دیروز در پاسخ به سوالی ذیل بحث «فریبِ فلسفه» گفتم و دوباره این‌جا تکرار می‌کنم. دلیل این که در ایران تمام بحث‌های حول فلسفه‌ی ماتریالیسم به بیراهه رفته‌اند، ترجمه‌ی غلط این ترم فلسفی است. هر دو باور محوری در متون آموزشی فارسی مبنی بر این‌که «ماتریالیسم نفیِ متافیزیک است» و «ماتریالیسم به معنای اصالت ماده است» از ریشه خطاست. ماتریالیسم اولا نفی فلسفه و وجود‌اندیشی نیست، بلکه خودش یک مکتب فلسفه‌ی محض است. ثانیا ترجمه‌ی لغت ماتریال در ادبیات ماتریالیسم، معادل «ماده»‌ی عربی نیست بلکه معادل «عین» یا «خارج» است. متفکران ایرانی این واژه را ابتدائا اشتباه به عربی برگردانده‌اند و سپس ترمِ اشتباه عربی را وارد ادبیاتِ کتب و جزوات آموزش فلسفه‌ی فارسی کرده‌اند. درست‌تر بود که ماتریالیسم از ابتدا به خارج‌گرایی، عین‌گرایی یا معادل‌های شبیه به این‌ها برگردانده‌شود. به هر حال امروزه ترجمه‌ی ماتریال به «ماده» رواج دارد. پس توجه کنید که مقصود از ماده صرفا چیزی است که «مستقل از ذهن» ما وجود دارد، چه ما آن را درک کنیم چه درک نکنیم. مثلا در فرض وجود خدا، او ماده است و این یعنی وجود خارجی دارد، و موجودیت او وابسته به ذهن سوژه نیست، نه اینکه او جسم دارد. همچنین روابط اجتماعی نیز از مصادیق ماده‌اند چون وجود خارجی دارند. این مرحله از بحث اساسا زبان‌شناختی است و ما قبل فلسفه! #روش