💠زبانشناسی فرهنگی
یادداشت ۱ : تعریف (compliment)
قسمت سوم: پاسخ تعریف
در پاسخ تعریف سه حالت پیشبینی میشود:
۱. پذیرش
۲. رد
۳. انحراف
پذیرش: اگرچه در فرهنگ ایرانی و نیز شرقی برخلاف فرهنگ غربی، کمتر با پاسخی مبنی بر پذیرش تعریف مواجه میشویم، اما پذیرش، منطقیترین حالت ممکن در تعامل مبتنی بر تعریف است. در هر حال در پذیرش تعریف، سپاسگزاری، موافقت و تعارف از جمله پاسخهای ممکن است. تأیید تعریف نیز بیشتر از سوی مردان اتفاق میافتد. به مکالمهی زیر بین دو دوست مرد توجه کنید:
-"چه ماشین قشنگی! مبارک باشه. "
- "ممنون. آره رنگش خاصه. خیلی گشتم تا پیداش کردم."
از آنجا که مردان از تعریف به عنوان ابراز ارزیابی بهره میگیرند پذیرش تعریف تأییدی بر ارزیابی مثبت مشارکان است.
رد: فرهنگ تواضع و شکستهنفسی بهصورت سنتی اجازهی پذیرش تعریف را در بیشتر بافتهای تعاملی ایرانی نمیدهد. از این رو در موارد زیادی با رد کردن و عدم پذیرش تعریف مواجهیم، موقعیتی که بیشتر از سر فروتنی روی میدهد و گاه در قالب پرسش تأییدی بیان میشود. در این موارد، فاصلهی اجتماعی و قدرت مشارکان عامل تعیینکنندهای است. به مکالمهی زیر بین مدیر اداره و کارمند توجه کنید:
-"چه خط قشنگی دارید. کلاس خوشنویسی رفتید؟"
-"واقعا جناب مدیر؟ دیگه انقدر با کیبورد تایپ کردیم که دیگه خط قشنگی نمونده."
انحراف: در بسیاری از موارد تعریف با انتقال آن به فرد دیگر، از جمله گویندهی تعریف، تعریف متقابل، نادیده انگاشتن تعریف و یا توضیح علت موضوع پاسخ داده میشود. این نوع پاسخ به برقراری و یا ادامه و تقویت رابطهی نزدیک بین مشارکان کمک میکند.
-"ارائهی خیلی خوبی داشتید. درود بر شما."
-"درس پس میدم استاد."
↩️ ادامه دارد...
🖋دکتر زهرا ابوالحسنی
@Linguistics_UT