خنیای جاوید.

این گروه نخستین گروه منسجم موسیقی ملی ونظامی کشور بودند، متشکل از جوانان و نوجوانان ،که درهمه مجالس دولتی حضور یافته و اجرای موسیقی می کردند، آنان را همانگونه که عکاسباشی دربار در پانویس عکس نوشته ، موزیکانچی و نقاره چی می گفتند، لومر بعد ها امد واین گروه را انتظام بخشی کرد، مهمترین اثر این گروه که بر صفحه های گرافوفون ثبت شده ، بخشی از کوراوغلی است که بعنوان موسیقی حماسی نظامی اجرا می کرده اند .
شایان نگرش است که اینان را با جماعت آشپز خانه و کلفت های تشریفات در مجاورت هم جای داده بودند، طبقه بالا موزیکانچی ها، پایین خدمه آشپز خانه !!، زنان خدمه را در سمت راست عکس می بینید.
@khonyayejavid
با کانال خنیای جاوید همراه باشید

تفاسیر موسیقی (۲)
نوشته : هوشنگ جاوید

پرسش مهم این است که: جامعه موسیقی راتولید می کند، یا هنرمند دراثر کنش جامعه به تولید موسیقی می پردازد؟
درست است که موسیقی زبانی دارد که از روح به روح منتقل می شود،اما این کنش وواکنش بیشتر درونی وپنهان است ، همانگونه که پورِسینابیان میکند: ذاتش مشخص است، اثرش نامشخص، موسیقی امروز جامعه بیشتر یک کُنِشِ باز به شمار می آید، که هرگز نمی تواندبرروابط اجتماعی مانند گذشته نه چندان دور تاثیر بگذارد، یا آن را تغییر دهد، بیشتر تولیدات امروزین، صرفا یک اثر است که جامعه می تواندنسبت به آن واکنش مثبت یا منفی به لحاظ لذت بردن داشته باشد.
چراکه جامعه درزندگی امروزین فرهنگی خود، از دخالت های ناپسندفن آوری های نوین ، هم زوال می بیند،هم ناخوشایندی اش راتجربه می کند، پس اثر تولیدی امروزین نمی تواند شرح وستایش احساسات عمومی باشد وجامعه راقانع نگه دارد، مگر آن که تولید کننده اثر بخاطر ایجاد یک فرآیند فعال وبیدار کردن عواطف یکسان ومشابه درمخاطب به کار تولید بپردازد،که باز هم مبحث "خوشی"،"لذت"و"خرسندی" این پرسش را پدید می آوردکه : آیااینگونه آثارمی تواند روی رفتارهای مشترک جامعه مانند: همبستگی و یگانگی جامعه تاثیر داشته باشد؟

این مطلب ادامه دارد...
@khonyayejavid
با کانال خنیای جاوید همراه باشید .

موسیقی گوداری مازندران
این طایفه که از بازماندگان لوریان هند هستند ، هنوز هم بخش مهمی از موسیقی مازندران را برپایه کهن الگو ها دراختیار دارند واجرا می کنند، دراین فیلم که درسال ۱۳۹۴ تصویربرداری شد ، عبدالعلی شکارچیان، دوتار می نوازد، قربانعلی شکارچیان خوانندگی می کند، وروانشاد رمضان شکارچیان (ارزمون) که تازه از بستر بیماری قلبی رها شده بود به نظاره و مدیریت نشست، گاه هم که بغضش می گرفت ، دست بر پیشانی داشت ، به یاد روزهای اوج هنرمندی خود، این کار، روستای طبق ده ، میاندرود ، ومنزل ارزمون انجام شد.
@khonyayejavid
باکانال خنیای جاوید همراه باشید .

نکوداشت ، خنیاگر آئینی
بزرگ هنرمند پیشکسوت موسیقی مازندران ، استاد محمد رضا اسحاقی در پیش است ، این کار باهمت انجمن مفاخر فرهنگی کشور صورت می پذیرد ، امیدوارم ، بتوانند اورا به اندازه ای یاری دهند که بتواند کارهای نیمه تمامش را تمام کند و یا حداقل تغییری در اوضاع واحوال زندگیش پدید آید .
@khonyayejavid
باکانال خنیای جاوید همراه باشید .

سوزمانی ؟
لوریان هندی از زمان بهرام گور که به ایران آمدند ، به گروه های مختلف تقسیم شده و به اطراف واکناف کشور فرستاده شدند، اینان وظیفه شان شاد کردن مردم ایران و برپایی آئین های شادی بود، ودرازای کاری که انجام می دادند، مزدی دریافت می کردندو زندگی خودرا می گذراندند، در هر جای ایران هم اقوام ایرانی نام ویژه ای برای آنان درنظر گرفتند، چندان که در مناطق کرمانشاه وایلام به آنان "سوز مانی " می گفتند، این تصویر مربوط به یکی از همان گروه های سوزمانی ، مربوط به کرمانشاه است که در عصر ناصری هنرنمایی می کرده اند.
@khonyayejavid
با کانال خنیای جاوید همراه باشید.

تفاسیر موسیقی (۱)
نوشته : هوشنگ جاوید

امروزه در جامعه ، عده ای ویژه گی های معین موسیقی را مورد بررسی قرار می دهند، عده ای دیگر سبک وفرم را واین که تاثیر متقابلی روی یکدیگر دارند وجه پردازش به موسیقی قرار می دهند، عده ای دیگر رابطه نظام آوایی با تاریخ اندیشه بشری وارتباط میان الهام ، شعف آفرینی و التیام را درموسیقی ، مورد نظر قرار داده و بررسی میکنند، حال آنکه موسیقی درجامعه امروز ، حاصل کنش اجتماعی ، آهنگساز، اجرا کننده ،شنونده ورابطه میان آن ها است.
امروزه موسیقی خود یک بخش مهم از ارتباط به شمار می آید، ومی دانیم که ارتباط یعنی ایجاد وارسال یک پیام که منجر به کنش اجتماعی می شود، پس هنگامی که موسیقی را بعنوان یک زبان فنی مورد بررسی قرار می دهیم، به این مهم باید توجه داشته باشیم که به پیامی تولید شده درارتباط بالذت، خوشی و خرسندی اجتماعی صحبت می کنیم .
پس به هیچ وجه نمی توان با یک تفسیر ساده قدرت های پویایی هنر موسیقی و کنش اجتماعی را به یک مقصد مشخص کشاند، چرا که مخاطب و تولید کننده اثر دراین موضوعیت وسیله نیست ، هدف است ، پس باید ارتباط را دربین همه موارد بین گروه های اجتماعی و افراد تولید کننده جستجو کرد.
اینکه زوال شنیداری ، حاصل دخالت ناپسند تکنولوژی است ، یا ظهور بی پروایی های های ناخوشایند نسلی ؟

این مطلب ادامه دارد ....
@khonyayejavid
با کانال خنیای جاوید همراه باشید .

نگرشی به ترانه خراسانی : برای عشق
نوشته : هوشنگ جاوید

۱۳۷۶ بود که به ملاقات با استاد روانشاد نورمحمد درپور ، راهی منطقه تربت جام شدم و رفتم به روستای یادگارپایین جام ، خانه استاد ازنوع خشت وگلی بود ، وپشت دیوارخانه اش ، یک موتور آب مدام کار می کرد وصدای تاپ وتوپ آن اعصاب خردکن بود، ومتعجب بودم که پیرمرد چطور این صدارا سال ها تحمل کرده، بهرسان ، رفتیم به خانه پسرش فاروق عزیز که مسئول خانه بهداشت روستا بود، آنجا سرگفتگو بازشدو استاد سخن گفت و شعر خواند، شرح کامل این دیدار را در کتاب موسیقی آئینی جلد نخست نوشته ام، مهم این ترانه بود که استاد با احساسی زیبا خواند ، وگفت این را از استادان خود آموخته ، متن شعر زیبایی بود که بعدها در مجموعه سه جلدی آثار هرات ، نوشته خلیلی افغان در ۱۳۰۹ ه، ش ، شاعر آنرا به نام رحمتی شناسانده و نوشته است که اشعاری دارد اما به چاپ نرسانده وبجز این شعر (که درمیان مردم مورد توجه قرار گرفته) شعر قابل دیگری ندارد!!
متن صفحه کتاب و شعر را درفرسته بعدی میتوانید ببینید، آنچه که زیباست این است که یک شاعر جوان در حدود صدوده سال پیش یک ترانه گفته و تا امروزدر ذهن جامعه بازمانده.
@khonyayejavid

کرنا
سازی است ازخانواده سازهای بادی ایرانی ،که دیرینه گی آن براساس یافته های پژوهشی و باستانشناسی ، به بیش از هفت هزار سال درایران میرسد،از کرنا همواره درموسیقی کار، موسیقی رزمی ، موسیقی خبری وموسیقی جشن وشادی و موسیقی سوگواری بهره برده شده، جایگاه نوازندگان سازکرنا درمیان لشگرها ازمرتبه والایی برخوردار بوده، تاجایی که درکتاب "آداب الحرب والشجاعه "،"نوشته فخر مدبّر"ضمن اشاره به استفاده از آن درمیدان نبرد،نوشته که : درآن دوران ازپس هرجنگی ونبردی ترانه ای مردمی نیز براساس رویدادها برمی آمده که فراگیر جامعه ایرانی می شده است ، مانند ترانه "کرکیوَغ"که دردوره مسعود غزنوی براثرحمله علی تکین خوارزمشاه به سمرقند توسط مردم ساخته وخوانده می شده است، ساز کرنا را اینک درمیان اقوام لر، بختیاری ،قشقایی و گیلانی میتوان دید ونغمه هایش را در سوگ ها، خبر کردن ها و هنگام کار وتلاش وشادی ها شنید واز آن سود برد،این مجموعه تلاشی است از سوی محسن کیهان نژاد نوازنده پرتلاش لرستانی درزمینه بهتر نشان دادن نقش آن به نسل امروز وآینده کشورمان، ایران عزیز.
@khonyayejavid
باکانال خنیای جاوید همراه شوید .

باسپاس از جناب دکتر محمد رزاقی برای فرستادن این خبر به کانال خنیای جاوید .
ایشان فارغ التحصیل دانشگاه ترکیه هستند .

گنجینه های شفاهی هزاران ساله مکتب زنجان  به صورت علمی مکتوب شد،این کتاب وزین شامل دو مقدمه و 27 داستان  شفاهی آشیقی از قبیل اصلی ایله کرم، شاه اسماعیل، قریب ایله شاه صنم، خسته قاسیم، شیرین ایله بیرچک، کلبی ایله انسان خانیم، و سایره است.در این کتاب داستان تالیفی استاد عسگری با نام «میرزا کاظیم» نیز موجود می باشد.
پروژه شخصی و مستقل داستانهای آشیغی توسط محققان زنجانی دکتر محمد رزاقی و مصطفی رزاقی از سال ۱۳۸۱ شروع و نهایتا اردیبهشت ماه سال 1403 شمسی بعد از 22 سال به اتمام رسیده است.
همزمان با چاپ این اثر ارزشمند عصر روز چهارشنبه  ۹ خرداد ماه ۱۳۱ عدد کتاب در منزل استاد عسگری  با حضور فعالان فرهنگی زنگان (حمید بیات، داوود خداکرمی) به آشیق مسلم عسگری هدیه شد.
این کتاب از طرف انتشارات صدو چهارده در تهران به
چاپ رسید. مجموعه اشعار آشیق پیشکسوت زنجان آشیق مسلم عسگری تحت عنوان «ائل آشیغی» اواخر سال 1399 در تهران و توسط انتشارات صد و چهارده (114) در قطع وزیری به چاپ رسید شامل انواع قالبهای شعر ترکی شامل اوستادنامه، قوشما، گرایلی، غزل، جیغالی تجنیس، وجودنامه می باشد.
https://t.me/joinchat/AAAAAEHYoFT8GunTc2HSnQ

ترانه های فراق وهجران
این شاخه از ترانه ها، یکی از مجموعه های مهم موسیقی بومی در جهان بشمار میرود، آنچه که دراین جا خواهید دید، ترانه ای ازقوم کرمانج ، ساکن ترکمنستان است، که در زمان دولت شوروی ازآنان تصویربرداری شده و برای نخستین بار از این کانال شاهد آن هستید، اینان زخم خورده پیمان نامه های ترکمنچای و آخال هستند،که از وطن اصلی خویش دور ماندندو چنین بادرد می خوانند، درعین حالی که مخاطبین با بشکن زدن گروهی خواننده را همراهی می کنند، شیوه ای که دربین کرمانج های ایران ازمیان رفته و فقط در بازی های آئینی درخراسان از آن بهره می برند، اشعار گاه بیتی است و گاه سه لدی و نشان از فراموشی بخشی ازمتن توسط راوی ادارد، با این حال زیبایی خود را دراجرا بویژه مراسم شادی نوروزی دارد، جالب است که مادر بزرگ خانواده برای فرزندان نوجوان وجوانش می خواندو دوتار نواز اورا همراهی می کند.
@khonyayejavid
با کانال خنیای جاوید همراه باشید .

من را به وجد آورد و چند نکته‌ای به ذهنم رسید

مثل یک ارکستر عمل میکنند

با همین هماهنگی ریتمیک که با آن در حال درو هستند، میتوانند گریان هم برقصند، گویی ریتم در بدنشان خاصیت و ماندگاری ذاتی دارد، گاهی با آن ریتم درو کنند، گاهی برقصند، گاهی هم کف بزنند...

در میانه های راه، گویی فشار کار مضاعف و طاقت فرسا میشود، مانند دراویش خانقاه، برخی فریاد بر می آورند و نهیبی میزنند، و دوباره سر ریتم با جمع خوانی در وقت خود، پاسخ تک خوان را میدهند

حرکت و توالی و ترتیب پاها، همگام با ریتم خوانش و حرکت دست و درو، قابل توجه است

سر آخر؛ گویی ریتم و ضرباهنگ جزء جدایی ناپذیر از زندگی اقوام در گذشته بوده، هم با زندگی مکانیکی و پیوسته به یکدیگر آنها، ارتباط عمیق داشته و هم آهنگ زیست شبانه روزشان را بر پایه یک نظم اصیل تداوم میبخشیده
چونانکه کار کردن و مولد بودن و در ادامه آن، داشتن حس مفید بودن، از ویژگی های خاص گذشتگان بوده، که سایر ملل آن را ادامه دادند، اما برخی از ما آن را با رخوت و کسالت و بعضا تنبلی معاوضه کردیم؛ حال این چنین است حالمان!

این مطلب را هم آقای دکتر فرجی نژاد ، درمورد ترانه های کار درایران فرستاده اند که جای اندیشه دارد وجهت آگاهی واستفاده شما عزیزان آن را بارگزاری کردم. هوشنگ جاوید👇👇👇👇

هنرمند گرانقدر آقای علیرضا امینی که سال ها است درعرصه فرهنگ وموسیقی کاراجرایی می کند با ارسال این پوستر، نوشته اند که در اردیبهشت ماه گذشته ، گام خوبی برای شناساندن و همه گیر کردن هنر اذان ایرانی برداشته اند و گویا مدیران بخش ثبت میراث ملی وزارت میراث فرهنگی وگردشگری و حوزه هنری دراین مسیر ، همیاری های خوبی با ایشان داشته اند ، ضمن آنکه ازهنرمندان پیشکسوت این هنر هم تقدیر لازم بعمل امده ، که شایسته سپاس است.
لازم به ذکر است که درسال ۱۳۸۶ با یاری سید عباس سجادی درموسسه نغمه شهر ، نخستین گام درباره هنر اذان ومناجات ایرانی را تحت همایشی ملی با عنوان پرند ستایش ، برداشتم که امروزه از ۸۸ هنرمند دعوت شده بیش از ۱۵ تن نمانده اند .
@khonyayejavid
باکانال خنیای جاوید همراه باشید

بازخورد فرسته های اذان و ترانه های کار
بسیار خوشوقتم که مطالب ارائه شده در فرسته های کانال خنیای جاوید ، مورد توجه بسیاری از فرهیختگان قرار گرفته تا جایی که چند تن ازاین عزیزان ، واکنش های خوبی نسبت به دومورد مطرح شده برایم فرستاده اند که درپی شاهد آن خواهیدبود👇👇👇

آئین حماسی معنوی

دربسیاری از جوامع قومی حوزه ایران کهن ، اینگونه آئین ها ومراسم و آداب حماسی معنوی وجود داشت ودارد، چراکه پیش از نبرد با دشمنان، روحیه دادن های بهجت آفرین ، درجهت آمادگی روحی وروانی درمیان رزمندگان ، مسئله بسیار مهمی بودوهست، چنانکه درایران ، براساس سندهای تاریخی ، افسران وفرماندهان سپاهیان ایران موظف به یادگیری آواز های حماسی و خواندن آن برای تهییج روحیه جمعی بوده اند، در قامت بلند تاریخ ، اقوام ایرانی برای خود،آئین های حرکتی نیز ابداع کرده اند، چونان چوب بازی ، شمشیر بازی ، سپر بازی، نیزه بازی ،سواربازی و گونه ای آمیخته با معنویت مذهبی ، چونان "ذکر خنجر" که اقوام ترکمن همواره پیش از نبرد ها آن را به انجام می رسانده اند، آمیخته ای از ، حرکات دست ، پا، چرخیدن ، جهیدن و نعّاری، به معنی نعره کشیدن ، اینگونه آئین ها امروزه درقالب بازی های آئینی نمایشی قومی جای گرفته ، بدلیل دگرگونی نوع زندگی بشر درجهان امروز، اما همچنان چشمگیری ها و بازگردانی ذهنی بیننده را به گذشته درخود دارد وبیاندیشید که روزگاری صدها مرد به چنین تمرین رزمی می پرداختند.
@khonyayejavid
با کانال خنیای جاوید همراه باشید.

اذان درنگاه موسیقایی (۲)

اینکه بدانیم چقدر موذنی درکار هنرمندان موسیقی مهم بوده همین بس که اشاره کنم ، در دوره قاجار بسیاری از خوانندگان آواز ایرانی موذن پرقدرتی بوده اند، مانند: سید حسین عندلیب اصفهانی که موذن مسجد سپهسالار (مطهری کنونی) بود، حاج موذن تفرشی پدر حسن علی خان نکیسای تفرشی که موذن عهد محمد علیشاه قاجار بوده ، سید عبدالرحیم اصفهانی که استاد جناب دماوندی بوده دراصفهان ، قربان خان قزوینی نامور به "قربانِ شاهی"موذن دوره مظفرالدین شاه ، استاد ابوالحسن اقبال آذر هم در زمان محمد علیشاه قاجار خوانندگی میکرد وصفحه های بسیاری پرکرده بود ، اورا به تهران دعوت کردند ورسما خواننده تکیه دولت شد، در طول ماه مبارک رمضان با صدای شش دانگ خود از گلدسته های مسجد سپهسالار(مطهری کنونی) چنان موذنی کرد که همه ی تهرانی هارا به حیرت واداشت، توجه داشته باشید به قدرت فرکانس صدای او که بدون بلندگو در فضای تهران می پیچیده!
در نیمه قرن پیشین خورشیدی به استاد تاج اصفهانی اشاره میتوان اشاره کرد و بعدمهندس استاد عطاالدین امیدوار که فن اواز را نزد سلیمان امیر قاسمی فراگرفته و موذنی چیره دست که دردستگاه نوا، همایون و چهارگاه نیز اذان خوانده است،
آثار موذنین مشهوری چون رحیم موذن زاده اردبیلی، حسین صبحدل، آقاتی وکریمی را نیز نمیتوان فراموش کرد چون در ذهن بسیاری از مردم کشورمان حکم نوستالژی صوتی یافته است.
رویداد جالب درشیوه اذان گویی را آقای کاظم محمد زاده انجام داد که دردهه های اخیر نظر بسیاری رابه خود جلب کرد، چراکه الگویی نورا با درآمیختن شیوه های جدید موسیقی رسانه و آواز سنتی درارائه اذان انجام داد.
اما انچه که درمورد اذان بسیار مهمتر است وکمتر بر روی آن کارشده ، نقش اذان درفرهنگ دیروز وامروز جامعه است ، در گذشته نه چندان دور ، اذان بعنوان "خبررسان "کاربرد فراوان در جامعه داشت، امروزه از آژیر و آرم صوتی به جای آن بهره می برند.
یکی از کاربردهای اذان ، گفتن "اذان ناوقت" یا "بیموقع" برای یاری خواستن بود، به هنگام زایمان زنان، پدر بچه موظف بود که بالای بام برود و اذان بگویدودرحین اذان استغاثه هم میکرد، بدین ترتیب همسایگان میدانستند ، فرزندی درحال بدنیا آمدن است و به یاری او می آمدند، مورد دیگر کاربرد اذان ، خواندن آن درگوش نوزاد تازه بدنیا امده بود بوقت نامگذاری ، که کماکان انجام میشود،مورد دیگر کاربرد اذان بی موقع، گفتن تکبیر های بلند و شهادتین بود که در زمان وقوع حوادث ناگوار طبیعی و یا تهاجم دشمن ویا کمک خواستن انجام میشد، اما درفرهنگ جدید اذان به سینما و هنرهای دیگر هم راه پیدا کرد ،درفیلم های علی حاتمی کاربرد اذان جایگاه خوبی برای نشان دادن غلیان درونیات معنوی شخصیت بازیگر یافته، اخرین کاربردهای اذان درسینما ، فیلم اچ ساخته حاتمی کیا بود که در لحظه نهایی تنش ها شخصیت بازیگر به اشاره ای همه را به سکوت برای شنیدن اذان و دست برداشتن از اختلافات دعوت میکند.
با همه آنچه که گفته آمد، باید بدانیم که اذان در قالب خبری خود، نقشی تربیتی ، اخلاقی واعلام موضع اندیشگی را درخود دارد، که بسیار ساده، صریح و روشن به بیان اندیشه و فراخوان عام برای هم اندیشی می پردازد، از شاخصه های مهم اذان دعوت به شتاب درتشویق وترغیب به نیکو کاری ورستگاری و انجام عمل نیک و پرستش خداوند است، وهمین است که اذان را به یک پرچم صوتی زیبا با درونمایه ای پر رمز وراز تبدیل کرده است .
هوشنگ جاوید

@khonyayejavid
باکانال خنیای جاوید همراه باشید.

اذان ،درنگاه موسیقایی (۱)
میتواند بعنوان پرچم صوتی جهان اسلام تعریف شود، چون جهت خبر رساندن به هم اندیشان برای انجام نیایش و نمایش وحدت عمل است، ضمن اینکه میتوان آن را شاخه ای ازموسیقی خبری "آئینی مذهبی"ایران درنظر گرفت.
هنگامی که به شروع قرن جدید شمسی میرسیم، با نگرش به دگرگونی های نظام اجتماعی ومقرر شدن شناسنامه دارشدن الزامی افراد، می فهمیم که به سبب اهمیت کار موذنان ، تمامی خانواده هایی که دراین امر کوشش داشته اند، با نام خانوادگی "موذن و موذنی و یا اذانی"شناسنامه گرفته اند که درحقیقت حفظ همان روش آئینی را درنظر داشته اند، گرچه اینک به بیشمار افراد بااین نام خانوادگی برمیخوریم که دیگر فقط نشان آن را دارندولی انجام کار را ندارند.
این مطلب ادامه دارد......

@khonyayejavid
باکانال خنیای جاوید همراه باشید.