19-mavzu
OILA TINCHLIGI – JAMIYAT FAROVONLIGI ASOSI
Oila – muqaddas qo‘rg‘on. Bu oshiyon o‘z bag‘rida ulg‘ayayotgan yosh avlod qalbi, ongi-yu shuuriga umuminsoniy fazilatlar, barhayot qadriyatlarni singdiruvchi beshik, kishilik jamiyatining mustahkam poydevori va uni harakatga keltiruv chi qudratli kuch hamdir. Shu bois ham tarbiyaviy, ma’naviyma’rifiy, ruhiy-axloqiy, iqtisodiy-huquqiy munosabatlarga asoslangan ijtimoiy birlik hisoblanmish oila qanchalik mustahkam bo‘lsa, jamiyat ham shunchalik barqaror taraqqiyot yo‘lida davom etadi.
Tarixga nazar tashlasak, buyuk allomalarimiz ham oilaga katta e’tibor qaratib, uning mustahkam ligini ta’minlash, asrab-avaylash borasidagi hayotiy xulosalarini ibratli hikoyat-u ri voyatlar, farzand larga maktublar, hikmatli so‘zlar, she’riy satrlar, pand-nasihatlar shaklida yozib qoldirgan.
Xususan, Mahmud Koshg‘ariy, Ahmad Yugnakiy, Kaykovusdan tortib, Beruniy, Ibn Sino, Forobiy, Alisher Navoiy, Mirzo Ulug‘bek singari buyuk zotlar o‘z asarlarida oilaviy masalalar, xususan, undagi munosabatlar, farzand tarbiyasida ota-ona, bobo-buvining o‘rni, komil va vatanparvar shaxsni tarbiyalashda bu qo‘rg‘onning ahamiyati beqiyosligini e’tirof etgan.
Odob-axloqi go‘zal, jismonan va ma’nan yetuk avlodni tarbiya lashning yagona yo‘li – barqaror oila qurish ekanini, oilani mustahkamlamasdan turib, davlat va jamiyat taraqqiyotiga erishib bo‘lmasligini Mahmudxo‘ja Behbudiy, Abdurauf Fitrat, Abdulla Avloniy, Abdulla Qodiriy, Cho‘lpon, Munavvarqori Abdurashidxonov singari ma’rifatparvarlarimiz ham alohida ta’kidlagan.
Shu o‘rinda, yuqorida nomlari tilga olingan va boshqa jahon ilm-fani va madaniyati xazinasiga munosib hissa qo‘shgan yuzlab allomai zamonlar, millat ozodligi uchun kurashgan xalqimiz qahramonlarini oqila, fozila momolarimiz oila bag‘rida tarbiya qilganini ta’kidlash joiz. Bu, o‘z navbatida, oila atalmish ijtimoiy institutning davlat va jamiyat ha yotida tutgan rolini tasavvurimizda yanada yorqinlashtirishi barobarida, uning tinch, mustahkam va farovon bo‘lishi, farzandlar tarbiyasida xotin-qizlarning o‘rni va ta’siri beqiyos ekanini yaqqol namoyon etadi.
Yurtimizdagi so‘nggi yillardagi o‘zgarishlar, yangilanishlar silsilasida ajdodlardan meros an’anaviy qadriyatlarimizni yanada boyitgan holda zamonaviy, namunali va farovon oilani barpo etish davlat siyo satining ustuvor yo‘nalishlaridan biriga aylandi. «Inson qadri uchun» tamoyili asosida olib borilayotgan islohotlar har bir oila va har bir insonning turmush farovonligini, fuqarolar totuvligini mustahkamlashdek ezgu maqsadlarga qaratilgani bilan alohida ahamiyat kasb etmoqda. Xususan, Yangi O‘zbekiston taraqqiyot strategiyasida ayollarga munosib sharoit yaratish, ularning tashabbuslarini qo‘llab-quvvatlash masalasi eng muhim yo‘nalishlardan biri sifatida belgilandi.
Prezidentimizning joriy yil 1-mart sanasidagi «Oila va xotin-qizlar bilan ishlash, mahalla va nuroniylarni qo‘llab-quvvatlash tizimini takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida»gi farmoni respublikamizda oila va xotin-qizlarga oid davlat siyosatini yangi bosqichga olib chiqishda muhim qadam bo‘ldi. Ushbu yo‘nalishdagi мuammolarga tizimli yechim topish, vakolatli organlar faoliyatini samarali tashkil etish va muvofiqlashtirish maqsadida Oila va xotin-qizlar davlat qo‘mitasi tashkil etildi. «Mahalla va oila» ilmiy-tadqiqot instituti «Oila va xotin-qizlar» ilmiy-tadqiqot instituti sifatida qayta tashkil etildi va Qo‘mita tuzilmasiga o‘tkazildi.
Shuningdek, Yurtboshimizning 2022-yil 7-martdagi «Oila va xotin-qiz larni tizimli qo‘llab-quvvatlashga doir ishlarni yanada jadallashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida»gi farmoniga muvofiq, 2022–2026-yillarda xotin-qizlarning mamlakat iqtisodiy, siyosiy va ijtimoiy hayotining barcha jabhalarida faolligini oshirish bo‘yicha Milliy dastur tasdiqlandi.