انتخابات ۱۴۰۳ و آرایش جدید اجتماعی سیاسی
محسن گودرزی- بهناز خسروی
🔹اکنون یکی از مهمترین انتخابات کشور به پایان رسیده و نتیجه آن معلوم شده است اما هنوز جنبههای اجتماعی مختلف این انتخابات و پیامدهای آن مشخص نیست. به نظر میرسد الگوی مشارکت در انتخابات تغییر کرده ولی به خاطر آن که اطلاعات کامل منتشر نشده است نمیتوان گفت چه تغییراتی و به چه میزان و با چه شدتی در فضای سیاسی اجتماعی ایجاد شده است. با این حال، بعضی از خطوط کلی تغییرات را میتوان با اتکاء به نتایج کلی انتخابات نشان داد.
🔹نتایج نشان میدهند که از سال ۱۳۹۸ که میزان مشارکت به کمتر از ۵۰ درصد رسید و در چند انتخابات متوالی در همان میزان متوقف شد، اندکی افزایش یافت ولی هنوز فاصله زیادی با انتخابات سال ۱۳۹۶ و پیش از آن دارد. انتخابات اخیر وجه بنیادین و اساسی از وضعیت اجتماعی سیاسی ایران را آشکار کرد و آن عقبماندن یا تاخر نهادهای سیاسی از تحولات اجتماعی در ایران است.
🔹یکی از جلوههای این وضعیت در اینجا دیده میشود که دو جناح و جریان اصلی کشور که در گذشته اکثریت مردم کموبیش آنها را نماینده و یا سخنگوی مطالبات خود میدانستند، تا حد زیادی موقعیت قبلی خود را از دست دادهاند. این جناحها نفوذ و اعتبار خود را از کف دادهاند و طرفدارانشان به اقلیت تبدیل شدهاند.
🔹غیر از این، کثیری از افراد احساس میکنند هیچ یک از دو جریان اصلی قادر نیستند مشکلات کشور را حل کنند چرا که مردم مشکل اصلی را در شیوه کشورداری میدانند و معتقدند که برای حل مشکلات اساسی کشور باید تغییراتی بنیادین در سیاستهای اصلی صورت گیرد وگرنه مشکلاتی مثل گسترش فساد، فقر، افزایش تورم و بیکاری، بحران زیستمحیطی با تغییر این فرد و آن فرد حل نخواهد شد. این مشکلات ادامه یافتهاند و حتی بدتر شدهاند و در نتیجه، از دید بخشی از مردم نهاد انتخابات به نحوی که تا کنون بوده است، گرهی را از مشکلات باز نکرده است. آنها دیگر به خیلی از نهادهای سیاسی موجود اعتمادی ندارند و معتقدند که این نهادها قادر به حل مشکلات نیستند.
🔹با وجود آن که فاصله و شکاف بین مردم و حکومت زیاد شده، ولی از دید بخشی از مردم این انتخابات نشانهای از تغییرات را آشکار کرده است و از این رو، بخشی از ناراضیان از وضع موجود از این فرصت برای تغییر وضعیت استقبال کردند.
🔹به عقیده ما، با نتایج انتخابات اخیر، به طور خلاصه این تغییرات سه مشخصه اصلی در فضای سیاسی ایران مشاهده میشود:
۱-نارضایتی گسترده و عمیق از وضعیت کشور که به شکل کنارهگیری از آیینها و روالهای سیاسی (کاهش مشارکت) بروز کرده است.
۲-کاهش نفوذ و اعتبار دو جریان اصلی سیاسی (اصلاحطلبان و اصولگرایان) به نحوی که اکثریت بزرگی از مردم خواست و مطالبات خود را در آینه این گروهها نمیبینند.
۳-ریزش رای از سمت اصولگرایان به سمت اصلاحطلبان که نشان دهنده نارضایتی حامیان این گروه از سیاستهای رسمی است که این گروه در سالیان اخیر دنبال کردهاند.
در این یادداشت کوتاه با اتکاء به نتایج آماری موجود چند فرضیه را مطرح میکنیم و امیدواریم با انتشار اطلاعات بیشتر از انتخابات راه برای ارزیابی دقیقتر هموار شود.
▫️متن کامل مقاله را در لینک زیر بخوانید
https://hammihanonline.ir/fa/tiny/news-19410
@hammihanonline