انجمن آنتی‌تئیست‌های‌ ایران

انجمن آنتی‌تئیست‌های ایران


✮ شب‌ #شراب گذشته است، نوبت #خماری‌ست!


شاید هیچ ملتی را در جهان نتوان یافت که به اندازه ما شعر گفته باشد و شعر خوانده و شاعرانه زیسته باشد. شعر، زبان تخیل است و تخیل همواره چند گام جلوتر از علم است، اما گاهی نیز به بی‌راهه‌ می‌رود

#تخیل، افق‌های دور را نشان می‌دهد و عینکی دوربین برای چشم‌های نزدیک‌بین علم می‌سازد. اما اگر فروتنی علم نباشد، فراتنی و بلندپروازی‌های تخیل کار دست انسان می‌دهد

تعاملات علم و تخیل، بسیار پیچیده است. از زمان #‌افلاطون تا امروز، فیلسوفان کوشیده‌اند که سبک‌بالی تخیل را با سرسختی علم مهار کنند و نیز به نیروی تخیل، علم را از لاک محافظه‌کاری بیرون آورند. آنچه تا امروز بر آن توافق شده است، نیازمندی علم به تخیل، و ناگزیری تخیل از مراعات جانب علم در مقام داوری و زیستن در جهان خاکی است

به خدا پناه باید برد از روزی که تخیل، از آسمان فرود آید و زمام زمین را در دست گیرد


#شعر در جهان خویش سلطان است، اما اگر به تاریخ شبیخون زند و دستگاه‌های معرفتی را تسخیر کند، آدمی را در #هپروت‌بی‌پایان رها می‌کند
بسا و بسا باورها و اندیشه‌ها که از کارخانه‌ شعر به خانه‌های ما آمده و جا خوش کرده‌اند. دست‌کم نیمی از باورهای دینی و فرهنگی ما در آشپزخانه ذوق و قریحه‌ شاعران پخت‌وپز شده و سپس جامه‌ی عقیده پوشیده است

جان‌مایه‌ی شعر، غلو و مبالغه است و اگر ما ملت مبالغات و غلوهای خردسوزیم، از آن رو است که شاعرانه اندیشیده‌ایم و خیمه در صحرای خیالات زده‌ایم
آیا این شاعرانگی نیست که سراچه‌ی سوخته و بی‌رونق خویش را پایتخت جهان می‌بینیم؟
شاعرمآبی نیست قافیه‌اندیشی‌های ما برای مضمون‌های تکراری؟

در هزاران مسئلۀ نظری و انسانی جهان جدید نیندیشیدن و همه را پشت گوش انداختن، و سپس فروکاستن همه معضلات فرهنگی و فکری و اجتماعی به دوستی با فلان و دشمنی با بهمان، اگر #تغزل نیست، پس چیست؟

شاعرانه‌تر از این چیست که می‌خواهیم یا چند گزاره‌ی ساده و شماری قانون و قاعده در احکام و عقاید و اخلاق، تمدن بسازیم و فلک را سقف بشکافیم و طرحی نو دراندازیم؟

ملتی که دوران نوزایی و روشنگری را پشت سر نگذاشته است و سخنگویانی همچون ولتر و دیدرو ندارد و فیلسوفانی در حد و اندازه‌ی ارسطو و اسپینوزا و کانت و روسو و جان‌لاک به خود ندیده، و بیشتر قدیس و معرکه‌گیر و اسطوره‌های خاموش داشته است، اگر نمی‌هراسد و نمی‌جنبد، از آن رو است که سر از خرقه‌ی خیال بر نمی‌آورد و پا از خانقاه خام‌اندیشی بیرون نمی‌گذارد

خیال‌پردازی نیست هوس تغییر سرنوشت بدون هیچ تغییری در هیچ نهاد و ساختار و جایگاهی؟


دانشمندی که در محیطی شاعرانه زیسته است، دو ویژگی می‌یابد:
نخست اینکه، جزییات را در شان خویش نمی‌بیند
و دیگر آنکه، هدف برای او اقناع مخاطب است

بدین روست که فلسفه‌ورزی ما بیشتر از جنس مضمون ‌پردازی‌های شاعرانه بوده است؛ همه و همه #انتزاعی و #ابرآشیان، و دریغ از اندکی #اندیشه‌های‌زمینی و #انضمامی

دانش‌ها در برابر هیچ دشمنی چندان برخود نمی‌لرزند که در برابر تناقض. اما شاعران از عهده هر تناقضی برمی‌آیند
درویشی را با خرسندی جمع می‌کنند (خدایا منعمم گردان به درویشی و خرسندی) و در عین تنگ‌دستی، از عیش و مستی سخن می‌گویند (در عین تنگ‌دستی در عیش کوش و مستی)، و از فنا به بقا می‌رسند


هیچ اندیشه، هیچ دستگاه معرفتی و هیچ ملتی به تناقض‌های بی‌شمار خو نمی‌کند، مگر آنکه خوی شاعرانه داشته باشد
تنها شاعر است که می‌تواند در خانه‌ای کلنگی و فروریخته بنشیند و در خیال خویش تمدنی بزرگ بسازد و بر طبل استغنا بکوبد. خشت زیر سر و بر تارک هفت اختر پای | دست قدرت نگر و منصب صاحب‌جاهی


امروز نیاز ما به فروتنی در برابر دانش‌ها و واقعیت‌ها، به انداز هم #فراتنی‌ها و #بدمستی‌های نیاکانمان است
تاریخ، سهم مستانِگی ما را به‌کمال پرداخته است اما دریغا که جهان میخانه نیست - تخته‌بند هشیاری و بیداری است


شب #شراب گذشته است، نوبت #خماری‌ست


#رضا_بابایی




‏Join Us ☞ @iranian_antitheists