🔹این که میبینید سیاست زندگی است(۲)
✍️ امیر یوسفی / روزنامهنگار
گیدنز در جوار – و چه بسا در رویارویی با - "سیاست رهایی" که عمدتا در جنبش های اجتماعی کلاسیک ظهور می کند "سیاست زندگی" را می نشاند؛ مفهومی نوپدید که از تأمل در جنبش های جدیدی مثل جنبش دانشجویی و فمینیسم فراچنگ می آید. "سیاست زندگی" حاصل "فرد شدگی" روزافزون انسان مدرن است. سوژۀ انسانی در مقام تحقق و ابراز خود، اکنون دیگر به آرمان آزادسازی اجتماع دل نبسته است بلکه بنیاد تحول را در "تقویت انتخاب های شخصی" می داند و "تشخص و شکوفایی خویشتن" را کارآمدترین وباکفایت ترین شیوه در کنشگری به شمار می آورد. به این اعتبار،"سیاست زندگی" که همان "سیاست انتخاب" است درواقع صورت فرهنگی شدۀ جنبش های اجتماعی کلاسیک است؛ به این معنا که مطالبه های فرهنگی، جوهرۀ اصلی آنها را شکل می دهند. در این موج نو سیاست ورزی، امر شخصی و خصوصی سرشتی سیاسی می یابد و معبری برای تحولات فراگیر می شود. امر شخصی چیزی نیست مگر محصول انتخاب گری سوژه انسانی در گزینش سبک زندگی دلخواه. با این اوصاف "سیاست زندگی" یک جنبش جدید اجتماعی است که از کنشگر، یک "سوژۀ مقاوم" می سازد به نحوی که مسیر اثرگذاری اش بر مناسبات قدرت سیاسی، مسیری غیرمستقیم است و تحول را از طریق اصرار بر قدرت انتخاب شخصی اش پیش می برد و به این ترتیب در مقابل سلطه و سنت، مقاومت می ورزد. "سیاست زندگی" به تعبیر یکی از جامعه شناسان، همچون صخره ای مرجانی است. از جاندارانی شکل گرفته که هریک نرم تن و نازک بدن اند اما مآلا توده ای عظیم و استوار می سازند که اسب سرکش قدرت سیاسی را رام می کند.
سوم)
جعبه ابزار جامعه شناسی کلاسیک در تحلیل جنبش نوپدیدی که اینک در ایران و جهان در جریان است و می توان برای نامگذاری اش به درستی از تعبیر "سیاست زندگی" استفاده کرد ناقص و ناکامل است. ما در ایران با جمع کثیری از میراث داران جامعه شناسی کلاسیک مواجهیم که برای رسوخ به بطن جنبش اجتماعی این روزهای کشور ، ابزار مناسبی ندارند و همچنان در فضای ادراکی جنبش های کلاسیک نفس می کشند. به قول برخی اندیشمندان، این اشخاص برای راه یافتن به جوهرۀ این موقعیت سوژگی و نوع کنشگری اش، در وضعیت "فلج پارادایمی" گرفتار شده اند. جامعه شناسان ارگانیک ایران که پیوندهای پارادایمی و گفتمانی با نهاد قدرت دارند اصالت و اهمیت عنصر "انتخاب" و "امر شخصی" برای کنشگران جوان این روزها را ساده انگارانه به هوسبازی و شوق به فحشا و بی بندوباری فرومی کاهند. چه بسا این دسته از استادان دانشگاه، امر شخصی را مترادف با نفس اماره بدانند و آن را ناقض خیر عمومی و جمعی به شمار آورند درحالیکه برای راویان "سیاست زندگی" امر شخصی و خصوصی اساسا امر سیاسی است و کارآمدترین ابزار برای تحول در قدرت، معتبردانستن امر شخصی و اصالت بخشیدن به استقلال سوژه در انتخاب سبک زندگی است. به این اعتبار، اصرار نسل نو بر "به رسمیت شناخته شدن تفاوت" و "آزادی در گزینش سبک زندگی" معنایی آنارشیک ندارد بلکه جوهره ای ناب از شور زندگی دارد. آنچه اکنون در خیابان های ایران و صحن دانشگاه ها می گذرد زبانی نوپدید در سیاست ورزی است. کنشگران این عرصه شاید از تبیین قواعد صرف و نحو این زبان عاجز باشند اما مثل کسی که سخن گفتن را پیش از دستور زبان می آموزد به خوبی می توانند به زبان سیاست زندگی، کنشگری کنند.
#امیر_یوسفی#جامعهشناسی#خیزش_اجتماعی@NewHasanMohaddesi@khabarha_nazarha