالا که سرپناه ندارد چه کار کنیم که بتواند مدت طولانی‌ای بماند و همانجا کار کند و درآمد داشته باشد و الخ که من دیگر بلند شدم و زدم بیرون و درحال قدم به توییترم نگاهی کردم که دیدم یکی توییت زده لعنت به مملکتی که درش نمی‌توان از برند دیور مستقیم خرید کرد و دیگر از اینکه برخی طعم شیرینی‌های فلان شیرینی فروشی تهران را نچشیده‌اند، اظهار تعجب کرده که مگر می‌شود؟!

🆔 @manoochehriat

کرگدن‌ها، این موجودات جامانده از عمق تاریخ، این موجوات غمگین، تنها و بی‌آزاری که از عهد دایناسورها مانده‌اند؛ موجوداتی که دیگر هیچ دوست و یار و یاوری براشان نمانده. موجوداتی که هر روز با حسرتی که هزاران سال به طول انجامیده، چشم به غروب خورشید در افق می‌دوزند تا کِی عصر زندگی‌شان سر برسد.
کرگدن‌ها، موجودات آرام و ساکتی هستند با هیکل‌های بزرگ و سنگین که دیگر به هیچ کاری نمی‌آیند و به اصطلاح به درد نمی‌خورند.
حیواناتی که حُزن و اندوه در جان نگاه و دل‌شان رخنه کرده. حیواناتی که به خوردن گیاه‌هان و زندگی ساده‌ای اکتفا کرده‌اند، بی‌اینکه میل و توانی برای ماجراجویی داشته باشند یا کاری که دوست و دشمنی براشان بتراشد.
کرگدن‌ها قلب‌های بزرگی دارند، آنقدر بزرگ که هزاران سال تنهایی و بی‌کسی را به گُرده می‌کشند و دم برنمی‌آوردند.
کرگدن‌ها موجوداتی هستند که زمین و زمان همیشه باهاشان بد تا کرده، تا جایی که حتی آدمیان نیز آن‌ها را نه به خاطر ضرورت که برای تفریح شکار می‌کنند.
کرگدن‌ها، این موجودات غمگین و تنها، جامانده از عمق تاریخ...

🆔 @manoochehriat

غمگینم؟ خشمگینم؟ مضطربم؟ مستأصلم؟
نمی‌دانم. شاید ترکیبی از همه‌شان، شاید هم یک‌دوتاشان باهم. تفاوتی نمی‌کند، هرچه که هست، انگار شکست را پذیرفته‌ام. ناامیدم، نه تنها از پیروزی که از راهی و چاهی و مفری و گریزی.
ناامیدم از هر چیز و هر کسی. از روزنه‌ای، کورسویی، نوری، امیدی...
شبیه آن روزهایی که با میثم راهی استادیوم می‌شدیم به امید بُرد تیم محبوب‌مان و هر هفته دست‌خالی باز می‌گشتیم و باز هفته‌ی بعد با کلی شور و هیجان و شیپورکشان و پرچم افشان راه می‌افتادیم و باز دوباره کأنه لشگر شکست خورده، افسرده و سردر گریبان بازمی‌گشتیم و آخر سر کار به جایی رسید که دیگر بی‌این‌که حرفی درباره‌اش بزنیم خود می‌دانستیم که نمی‌خواهیم برویم و به تماشا از تلوزیون قناعت می‌کردیم و بعدتر به شنیدن و خبر گرفتن و بعدتر هیچ ازش نمی‌گفتیم.
سال عجیبی بود. درست هم‌زمان بود با کوچ آن‌ها. منظورم از آن‌ها همان دخترک گندم‌گون بامزه است که چشم‌های قهوه‌ای رنگ زیباش که زیر طُره‌ی مجعد موش که همیشه از زیر شالش جسته بود و روی پیشانی‌اش می‌رقصید، انگار پُررنگ‌تر و درخشان‌تر می‌شد. یک‌جورهایی که آدم نمی‌توانست چشم ازشان بردارد و دلش می‌خواست همین‌طوری بهشان نگاه کند و توی حال و هواشان غرق شود و مدام با خودش کند و کاو کند که حالا به چه فکر است و به چه ذکر. احوالی شبیه آن بیت که «تو نشسته در مقابل، من و صد خیال باطل، که به عالم تخیل به که اتصال داری...»
و هنوز یادم است که اول‌بار وقتی دیدمش بهش گفتم که چقدر زیباست و او بعدها گفت که وقتی آن حرف را در اول دیدار و اول حرف شنیده، دچار یک‌جور دو دلی و تردید شده که هم خوشش آمده و هم یک‌طور احتیاط در پیش گرفته که این پسر پی چیست؟
اما من واقعا منظوری نداشتم. او فقط زیبا بود، همین. و من فقط یادآوریش کرده بودم.
دختر ساکت و گوشه‌گیری بود. با یک‌جور سکون و وقار. خودش را با چیزهای مختلف سرگرم می‌کرد. یک نوع دوری از همه چیز و همه‌ کس. تو گویی حصاری دور خود کشیده بود با باغچه و جویی و دار و درختی درونش و به تنهایی درش خوش بود.
راستش بعدتر که بیش‌تر نگاش می‌کردم، دلم می‌خواست بهش نزدیک شوم.
دلم می‌خواست راهی به آن حصار پیدا کنم و باهاش لب جوی بنشینم و چایی و سیگاری و کناری داشته باشم و گرم صحبت و خلوت و سکوتی؛ که البت شد، سخت، خیلی سخت، ولی شد.
و یادم است که یک‌بار درون همان حصار و کنار همان جوی، زیر سایه‌ی چناری زیراندازی پهن کرده بودیم و او بر چنار تیکه زده بود و من سر بر پاش گذاشته بودم و خیره به آسمان و او با دست‌هاش موهام را نوازش می‌کرد و باهم در سکونی دل‌چسبْ گرم سکوت بودیم که سر برداشتم و نگاش کردم و یک‌باره دیدم طٌره‌ی موش دور خال سیاه گونه‌اش حلقه زده و همین‌‌طور که نگاش می‌کردم پرسیدم: «در خم زُلف تو آن خال سیه دانی چیست؟» که به چشم‌هام نگاه کرد و من خود جواب دادم که «نقطه‌ی دوده که در حلقه‌ی جیم افتاده است» و او چشم‌هاش را بست و به لبخند شیرینی حرف‌هاش را زد.
اما وقتی خبر کوچ‌شان رسید، انگار یک‌باره تمام آن باغچه را به آتش کشیدند. دیگر هیچ نمانده بود. دیگر هرچه بود زبانه‌های سرخی بود که سر به فلک می‌کشیدند و خاطرات خاکستر می‌شدند خاکسترها یک‌به‌یک به هوا می‌خواستند و دنبال جایی یا چیزی می‌گشتند که سیاه و دود اندودش کنند.
بعدتر که رفتند، همین هم شد. کم‌کمک تیره‌گی جای همه‌چیز را گرفته بود. کم‌کمک همه‌چیز رنگ باخته بود. کم‌کمک همه‌چیز هیچ شده بود. کم‌کمک دیگر حتی ازش حرف نمی‌زدم، کم‌کمک دیگر حتی یاد نمی‌کردم، کم‌کمک دیگر نمی‌دانستم غمگینم، خشمگینم، مضطربم، مستأصلم، شاید هم ترکیبی از همه‌شان، شاید هم یک‌دوتاشان باهم. تفاوتی نمی‌کرد، هرچه که بود، انگار شکست را پذیرفته بودم...

[از نامه‌ها...]

🆔@manoochehriat

‏رو صندلی چُرتم برد. پشت رُل بودم. خوابم میومد. تو خیابون دو طرفه. جلوم رو درست نمی‌دیدم. صدای آژیر می‌اومد. زنه داشت جیغ می‌زد: «پدرسگ، منو از خونه‌ش انداخت بیرون!»
سه‌راهی رو می‌خواستم بپیچم، چشمم خمار بود و تا اومدم بجنبم، رد کردم. خواستم دور بزنم، فرمون رو پیچوندم، روبه‌رو دیوار بود. چسبیدم به دیوار. چراغ روشن. دیوار سفید. چشم خمار. سردرد ریز. سرم رو چسبوندم به بالشتک صندلی و خوابیدم. چشم وا کردم، نفهمیدم چقدر گذشته بود. صدای کامیون می‌اومد. وسط بلوار بودم. اما چسبیده به دیوار. دنده عقب گرفتم، اومدم رد شم، دیدم ماشین رئیسه روبه‌روم.
پسر ۷ ساله‌ش تو ماشین بود.
کنارش پارک کردم. شیشه رو دادم بالا، گفت: «بابام گفته اگه باهاش کار داری، اول باید به مسئول دفتر بگی!» گفتم: «کدوم مسئول دفتر؟ چه کشکی؟ چه پشمی؟ حالا من که به خاطر بابات نیومدم اینجا. اما اگر اومد، بهش بگو قبلش باید بدونم کیه که بهش بگم یا نه؟»
گاز ماشین رو گرفتم، صدای سگ ‌می‌اومد. شمال بودم. نسخ بودم. خوابم می‌اومد. جاده پر از مینی‌بوس بود. دریا خشک بود. ماهی‌ها رو خاک شنا می‌کردن. کف جنگل سنگ‌فرش بود. پر از میز و صندلی. کلی قهوه‌چی دختر، با لباس یه شکل. کلی سطل زباله، دورش پر از آشغالِ کُپه شده. پاستا نداشتن. گفتم: به لعنت سگ نمی‌ارزه. سیگار فروشی هم نبود.حتی یکی! برگشتم. شیراز بودم. کنار بلوار پارک کردم. پر از سیگارفروشی بود. خواستم بخرم، دختره برام حساب کرد.
گفتم: چرا؟
گفت: مهمونی!
گفتم: از کجا فهمیدی؟
گفت: لباست.
نگاه کردم. لباس معمولی تنم بود. نگاهش کردم، لباس معمولی تنش بود. سرمو برگردوندم، شراب‌سازی بود. همون دختره رئیس‌شون بود.
گفت: بدم ببری؟
گفتم: بعدا میام می‌برم.
گفت: باشه، منتظرم پس.
نشستم و راه افتادم. جلوی دفتر بودم. رفتم بالا، دیدم راه‌پله رو رنگ کردن. نارنجی! داخل اتاقم که شدم، دیدم خودم خوابیدم رو صندلی...

🆔 @manoochehriat

این‌قدر پیغوم و پسغوم از این‌ور و اون‌ور و که چرا اینستا نداری و... که دست‌آخر رفتم پیج اینستاگرام ساختم!
بعد نگید نگفتم ها؛ حاضرین به غایبین هم اطلاع بدن. دمتونم گرم.

https://www.instagram.com/invites/contact/?igsh=1dgfzvu1ckp80&utm_content=vwkzr7z

[دکتر امروز گفت: احساس خیلی مهمه محمدرضا، احساس به همه چی معنی می‌ده!
بهرام گفت: خاک پاتم به مولا، جبران می‌کنم برات.
امیرحسین گفت: مهندس! نمی‌دونم این دل چرا این‌طوری می‌کنه با من...
علی فشنگ گفت: حال دوست‌دخترم خوبه، یکم افسرده شده!
فِری دیوونه گفت: به ناموسم دیگه نمی‌رم سمت خلاف، توبه کردم.
و من به این فکر می‌کردم که تو چطور؟!]

[یک‌وقت‌هایی هم حس می‌کنی که پُر از خالی هستی، بعد به این پوچی فکر می‌کنی، به این‌که چقدر همه‌چیز از معنا تُهی شده، گفتن، شنیدن، کار کردن، هدف داشتن، خوردن، خوابیدن، خندیدن، گریستن، شاد بودن، غمین شدن، راه رفتن... این‌جاست که می‌زنی به دل خیابان و می‌روی و می‌کاوی و می‌جویی تا شاید دست‌آویزی بیابی و خودت را ازش سرشار کنی و گاهی هیچ نمیابی و همچنان سرشار از هیچ ادامه می‌دهی...]

[منوچهر همیشه می‌گفت دلْ خر است!
حرف حالیش نیست، یک‌وقت دیدی سرش را می‌اندازد پایین و برای خودش می‌رود یک‌ جاهایی، یا یک‌وقت دیدی هوس چیزهایی می‌کند که به بادت می‌‌دهند، اما دل است دیگر، این حرف‌ها حالیش نیست که، خر است...]

[می‌دانی،آدمی موجود متناقض و عجیب و غریبی است. مثلا یک‌وقت‌هایی هم این‌طور است که می‌بینی که تردید و دو دلی آرام آرام شروع کرده به خالی کردن دلت.
اوایلش شبیه خارشی است که از راه رفتن مورچه روی ساق دست یا پایت رُخ می‌دهد و بعد گِزگِز وقتی که سوزنی در تُک انگشتت فرو می‌رود و بعد شبیه سوزش زخمی که از کنده شدن پوست کنار ناخُنت ایجاد شده و همین‌طور جلو و جلوتر می‌رود تا جایی که تمام وجودت را می‌گیرد و وقتی به خودت می‌آیی که از سر ترس شروع به کشیدن نقشه و پیدا کردن راه‌حلی برای فرار از موقعیتی هستی که قرار است رُخ دهد و تو با تمام وجود آرزو می‌کنی و که رُخ ندهد تا مبادا تو در کار انجام شده قرار بگیری؛ و جالب‌تر اینکه این موقعیت‌ها به عکس تصوری که داریم، اغلب اوقات تلخ و رنج‌آور نیستند، بلکه در بسیاری موارد حسرت‌شان را داریم!
موقعیت‌هایی مثل صمیمیت، رفاقت، دوست‌داشتن، محبت کردن...]

یک وقت‌هایی هم مثل امشب آدم دلش تنگ می‌شود. تنگ همین یک سال و دو سه ماه پیش، درست شب تولدم که از سر تنهایی وب‌گردی می‌کردم و در این‌جا و آن‌جا می‌چرخیدم که با آن بچه آشنا شدم و بعد رفته‌رفته تبدیل شد به یکی از بهترین‌های عمرم. راستش هنوز هم خیلی دوستش دارم. یادم هست آن موقع با خودم می‌گفتم این بشر چه آدم جذابی است. حتی اخلاق و وسواس‌هاش برام جذاب بود. مثلا کُلی به دندان‌هاش اهمیت می‌داد و بعد از مسواک زدن هیچ‌ جز آب نمی‌خورد. یک دوبار هم که هی به حرف کشیده بودمش و از چایی‌ها و سیگارهای پشت همم بهش گفته بودم، چایی خورده بود و کُلی غُر به جانم زد که بعد از مسواک چایی خورده! خدا می‌داند که چقدر سر تعهد کم‌نظیرش سر مسواک زدن دستش می‌انداختم.
یا شجاعتش برای همین کارهای کوچک که خیلی‌ها می‌ترسند ازش، حتی خود من! مثلا یکهو به سرش می‌زد وسط باران آن‌قدر پیاده می‌رفت تا خیس و آب‌کشیده می‌شد و تهشم سرما می‌خورد. یا بلند می‌شد و ماشین را برمی‌داشت و کل موهاش را می‌زد و کچل می‌شد!
یا تنبلی‌هاش که وقتی از سر شیفت می‌آمد با چایی‌شیرین و نان و پنیر و... گرسنگی‌اش رفع و رجوع می‌کرد و گاهی دو یا حتی سه بار در روز!
یا مهربانی‌اش که یک‌جور خاصی بود و با دست‌انداختنت و شوخی‌های گاه‌وبی‌گاه و لقب‌دانش نشان می‌داد.
البت من هم بی‌کار نمانده بودم و لاغ خطابش می‌کردم و قربان چش و چالش می‌رفتم. (ترجیح لقبم را می‌دهم نگویم و در همان عالم خودمان دوتا بماند!) بماند که جفت‌مان اغلب علاقه و توجه‌مان را با فحش‌دادن به اثبات می‌رساندیم و مثلا اگر یکی‌مان یک‌بار فحش نمی‌داد، می‌فهمیدیم که خبری هست و احوالش خوش نیست.
یادم هست آن اوایل هیچ از خودش نمی‌گفت. درواقع کم‌ترین اطلاعات را می‌داد. انگار نوعی احتیاط و محافظت از خود باشد. بعدتر که کم‌کمک اعتماد کرده بود راحت‌تر حرف‌هاش را می‌زد و از خودش و احساسات و احوالش می‌گفت. جالب‌تر اين‌که من هم خوشم می‌آمد از این گفتن‌هاش. از روزمره‌هاش که به نظر خودش جالب نبود، از غم‌هاش که پنهان می‌کرد. از این اعتمادی که به من کرده و از مکنوناتش می‌گفت.
ناگفته نباشد که من هم همین بودم. بعدتر آن‌قدر به جانش غُر زدم که بهم هدیه‌ی تولد ندادی که جدی‌جدی می‌خواست برایم بعد چندوقت هدیه‌ی تولد بخرد! بماند که چندین بار هم مجبورش کردم بهم تبریک بگوید و عذرخواهی کند!
حتی یادم هست که دوتا بستنی و یک پیتزا هم الکی‌الکی به بهانه‌های مختلف بدهکارش کردم و مدام به رُخش می‌کشیدم که بدهی‌هات را چرا نمی‌دهی و...
باز خاطرم هست یک‌بار طوری ذوق کرد که هنوز که هنوز است آن صداش و ذوقش با آن لهجه‌ی شیرینش هنوز که هنوز است توی گوشم هست.
و باز یادم می‌آید آن اواخر آن‌قدر عیاق شده بودیم که نقشه‌ی مسافرت می‌کشیدیم به بوشهر و جاهای دیگر و طوری شده بود که اگر یک-دو شب باهم حرف نمی‌زدیم و از هم خبر نداشتیم دل‌تنگ هم می‌شدیم و چنان باهم بی‌ریا و صادق بودیم که انگار هیچ حجابی بین‌مان نیست، و واقعا هم نبود.
القصه که از اخرین روز دقیق هشت‌ماه می‌گذرد و من همچنان دل‌تنگشم و راستش نمی‌دانم چرا حرف آن طرف را پذیرفتم که بهش توصیه کرده بی‌خیال شود. راستش آدمی گاهی از کرده‌اش پشیمان می‌شود. مثل تمام بارهایی که من در این هشت‌ماه شدم. تو گویی شده‌ام مصداق این بیت که گفت: حسب حالی ننوشتی و شد ایامی چند، محرمی کو که فرستم به تو پیغامی چند...

... حس کردم مغزم مچاله شده. عین پلاستیکی که گُر می‌گیرد. از خانه بیرون زدم به هوای پیاده‌روی، بلکه هوایی به کله‌ام بخورد و فَن تنم روشن شود و آمپر مغزم کمی پایین بکشد.
توی پیاده‌رو بی‌هوا از بین جمعیت دختر و پسری که نیمه‌شب برای دور دور آمده بودند تا لاسکی بزنند و شاید شماره‌ای رد و بدل کنند و بعد وعده و قرار و عشق‌بازی‌ای، می‌گذشتم که بویی به مشمامم خورد. یک بوی تیز و خوش. تیز مثل صابون و خوش، مثل یک عطر قدیمی.
بعد یک تصویر بود، انگار که یک کارت،
یا تکه‌ای پاره شده از مجله‌ای رنگی.
یک دختر زیبا با پوستی گندم‌گون و موهایی طلایی‌رنگ و مجعد که کمی پایین‌تر از شانه‌اش بود و به طرفی یَله‌شان کرده بود.
لباس تنگ قرمز رنگی هم تن داشت که توش سینه‌هاش مشخص بود و بند یک طرف لباسش روی بازوش افتاده بود و بدنش را طوری حالت داده و کمرش را جوری پیچ‌وتاب داده بود که انگار در حال رقص و لوندی است؛ با آرایشی اغراق‌آمیز و لب‌های غنچه کرده و سرخ‌رنگ و چشم‌هایی تیره، انگار درحال چشمک‌زدن به تو و خواندنت به خود است.
یک لحظه بود، یک فِرِم، یک تصویر ایستا. بی‌هیچ صدایی، بی‌هیچ پس و پیشی.
تنها یک حس بود. یک حس نوجوانانه، نوجوانی که تازه شهوت را کشف کرده.
یادم نیست برای کی بود، یا اصلا نبود.
شاید چیزی حدود بیست و چند سال پیش، شاید بیش‌تر، شاید کمتر. شاید هیچ‌وقت.
اما قصه‌اش هرچه که بود، مال یک نوجوان بود، دور بود، اما انگار مال هم امروز بود، تو گویی مال من بود...

خبر رسید که همسر علی فوت کرد. امیرحسین می‌گفت که سرطان خون داشت. چندماهی بیش‌تر نیست که با علی آشنا شدم. ازم دو-سه سالی بزرگ‌تر است. یک جوان به شدت مودب، کاری، ورزش‌کار، خوش اخلاق.
علی کشتی‌گیر است. همان‌قدر با معرفت و به قول بچه‌های نازی‌آباد جنس یا همان مشتی خودمان.
میثم می‌گفت از هجده‌سالگی باهم بودند. چیزی به اندازه‌ی نصف عمرشان.
یادم نیست علی تا حالا حرفی از مشکلاتش زده باشد، تا آنجا که فقط دوستان قدیمی‌اش می‌دانستند همسرش سرطان داشت. همین یک-دو ماه پیش بود که بهم گفت کشتی را دوباره شروع کرده. می‌گفت تو هم بیا. خودم بهت یاد می‌دهم. می‌گفت همین که تو فضاش نفس بکشی برایت خوب است. می‌گفت کشتی صیقلت می‌دهد. دلت را نرم می‌کند و تنت را سخت.
دیر خبردار شدم. امیرحسین می‌گفت به زور از سر خاک بلندش کردیم. می‌گفت بیش‌تر از سه ساعت چسبیده بود به خاک و تکان نمی‌خورد. می‌گفت انگار یک‌شبه تنش آب شده بود. می‌گفت حتی وقتی جانی برای هق‌هق نداشت، اشک بند نمی‌آمد و همین‌طور از چشماش روان بود.
می‌گفت علی هم‌سرش را از دست داده بود...

🆔 @manoochehriat

جلوی یک کافه توی پونک نشسته‌م و همین‌طور که گاه‌گاهی لبی به نِیِ موکای سردی که جلوم هست فشار می‌دم، مردم در حال گذر رو نگاه می‌کنم.
مثلا خانومی با شال آبی تک‌وتوک موهای سفید که پیدا بود و مانتویی بنفش که خیلی هم بهش می‌آمد، درحالی که تلفن همراهش را بیخ گوشش گرفته بود تا لابد بتواند وویسی که براش فرستاده‌اند را راحت‌تر بشنود، داشت اشک‌هاش را که دانه دانه سرازیر می‌شدند با انگشت سبابه‌ی دست دیگر پاک می‌کرد.
یا از ساختمان کناری، دختر زیبایی که موهاش را خیلی کوتاه کرده بود - انصافا هم بهش می‌آمد و جذاب بود- با چهره‌ای سبزه‌گون بیرون آمد و یک نگاه تأمل‌واری بهم کرد و بعد چند قدمی که ازم دور شد، دوباره برگشت و نیم‌نگاه دیگری انداخت و رفت.
یا همین الآن آن دختر با موهای حنایی فِر و پوستی سفید که شلوار و پیرهن خنک (جنسش را نمی‌دانم!) پوشیده بود و کوله‌ی مشکی‌ای به دوش انداخته بود و نرم‌نرم، انگار که برای گردش آمده باشد، سر به هوا و قدم می‌زد. یک‌طوری که مرا یاد جودی‌ابوت انداخت، در سبزه‌زار مدرسه‌شان.
یا آن آقای میان‌سال (حدود پنجاه و چند شاید) که دست خانوم تپُل و بامزه‌ی خندانش را که از شدت سفیدی پوست لُپ‌هاش به سُرخی می‌زد را گرفته بود و از پله‌های ورودی ساختمان پزشکانی که مقابل کافه‌ است پایین می‌آمدند.
یا همین آقای گُل‌فروش کنار کافه که معلوم است خیلی زیر آفتاب بوده که صورتش این‌قدر آفتاب سوخته شده، مردی بور که دیگر دارد موهاش سفید می‌شود. با یک‌جفت دمپایی مشکی که حالا جلو مغازه‌اش روی صندلی نشسته و پاهاش را به گلدان بزرگی ستون کرده و طوری تلنف همراهش را دست گرفته که انگار چیز غریبی است و کارکردن باهاش سخت‌تر از هر کار دیگر.
یا آن پسرک هشت نه ساله که مشمایی دست گرفته و مادرش را که با مشمایی به مراتب بزرگ‌تر چند متری ازش فاصله گرفته از دور صدا می‌کند و مادر انگار که اتفاق غریبی نیفتاده، همچنان به راه خودش ادامه می‌دهد.
و خود من که منتظرم ساعت شش‌ونیم بشود و بروم مطب دکتر تا احتمالا چند دقیقه بعدش نوبتم شود.
ولی بگذار فعلا این نخ سیگار را بکشم...

🆔 @manoochehriat

ک: کچلم کردید! هی منوچهر کجاست، منوچهر کجاست، کجا می‌خواید باشه؟ اون دنبال عیش و عشرت خودشه و مام دنبال یه لقمه نون بخور و نمیر!

چ: چرا توییتر نیستی؟ چرا رفتی؟ چرا چرا چرا...
ارتش چرا نداره که! اومدم به کار و بارم برسم، الانم حال برگشتن ندارم. بماند که همچنان کار و بارم دارم.

خ: خب از منوچهر چرا نمی‌نویسی؟ حداقل برا ما بنویس، به ما بگو چیکار می‌کنه، کی رو دیده، چی رو گفته و...
یعنی چی؟ بنویسم توییت کنید؟ تو کانال بذارم لینکش رو تو توییتر بازنشر کنید؟ والا نفهمیدم ما!

ب: بابا لامصب‌ها! خب ناشناس می‌دید، چرا بلاک می‌کنید؟! این گمون دوازدهمین نفره!

گ: گیری کردیم به مولا...

از صبح این مصرع در ذهنم مدام می‌چرخید که «مثلا خنده‌ی تو قاتل جانم بشود...» و زیر لب می‌خواندم و به این فکر می‌کردم که شاعر در آن لحظه به چه فکر می‌کرده و چه حال و احوالی داشته که چنین چیزی گفته؟
مثلا معشوقش آن‌قدر می‌خندیده که شاعر خوش‌ذوق ما از شدت دیوانگی سرش را به دیوار می‌کوبیده و کار خودش را تمام می‌کرده؟!
یا نه، مثلا طوری برای خنده‌ی معشوقش ذدق می‌کرده که جابه‌جا قلبش از تپش می‌ایستاده و یاد و خاطره‌اش گرامی داشته می‌شده؟
احوط است که دومی باشد!
علی‌ایحال همین‌طور جلو کافه نشسته بودم و زیر لب زمزمه‌اش می‌کردم که یک دختر با موهای فِر و رنگ‌ووارنگ (به اصطلاح خانم‌های امروزی های‌لایت کرده) از به گمان این‌که خطاب به او گفته‌ام، جلوم ایستاد. لبخند می‌زد و بهم نگاه می‌کرد، انگار که منتظر ادامه‌ی حرفم باشد. دختر واقعا شیرینی بود، لبخندش قشنگ بود و سلیقه‌اش هم قشنگ.
سبزه رو بود، یک پیراهن مردانه‌ی سفید با راه‌راه‌های ریز خاکستری پوشیده بود و یکی از این شلوارهای به اصطلاح جینِ گشاد و کوله‌ای خاکستری بر دوش، یک حالت قشنگی داشت و چهره‌اش هم به قول مادرم تو دل برو بود. خاصه با آن چشم‌های قهوه‌ای روشنش و آن طرز نگاهش.
القصه، وضع را که این‌طور دیدم خودم را از تک و تا نینداختم و با تمام توانم سعی کردم مصرع دوم را از ته و توی حافظه‌ام بیرون بکشم و همین که پیداش کردم، این‌بار واقعا خطاب به او گفتم: «این دل‌انگیزترین قتل جهان است...»؛ دختر هنوز لبخند می‌زد. صندلی دوم میزم هم که خالی بود، دعوتش کردم بنشیند و همین که دعوت را به زبان آوردم از داخل یک ماشین به قول معروف مدل‌بالای سفید رنگ مردی داد زد: «آتنا!». آتنا برگشت و به مرد نگاه کرد، رو کرد به من و باز لبخند زد و گفت: مرسی، می‌بینمت!
بعد برگشت و رفت و همین که می‌خواست سوار ماشین شود، دستی برایم بلند کرد.
آتنا رفته بود و من همچنان در فکر بودم. انگار که حال و احوالش را فهمیده باشم، به دختر فکر می‌کردم. به آن صدای لطیف و لحن نرم سخن گفتنش. به آن چشم‌هاش، به قد و بالاش، به سینه‌های سفتش و پیچ و تاب کمرش و حتی راه رفتنش که قدم‌هاش را ریز برمی‌داشت و با هر گام، پاش را صاف مقابل آن یکی پا می‌گذاشت، انگار که روی یک خط راه می‌رود؛ و آن لبخندش که دل‌انگیزترین قاتل جهان بود...

🆔 @manoochehriat

اولین گاز به گلابی را که زدم یادم افتاد. نیمه‌رسیده بود. هنوز کاملا شیرین نشده بود. انگار که روی زبانم با مسواک فرچه کشیده باشند!
یادم آمد که بچه بودم. شاید هفت-هشت سال که رفته بودیم روستا. مردی با خری آمد و سیب و گلابی بار خرش کرده بود و به آذری فریاد می‌زد که «آلموت گتیرمیشم، بال آلموت!» و زنان می‌رفتند و پولی می‌دادند و مقداری می‌خریدند.
ترازویش هم دو کفه داشت و بندی که به چوبی وصل شده بود. چیزی شبیه به همین ترازوهای عدالت که توی فیلم‌ها و عکس‌ها می‌بینیم. سنجه‌ی ترازویش هم چندتا سنگ بود. نه سنگ فلزی ترازو ها، سنگ واقعی؛ انگار که سر راه، آمدنی دو-سه تا سنگ به اندازه‌های مختلف برداشته و آمده.
القصه همه خرید کرده بودند و سر ظهر بود و من و سعید که تازه از خواب بیدار شده بودیم (شب تا بوق سگ توی سر و کله‌ی هم می‌زدیم و آسمان پُٰر ستاره را سیر می‌کردیم، بماند که من تا آن موقع این همه ستاره یکجا ندیده بودم و بدجور هیجان داشتم.) از خانه بیرون زدیم و پیرمردی را دیدیم که با خر سیاه‌رنگش کنج دیواری که سایه انداخته نشسته به استراخت و چای و چُپُق.
جلوتر که رفتیم دیدیم توی خورجین خرش کمی گلابی دارد. سعید ازش پرسید که اگر به خرش علوفه بدهیم، بهمان گلابی می‌دهد یا نه؟
پیرمرد قبول کرد. حالا ما مانده بودیم که از کجا و چطور علوفه بیاوریم؟ نتیجه‌ی هم‌فکری این بود که برویم دزدی!
هر کدام سمت خانه‌ای رفت. من رفتم توی خانه‌ی یکی از عموزاده‌های پدری‌ام که چندن هم ازش خوشم نمی‌آمد (بعدا می‌گویم چرا؟) و اول همه رفتم سمت پنجره‌ی خانه و دیدم که نشسته‌اند به ناهار. سگ خانه مرا می‌شناخت و باهاش قبلا بازی کرده بودم، پس صدایش درنیامد. خاصه که سر ظهر بود و هوا گرم و او هم زیر سایه‌ای بی‌حال نشسته بود به استخوان سق زدن. من هم که اوضاع را مناسب دیدم، خزیدم توی کاه‌دانی و یک بغل پُر یونجه برداشتم و دویدم سمت خر!
سعید زودتر از من رسیده بود و خلاصه پیرهن‌مان را بقچه کردیم و یک بغل گلابی گرفتیم و رفتیم سمت رودخانه که چند درخت قدیمی کنارش بود و زیر سایه نشستیم به خوردن گلابی‌ها. گلابی‌هایی که نیمه‌رسیده بود. هنوز کاملا شیرین نشده بود. انگار که روی زبانم با مسواک فرچه کشیده باشند...

پ.ن: از آن عموزاده‌ی پدری‌ام برای این بدم می‌آمد دختری داشتند به اسم الناز یک-دوسال از من کوچک‌تر. دخترک سفید رویی بود با موهای طلایی و همیشه‌ی خدا یک پیراهن گُل‌دار با زمینه‌ی قرمز تنش بود که خیلی بهش می‌آمد. دختر خوشگلی بود، با چشم‌های عسلی و لُپ‌هایی قرمز. القصه که وقتی اولین‌بار دیدمش، از بس لُپ‌هایش قشنگ بود دست انداختم و لُپ‌هاش را کشیدم و با ذوق گفتم: «عین سیب می‌مونه!» همین شده مایه‌ی خنده و دست‌انداختن من.
چپ می‌رفتم و راست می‌رفتم، پدرش می‌گفت: حواست باشد به دختر من نظر نداشته باشی که با من طرفی! یا می‌گفت اگر خاطرخواه دختر من شدی باید فلان‌قدر گوسفند داشته باشی و این قبیل حرف‌ها و دست‌آخر که گفتم من هیچ‌چی ندارم، گفت پس دختر بهت نمی‌دهم و من هم زدم زیر گریه و از همان لحظه ازش بدم آمد که چرا دختر به من نمی‌دهد؟!
البت بماند که یواشکی می‌رفتم و لُپ‌های دخترک را می‌بوسیدم...
هعی یادت به خیر جوانی، بروم بقیه‌ی گلابی‌ام را بخورم!

🆔@manoochehriat

چندان درست خاطرم نیست، شالش سبز بود یا چشم‌هاش، شاید هم هر دو!
خلاصه هرچه که بود، دختر خوش‌سلیقه‌ای بود. یک شلوار کِرم رنگ پوشیده بود، از این گُشادها که تن آدم درش راحت است و یک پیراهن هم از همان جنس و رنگ و از این صندل‌های رومی شکل که در فیلم‌ها می‌بینیم. یادت باشه همیشه می‌گفتیم که این‌ها به هرکسی نمی‌آید و طرف بایستی به قول تو راه‌رفتن بلد باشد، نه این‌که کج و کوله قدم بردارد و فکر کند همه‌چیز هم می‌تواند بپوشد و خلاصه که بحث سلیقه داشتیم، دختر معلوم بود خوش‌سلیقه است. حتی راه رفتنش هم قشنگ بود، خودش هم قنشگ بود، با آن چشم‌های سبز که در تاریکی و زیر نور لامپ می‌درخشید. یا آن ناخن‌هاش که بدون لاک و رنگ‌های اضافه بودند. حتی آن دست‌بند چرمیش هم که با انگشتر عقیق و رنگ صندل‌هاش هم‌آهنگی داشت.
دختر خوش قد و قامت هم بود. وقتی نسیم می‌وزید و پیرهن به تنش می‌چسبید، می‌توانستی گِردی بی‌نقص سینه‌های سفتش را ببینی، طوری که دلم می‌خواست صدایش کنم: «ای از گریبانت به گُستاخی خدایان سر برآورده!» و وقتی به سمتم برگشت، در چشماش نگاه کنم و ادامه بدهم: «یک تن چه سان گنجایش این رستخیز جاودان دارد؟»
بعدش را هزار بار در خیالم تجسم کردم: قدمی به جلو برمی‌داشتم، بی‌اینکه توجهی به اطرافم کنم، دست لای موهای حنایی‌رنگ فِر خورده‌اش می‌کردم و بعد لب‌های قشنگش را بی‌هیچ تعللی می‌بوسیدم و در گوشش زمزمه می‌کردم‌: «جان و جهان من تویی ای کفر و دین و مهر و کین من...»
اما واقعیت این است که نمی‌شد! یعنی می‌شد اگر مادرش آنجا نبود و با اَخم و تَخم و چشم‌غُره رفتن مرا نمی‌پایید و مدام به دختر تشر نمی‌زد که بروم و دختر که دیگر از دست غُرهای مادر به تنگ آمده بود، رضایت به رفتن دهد!
البته بگویم که مادرش هم قشنگ بود، مصداق بارز مادر را ببین و دختر را ببر! منتها نمی‌دانم چرا این‌طور می‌کرد؟ شاید انتظار داشت به جای دخترش، چشمم خودش را بگیرد؟!
القصه که کوفت‌مان کرد. دختر هر چند قدم برمی‌گشت و به عقب نگاه می‌کرد و مادرِ لامصب نمی‌کرد دو قدم جلو بیفتد تا بتوانم شماره‌ای، حرفی، حدیثی، چیزی با دختر رد و بدل کنم، بلکه روزی، روزگاری فرجی شد و خیر آخرت که نسیه‌ست، خیر نقد دنیا به ما رسید.
هیچ‌چی دیگر، از سر شب که نشستم به نوشتن، فکرم درگیر همین است و بس.

🆔@manoochehriat

اسمش نگار است. یک دختر قشنگ و آروم. قشنگ منظورم نه این قشنگ‌های مجازآبادی و پوستری و سینمایی و این‌ها، نه؛ یک قشنگ طبیعی. چطور بگویم، مثلا صداش قشنگ است وقتی بهش سلام می‌دهم و در پاسخ یک کوچولو لب‌هاش می‌جنبند و یک صدای آرامی که گاهی به سختی شنیده می‌شوند ازشان بیرون می‌آید: سلام و بعد پا تند می‌کند و می‌رود.
همان پا تند کردنش هم قشنگ است، با آن قدم‌هایی ریزه و نرم.
یا چشم‌هاش قشنگ است، وقتی توی آسانسور بهش نگاه می‌کنم و او از خجالت چشم بر زمین می‌اندازد و بعد من از عمد به گوشه‌ای خیره می‌شوم و او یواشکی و زیر چشمی نگاهم می‌کند، بی‌اینکه بداند من حواسم بهش هست.
یا لباس‌هاش قشنگ است. مثلا امروز یک شلوار سفید گشاد، از همان‌ها که پارچه‌ی لَختی دارند و توی تن خانم‌ها خیلی خوب می‌ایستند و به اغلب‌شان هم می‌آید و من نمی‌دانم چرا کم‌تر کسی از آن‌ها چنین شلواری می‌پوشد؟! بگذریم که اسمش را هم نمی‌دانم، شاید اگر از خواهرم بپرسم بهم بگوید. و با آن کالج‌های قهوه‌ای که پوشیده بود واقعا قشنگ بود.
یا وقتی از تحریریه بیرون می‌آید تا با تلفن صحبت کند و گوشی موبایل را که به گوشش می‌چسباند، یک طور قشنگی گردنش را کج می‌کند. یا حتی انگشت‌هاش، حتی یک‌بار وقتی منار آب‌خوری ایستاده بود و بطری آبش را پُر می‌کرد جلو رفتم تا انگشت‌هاش را ببینم، چقدر قشنگ بود، ناخن‌هاش رنگی نداشت، نه زیاد بلند بود، نه کوتاه، یک جور ظریفی بطری را بین انگشتان بلند و کشیده‌اش گرفته بود که انگار قلموی نقاشی را گرفته؛ یا حتی موهاش که خرمایی‌رنگ‌اند و بلند، آنقدر بلند که از پشت مقنعه‌ش بیرون می‌زند. اصلا چرا راه دور برویم، تنش! یک جوری پیچ و خم دارد و موقع حرکت تاب می‌خورد که تو مبهوت طنازی ذاتی‌اش می‌شوی. گویی تمام دنیا با سرعتی ده برابر کمتر از معمول حرکت می‌کنند، گویی زمان کِش آمده و تو قشنگ‌ترین پیچ‌وتاب تنانه‌ی دنیا را می‌بینی...
راستی گفتم؟ اسمش نگار است.

🆔 @manoochehriat