علامه طباطبائی و حکمت بیدار
🖋 علی اصغر مصلح
🔹 علامه محمد حسین طباطبائی را شاید بتوان آزادهترین و بلندقدترین متفکر معاصر ایران خواند.
🔸 علامه اهمیت سیر در دیگر فرهنگها و همسخنی و همدلی با "دیگری" را دریافته بود. لذا در حدّ امکاناتِ اطرافش و ملاحظات زیِّ خود، جستجوگر و طالب بود. او برای دریافت صورتهای مختلفِ جلوه گریِ حکمتهایِ حقّ، همواره گشوده بود.
🔹 علامه طباطبایی در باره ماهیت غرب سخنی نگفته است. اما از مجموع نوشتههای وی برمیآید که او غرب را مجموعه اموری مذموم نمی دانست. کلماتی از وی نقل شده که می توان آنها را دلیل خوشبینی او نسبت به زمانه دانست. عارف نمی تواند نسبت به زمانه بدبین باشد.
🔸 قدرت علامه برای سیر در مبادی و مبانی و فاصله گرفتن از داشته خویش، در زمان ما بین متفکران دینی بینظیر و در تاریخ تفکر اسلامی کمنظیر است. نظریه "ادراکات اعتباری" او نشانِ قدرت بینظیر آن حکیم برای فاصله گرفتن از پیشداشتهها و پیشفرضهای موجود در سنّت است.
🔹 علامه تنها متفکر معاصر برخاسته از حوزه های شیعی بود که می توانست با برکندن جامه فرهنگ و اعتقاد خویش، بر اساس مبانی مشترک انسانی وارد گفتگو با دیگران شود. تقریر علامه طباطبایی از ادراکات اعتباری نشانِ کوشش او برای ایستادن در نقطهای فراتر از فرهنگ و سنت خویش، و تمهید مبانی مشترکی برای گفتگو با "غیرِ خارج از فرهنگ خویش" است.
🔸 در وجود علامه حقیقتی پنهان بود که باعثِ وسعتِنظر و زلالیِ در معاشرت، و نفوذ عمیق در مخاطب و متانت در عمل میشد.
روزنامه اطلاعات، ۱۴۰۳.۰۸.۲۴
@jostarha_yadashtha