#ابوسعید_ابوالخیر از وجوهی در جهانِ عرفان و ادبیاتِ تصوفِ ایرانی یگانه است؛ عارفی خوشمشرب، سهلگیر، اهل محبت، منادیِ آزادی و با جاذبهٔ حداکثری. بخشِ مهمی از ادبیاتِ عارفانه و تصوفی ایرانِ بعد از قرن پنجم مدیونِ ابوسعید است. اما این یگانهٔ دورانها خود چیزی ننوشته است، خودِِ او گفته بود که "حکایتنویس مباش، چنان باش که از تو حکایت کنند" و او دقیقاً چنان بود: حکایت ننوشت و از او حکایت کردند.
اگر
#محمد_بن_منور و پسر عمویش
#جمال_الدین_ابوروح نبودند، بسیاری از حالات و گفتهها و حکمتهای ابوسعید که قرنها موجب بالیدنِ فرهنگِ ایرانی و رشدِ معنویت و اخلاق گردیده است، به ما و پیشینیان نمیرسید. اینجاست که نقش یکی چون محمد بن منور پر رنگ میشود. کتاب گرانمایهٔ
#اسرارالتوحید حاصل همّتِ بزرگ محمد بن منور است که حالات و حکمتهای ابوسعید را از
#میهنه و خراسانِ قرن چهارم و پنجم به تمام جغرافیای فرهنگیِ جهان اسلام در همهٔ گذرهای تاریخی رساند.
همهٔ اینها را گفتم که بگویم در تاریخِ فرهنگیِ ایرانزمین گروهِ ارجمندی بودهاند که حکایتنویس بودند و گاه در وجوهی ارزشِ آنها حتی از آن شخصیتی که از او حکایت کردهاند، کمتر نبوده است. کار
#محمد_بن_علی_سهلگی در مورد
#بایزید_بسطامی هم از این جنس است،
#عطار در تذکرةالاولیا ،
#قشیری در ابوابی از رسالهٔ قشیریه و
#ابونعیم_اصفهانی در حلیة الاولیا هم چنینند. آنان نگاهبانانِ فرهنگ ایرانند.
#علی_دهباشی هم یکی از آن نگاهبانانِ فرهنگ ایرانزمین است در روزگارِ ما. هوای فرحبخش
#بخارا را دارد، همان بخارای روزگارِ
#رودکی را. خدماتِ او در معرفیِ فرهنگ و تاریخِ فرهنگی ایرانزمین بسیار ارجمند است. عمرش را در راهِ فرهنگ به سر برده و در روزگارِ قدرناشناسی، قدرِ بزرگانِ فرهنگِ ایرانی را میداند. تفکرات و تحقیقات ارزشمندِ بزرگانی چون
#ایرج_افشار و
#منوچهر_ستوده و
#محمدرضا_شفیعی_کدکنی و
#داریوش_شایگان و
#محمد_علی_موحد و
#جلال_خالقی_مطلق و دیگران و دیگران را منتشر کرده است و بسط داده است. عاشقِ فرهنگِ ایران است و من همهٔ عاشقانِ فرهنگِ ایران را دوست دارم.
کارِ او بیعیب نیست، چرا که کارِ دیگران هم بیعیب نیست. اما من آن اندازه "بیهنر" نیستم که در میانِ این همه حُسن، به "عیب" "نظر" کنم. خاصه اکنون که او در بسترِ بیماری چنگ در چنگِ
#کرونا انداخته است. همّتِ بزرگانِ نستوهِ فرهنگ ایران با او باد که در این مصافِ سهمگین، پیروز گردد.
#جویا_معروفی@jooyamaroofi1