قسمت بیست و چهارم

#آموزش_و_پرورش_در_ایران_باستان
#ساسانیان

کتیبه های غیردرباری ساسانی و گسترش سنت کتبی میان مردم عامه

از پایان دوره ی ساسانی و اوایل دوره ی اسلامی کتیبه های خصوصی کوچک متعددی وجود دارد که مهم ترین آن ها دو کتیبه در مقصود آباد است که به مالکیت یک قطعه زمین و یک چاه مربوط می شود و به مرمت قلعه هایی نیز اشاره می کند.کتیبه های دیگری در بیزانس و هندوستان و حتی منطقه ی دوری مانند کشور چین پیدا شده اند که مربوط به اواخر دوره ی ساسانی هستند،یعنی هنگامی که تماس بسیار زیادی میان ایران و این مناطق وجود داشت یا به علت فتوحات اعراب مسلمان در ایران،ایرانیان به این مناطق مهاجرت کرده بودند.گروه دیگر کتیبه ها مربوط به مقبره ی افراد(استودان)هستند.این کتیبه ها نام و اطلاعاتی درباره ی خانواده ی فردی که استخوان هایش در آنجا دفن شده و تاریخ درگذشت او در اختیار خواننده قرار می دهند.

احساس کلی ما در مورد کتیبه های فارسی میانه آن است که در آغاز فقط شاه و موبدان بلندپایه می توانستند کتیبه ای از خود برجا گذارند،از قرن ششم"وزیر بزرگ"نیز توانسته چنین کند،و در سده های ششم و هفتم میلادی ناگهان کتیبه های خصوصی کوچک تر مانند قارچ سبز می شوند و بر شمار آنها افزوده می گردد.پرسش این است که چرا افراد عادی فقط از سده های ششم و هفتم توانسته اند چنین کنند و نه زودتر؟آیا این پدیده به گسترش سواد میان مردم و گذار جامعه از سنت شفاهی به سنت کتبی و ادبی مربوط می شود؟پاسخ به این پرسش ها آسان نیست،اما آشکار است که از اواخر دوره ی ساسانی مردم عادی می توانسته اند همانند درباریان و روحانیون زرتشتی کتیبه هایی از خود به یادگار بگذارند.(ص.۱۹۳_۱۹۲)

بن مایه:
دریایی.تورج، شاهنشاهی ساسانی،ترجمه مرتضی ثاقب فر،تهران،ققنوس،۱۳۸۳


#ساسانیان
#افسانه_بیسوادی_عامه_ساسانیان_هخامنشیان
https://t.center/ketabkhaFFRF