مثلث سه‌میم در ویرایش در ویرایش،‌ متن و موضوع و مخاطب اهمیت بسزایی دارد. این سه مقولۀ میم‌دار مثلثی را به نام «مثلث سه‌میم» می‌سازند که سبک و گونۀ زبانیِ هر نوشته‌ای را تعیین می‌کند و معیاری است برای ویرایش و حتی نگارش (در کارگاه، دربارۀ آن به‌تفصیل سخن می‌گویم). متن: آنچه بتوان آن را خواند و فهمید و انتقال‌دهندۀ پیامی باشد. موضوع: آنچه دربارۀ آن سخن می‌گویند یا می‌نویسند. مخاطب: آن‌که برای او سخن می‌گویند یا می‌نویسند. برای مثال، متنی با موضوع زبان‌شناسی برای متخصصان یا دانشجویان این رشته است و متنی با ژانر داستانِ کوتاه برای عموم مردم. پس سبک و گونۀ زبانیِ هریک (مثلاً معیار یا غیررسمی) باید مطابق و متناسب با موضوع و مخاطب آن متن باشد و بر همان اساس هم ویرایش شود. دو اصطلاح در ویرایش: ۱) درست‌نویسی؛ یعنی از نظر زبانی به‌گونه‌ای بنویسیم که متناسب با متن، موضوع، و مخاطب اثر باشد (مثلث سه‌میم). ۲) ساده‌نویسی؛ یعنی به‌گونه‌ای بنویسیم که نوشتۀ ما آسان خوانده و ساده فهمیده شود، نه این‌که لزوماً از تعابیر ساده و پیش‌پاافتاده استفاده کنیم. به عبارت دیگر، ساده‌نویسی یعنی هر جمله‌ای ـ با هر موضوعی و برای هر مخاطبی که باشد ـ فقط یک بار خوانده شود و با یک بار خوانده شدن نیز به‌آسانی فهمیده شود. بنابر آنچه گفته شد، به نمونه‌های زیر بنگرید. ناویراسته: شما در گذشته نیز اقدام به مشاهده این فیلم کرده‌اید. در صورت تمایل می‌توانید ادامه آن را تماشا کنید. ویراسته: در گذشته، بخشی از این فیلم را دیده‌اید. اکنون می‌توانید ادامهٔ آن را هم ببینید. ناویراسته: براساس برخی گزارش‌ها، دست‌کم شش تیراندازی و دو انفجار انتحاری در پاریس انجام شده‌است و این برای نخستین بار در تاریخ فرانسه است که عملیات انتحاری در خاک این کشور انجام می‌شود. ویراسته: طبق برخی از گزارش‌ها، دست‌کم شش تیراندازی و دو انفجار انتحاری در پاریس روی داده، که در تاریخ فرانسه بی‌سابقه بوده‌است. این را هم ببینید: جمله‌های «دیریاب» و «زودیاب». #ویرایش_زبانی #تمرین_ویرایش ۱‌۴‌۰‌۱/‌۱‌۰/‌۱‌‌۹‌ سید محمد بصام @Matnook_com instagram.com/matnook_com