قواعد نگارش همزه (۱)
قاعدۀ اول:
همزه یا برروی سه کرسیِ «ا»، «و»، و «ی» مینشیند یا برروی خط کرسی (= زمینه). مثال (بهترتیب):
شأن، منشأ؛ لؤلؤ، مؤمن؛ رئیس، مسئول؛ جزء، شیء.
قاعدۀ دوم:
همزۀ میانی، در بیشترِ واژههای عربی و در همۀ وامواژهها، برروی کرسی «ی» نوشته میشود. مثال:
۱) واژههای عربی:
ائتلاف، ابتدائاً، ارائه، استثنائات، تبرئه، توطئه، جرئت، رئوف، شئون، قرائت، لئیم، مسئله، مطمئن، هیئت، و ... .
سه استثنا:
الف) اگر حرفِ پیش از همزۀ میانی یا پایانی مفتوح باشد، برروی کرسیِ «ا» نوشته میشود. مثال: خلَأ، شَأن، مَأخذ، مَأمور، منشَأ، و ... .
ب) اگر حرفِ پیش از همزۀ میانی یا پایانی مضموم باشد، برروی کرسیِ «و» نوشته میشود. مثال: رُؤیا، سُؤال، لُؤلُؤ، مُؤدب، مُؤسسه، و ... .
پ) اگر حرفِ پیش از همزۀ پایانی ساکن باشد، برروی خط کرسی نوشته میشود. مثال: جُزْء، شَِیْء، و ... .
۲) وامواژهها:
آتئیست، آلوئهوِرا، بمبئی، پنگوئن، تائوئیسم، تئاتر، تئودور، تئوری، دوئل، رومئو، رئالیسم، ژوئن، سوئد، شیائومی، کاکائو، لائوس، ناپلئون، نئوپان، نئون، ویدئو، هروئین، و ... . (استثنا: ایدهآل)
یادآوری:
همزۀ سه واژۀ فارسیِ «خوئک»، «روروئک»، و «زائو» نیز برروی کرسی «ی» نوشته میشود.
۱۴۰۰/۰۴/۲۶
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com