کمیته هماهنگی برای کمک به ایجاد تشکل های کارگری

#یک_کتاب

«انسان در شعر معاصر»، اثری است درخشان از نویسنده‌ی خوش قلم، مانایاد «محمد مختاری»، که برای اولین بار در دهه‌ی ۷۰ منتشر شد. در این کتاب، شعر امروز، از دریچه ی قلم «مهدی اخوان ثالث»، «نیما یوشیج»، «احمد شاملو» و «فروغ فرخزاد» مورد بررسی قرار گرفته است. آنچه محمد مختاری در کتاب «انسان در شعر معاصر» به آن پرداخته، درک تصویری است که از انسان در اشعار کهن تا امروز ایران ارائه شده است. نویسنده در این مسیر به شباهت و تفاوت‌هایی که میان درک و دریافت شاعران معاصر از این قضیه وجود داشته، پرداخته است و سیر تکامل اندیشه‌ی مدرن در جهان نیز از جمله مسائلی است که مورد تجزیه و تحلیل وی قرار گرفته است.

«انسان در شعر معاصر» تحلیلی است از این رویکرد انسان‌گرایانه امروز در مقابل آفاق انسان‌دوستانه فرهنگ کهن.

در نخستین مطالب آمده در بخش احمد شاملو، می‌خوانیم:

«شاملو عشق به انسان را در عرصه‌ی مبارزه سیاسی دریافته است. او بنا به تاکید خویش در اشعارش، پیش از ورود به عرصه‌ی مبارزه به مسئله «انسان» و ارزش همبستگی بشری واقف نبوده است. اما از آن پس، با توجه به زندگی و مرگ انسان‌های بزرگی که هدف زندگی و مرگ‌شان آزادی و دادگری و پاسداری از شأن و شرف آدمی بوده است، شعرش را وقت به ستایش انسان، به ویژه ستایش نخبگان کرده است.
به همین سبب انسان، در شعر او، وجهه‌ای ویژه و رنگی مشخص به خود گرفته است که از مرکز نگاه تا گستره‌ی چشم‌اندازش را در بر دارد. و پیش از هر چیز نشان آن است که یک انسان سیاسی است.»

در پشت جلد کتاب آمده است:

«محمد مختاری در کتاب «انسان در شعر معاصر» به درک و تصویر «انسان» در شعر ایران از گذشته تا امروز می‌پردازد. ریشه‌های این دستاورد قدیمی شعر فارسی را می‌کاود و شباهت‌ها و تفاوت‌های درک و دریافت شاعران معاصر را نیز به‌دقت بیان می‌کند. او در این بررسی از سیر تطور و تکامل اندیشه مدرن جهان بهره می‌گیرد و از پس پرداختن به دوره‌های گوناگون اندیشه بشری و بررسی توامان شعر شاعران کلاسیک و شعر چهار شاعر بزرگ معاصر ــ نیما، شاملو، اخوان، فروغ ــ به مفهومی بنیادین و متمایزکننده در شعر معاصر پی می‌برد:‌ «درک حضور دیگری». مفهومی ــ به‌تعبیر او ــ طبیعی و بدیهی که فقدان آن، اسباب تحقیر و خوارداشت انسان و زمینه‌ساز حذف «دیگری» بوده است.»

در قسمت دیگری از این‌کتاب می‌خوانیم:

«چشم‌انداز «نیما»، رهایی انسان از فشار نیازهای مادی و معنوی است. و شعر او به‌اعتباری طرح و تبیین توانایی‌های انسان است برای پیوند با کل طبیعت. می‌خواهد رابطه بیواسطه‌ای میان طبیعت و آدمی برقرار شود، و برقرار ماند. در پی آنست که هم انسان به شیوه‌ای انسانی به طبیعت بنگرد، و هم طبیعت به‌شیوه‌ای انسانی به انسان مربوط شود. و این ریاضت فعال را در تجربه زندگی خویش فراهم داشته است،‌ تا در جانش به شیوه‌های انسانی به طبیعت بنگرد،‌ تا سرانجام بتواند چون انسان تکامل‌یافته‌ای، به‌ویژه چون هر شاعر و هنرمند پیشروی، شعور طبیعت شود. اما چون در زندگی دوران او، هنوز طبیعت به شیوه‌ای انسانی با انسان مرتبط نشده است، و زیبایی طبیعت با درد آمیخته است، حاصل نگرش او، چیزی جز درکِ هرچه بیشتر و غم‌افزاتر «درد»‌ نیست. دردی که از همه اجزای هستی طبیعی و انسانی نمایان است. دردی که زاییده موانع و دشواری‌ها و فاصله‌هاست. و شاعر به‌منزله پاره‌ای از شعور طبیعت، آن را در اعماق ذهن خویش بازمی‌یابد.
تا درد هست، شفقت و مهر آدمی در سوز درون متبلور می‌شود. احساس و عاطفه انسانی در زخم درون سر باز می‌کند، و رقت اندوه، هستی آدمی را فرامی‌گیرد. از این‌رو مایه‌های عاطفی و غنایی دردمندانه، یکی از نمودهای اصلی انسان‌گرایی است.»

و بالاخره اینکه محمد مختاری درباره نقد، نکته جالبی دارد و می‌گوید: «اکنون فرهنگ انتقادی ما بس فراتر از آن خودبینی‌های کودکانه و تنگ‌فکری‌هاست که نقد و بررسی را به مچ‌گیری‌ها و پنبه‌زدن‌ها و نفی‌کردن‌های کلیشه‌ای مبتذل و بازاری، و به نرخ حقارت‌های روزمره تبدیل می‌کرده است. آن‌گونه برخوردها که از شأن شعر و شاعران و انسان به دور است، و اگر امروزه هم گاه دیده شود، ارزانی همان‌هایی باد که هنوز هم به رغم این‌همه تجربه، هیچ‌کس را قبول ندارند،‌ و اثبات حضورشان همواره در نفی حضور دیگری است.»
#محمد_مختاری (یکم اردیبهشت ۱۳۲۱ - دوازدهم آذرماه ۱۳۷۷)

https://t.me/tajrobeneveshtan/3248

‍ کارگران تعدیل شده - بخشی از متن«زبان به کام سیاست» نوشته ی زنده یاد #محمد_مختاری

«آخرین نمونه از این زبان‌سازی که خوانده‌ام ترکیب «کارگران تعدیل شده» است. به یقین نه کارگرانی که بار نخست آن را شنیده‌اند معنایش را دریافته‌اند، و نه دیگر همزبانان ما که علاقمند به بهبود زندگی زحمتکشان این کشورند. اما دقت در کاربرد سیاسی-اجتماعی این ترکیب نشان می‌دهد که با یک تاکتیک اندیشیده و القای سیاست ویژه مواجهیم که در زبان متجسم شده است.

ماجرا این است که در پی سیاستهای تعدیل، باید شماری از موسسات اقتصادی و تولیدی به بخش خصوصی واگذار شود. مدیریت جدید کارگاه تولیدی که به سرمایه‌ی خصوصی سپرده شده، یعنی تعدیل شده، باید حافظ منافع سرمایه‌ی خصوصی باشد. پس بنا به اقتضاهای واحد خود، باید نیروی انسانی کارگاه را نیز تعدیل کند. از این رو عده ای از کارگران را مازاد تشخیص می‌دهد، و آنان را اخراج می کند. اما اخراج نه در شان کارگران عزیز است و نه به صلاح تبلیغی سیاست. پس برای آنکه موازنه‌ی روانشناختی جامعه برهم نخورد، احساسات کارگران جریحه‌دار نشود، آشفتگی در افکار عمومی پدید نیاید و تاثیر منفی اخراج کارگران کاهش یابد، زبان‌سازان پا به میدان می‌گذارند و ترکیبی با سیاست‌های تعدیل پیدا می‌کنند و به رسانه‌ها می‌سپارند.

در حقیقت کلمه‌ی اخراج از زبان اخراج می‌شود تا از تاثیر منفی «تصفیه‌ی کارگران» جلوگیری کند. پس با چرخش زبان، مشکل سیاست حل می شود.»

https://t.center/khamahangy

به یاد #محمد_مختاری

۲۰ سال پیش در چنین روزی شاعری رفت و دیگر به خانه برنگشت.

بشنوید از محمد مختاری و نقطه‌ای که منگ در گوشه‌ای از کاسه سر همچنان غلت می‌خورد، غلت می‌خورد، غلت...

امروز ۱۲ آذر بیستمین سالگرد حذف #محمد_مختاری در جریان قتل های زنجیره ای است.

https://t.center/khamahangy

‍ (https://attach.fahares.com/C7Cg1ie6rBONpnJk41mNXg==)

🔹#کانون_نویسندگان_ایران در بیانیه‌ای که دیروز چهاردهم آذر منتشر کرد، اعلام داشت: « روز جمعه هفدهم آذرماه ساعت ٣ عصر بر مزار #محمد_مختاری و #محمد_جعفر_پوینده در گورستان امامزاده طاهر کرج گرد می¬آییم و یاد و نام جانباختگان راه آزادی اندیشه و بیان را گرامی می-داریم.»

متن کامل بیانیه: 👇👇

🌷🌷🌷🌷🌷
🔴 یاد جان¬باختگان آزادی را گرامی می¬داریم

در آستانه ی نوزدهمین سالگرد قتل های سیاسی پاییز ١٣٧٧ و حذف فیزیکی محمد مختاری و محمد جعفر پوینده، دوتن از اعضای متعهد کانون نویسندگان ایران، سیاهی آن روزهای رعب و وحشت و تهدید چنان بر قامت پاییز سایه می¬افکند که هر قلب روشنی را به درد می¬آورد و انگیزه¬ی دادخواهی برای خون¬های پاک ریخته شده را در ذهن هر آزادی خواه، بیش از پیش بیدار می¬کند.

اکنون نوزده سال از جنایتی می گذرد که در راستای اجرای سیاست سرکوب و حذف مخالفان و دگراندیشان رخ داد. گرچه چنین سیاست¬هایی در حکومت¬های پیشین نیز به شکل¬های مختلف از تهدید و به بند کشیدن و داغ درفش کردن به اجرا درمی¬آمد، در دوران حاکمیت جدید به برنامه¬ای سازمان یافته، علنی و همه جانبه بدل شد که اگر هم جناحی از حاکمیت، در یک مورد خاص، قتل های پاییز ٧٧، زیر فشار افکار عمومی نتوانست آن را انکار یا پرده پوشی کند، طرح و اجرای آن را به نیروهای خودسر سازمان های امنیتی نسبت داد. اما بر کم¬تر کسی پوشیده است که برنامه¬ای سازمان یافته برای نابودی نویسندگان، هنرمندان و روشنفکران مستقل و منتقد در کار بود که طی چند سال، نخست با سرهم کردن و پخش برنامه¬ی ننگینی چون "هویت" در تلویزیون جمهوری اسلامی، برای پاپوش دوزی و بدنام کردن روشنفکران و آن¬گاه احضار مکرر نویسندگان مستقل و اعضای کانون نویسندگان ایران به مراکز امنیتی و ایجاد فضای رعب و وحشت و تهدید به قتل طرح ریزی شد و سپس چون نتوانستند روشنفکران مستقل را از پا در آورند کمر به قتل آنان بستند.

شواهدی که همان هنگام به دست آمد نشان داد سیاست حذف مخالفان پیشینه¬ای دراز داشته است و هرگز به این دو قتل محدود نبوده است و سازمان های امنیتی خون بسیاری از مخالفان و دگراندیشان، از جمله زنده یادان سعیدی سیرجانی، ابراهیم زال زاده، احمد تفضلی، غفار حسینی، احمد میرعلایی، پیروز دوانی، حمید و کارون حاجی زاده، مجید شریف و... را ریخته¬اند.

پیگیری مستمر خانواده های قربانیان، ناصر زرافشان، وکیل برخی جانباختگان، بسیاری از اعضای کانون نویسندگان ایران، ابعادی از جنایت ها را آشکار کرد و سبب شد تا چندی پس از ماجرای قتل های سیاسیِ پاییز١٣٧٧، "دادگاهی" پشت درهای بسته و بدون حضور خانواده های جانباختگان و وکیلان آن ها برگزار شود. اما از میان برداشته شدن سعید امامی، یکی از عاملان اصلی اجرای جنایت¬ها، پیش از برگزاری این دادگاه، سبب شد تا بیشتر مسایل مهم این پرونده و قتل های سیاسی دیگر همچنان در پرده ی ابهام و تاریکی بماند؛ چرا که افشای اعترافات او می¬توانست بسیاری از ابعاد این پرونده را هر چه بیشتر باز کند و موجب افشای چهره آمران و عاملان اصلی جنایت¬ها شود.

کانون نویسندگان ایران که از آغاز فعالیت خود در ١٣٤٧ تا به امروز همواره تحت فشارهای امنیتی و ممانعت های بسیار قرار داشته است و حتی برای برگزاری مراسم سالگرد جانباختگان راه آزادی بر مزار آن¬ها با ممانعت و سرکوب روبه رو بوده است، ضمن تجدید عهد با آرمان های انسانی و آزادی خواهانه یاران ستم کُشته خود برای برچیده شدن بساط سانسور و خفقان، و تحقق آزادی اندیشه و بیان بی هیچ حصر و استثنا برای همگان، اعلام می¬دارد که هرگز از دادخواهی برای خون های ریخته شده دست باز نخواهد داشت و تنها محاکمه و مجازات آمران و عاملان قتل های سیاسی است که می تواند عدالت را بر ستمکاران و سرکوبگران جاری کند و زمینه ای فراهم آورد که در آینده سخن گفتن و خواست آزاد زیستن، جنایت شمرده نشود.

روز جمعه هفدهم آذرماه ساعت ٣ عصر بر مزار #محمد_مختاری و #محمد_جعفر_پوینده در گورستان امامزاده طاهر کرج گرد می¬آییم و یاد و نام جانباختگان راه آزادی اندیشه و بیان را گرامی می¬داریم.

کانون نویسندگان ایران
١٤ آذر ١٣٩٦

https://t.center/khamahangy