انگیزه‌های مسلمان شدن زرتشتیان یکی از راه‌های تشویقِ رایج برای نوکیشی این بود که بردگانِ اسلام آورده را آزاد می‌کردند(و بسیاری از ایرانیان به دستِ اعراب به اسارت گرفته شده بودند). تحقیرهای جزیه نیز دیگران را واداشت تا از دینِ قدیم دست بکشند(که احیانا باعثِ به خشم آمدنِ مالیات‌گیران می‌گشت)، یکی از امیرانِ عرب به مامورش می‌نویسد:《در یافته‌ام که اهالیِ سُغد صادقانه مسلمان نشده‌اند، آنها تنها برای گریز از جزیه اسلام را پذیرفته‌اند. در این باره تفحص کنید و دریابید که چه کسی ختنه است و واجباتِ دین را به جا می‌آورد و اسلام آوردنش از سرِ صدق است و می‌تواند آیه‌ای از قرآن را بخواند، آنگاه او را از مالیات معاف دارید》.(۱)اگر مردی اسما مسلمان می‌شد، به سببِ بازگشت به دینِ خود، جانش به خطر می‌افتاد؛ چه، فقها اتفاقِ نظر داشتند که جزای ارتداد، مرگ است. در اوایلِ سده‌ی نهمِ میلادی، قضیه‌ای این چنین برای پیشوای بهدینان مطرح می‌شود:《مردی که کُستی را کنار نهاده است، ظرفِ یک سال توبه می‌کند، ولی از ترسِ جانش نمی‌تواند دوباره کُستی ببندند》.(۲)کُستی نشانه‌ی ظاهریِ داشتنِ دینِ قدیم بود و طبری می‌نویسد که مالیاتگیرانِ عرب در سده‌ی هشتمِ میلادی به زردشتیان اهانت می‌کردند و کمربندِ مقدسِ آنان را می‌کندند و از سرِ تمسخر به گردنشان می‌انداختند.(ص ۱۸۰_۱۷۹) یادداشت‌ها: 1. Dennett, D.C., Conversion and the Poll-tax in Early Islam, Harvard Historical Monographs, XXII, 1950, p. 120_121. 2. Rivayat of Adurfarnbag, ed. and transl. in 2 Vols, by B. T. Ankelsaria, Bombay, 1969. Question 52. روایتِ آذزفرنبغ، پرسش ۵۲. مأخذ: بویس.مری، زردشتیان: باورها و آدابِ دینی آنها، ترجمه عسکر بهرامی، تهران، ققنوس، چاپ سیزدهم ۱۳۹۳ #تاریخ_اجتماعی_زرتشتیان #ستیز_و_سازش_زرتشتیان_با_اسلام https://t.center/ketabkhaFFRF