این کانال به ارائه آثار، فیلم ها، برنامه های مربوط به جنسیت و فرهنگ به زبان فارسی و در ایران و یا در برخی موارد به فرانسه و انگلیسی زیر نظر موسسه انسان شناسی و فرهنگ اختصاص دارد.
گزارش مالی و تشکر از همیاران و علاقمندان انسانشناسی و فرهنگ برای کمکهای مالی آنها در دی ماه 1401 لینک در کانال همیاران https://t.center/iiachamyaran/365
Forwarded from نوشته ها و فایلهای برگزیده ناصر فکوهی (Nasser Fakouhi)
در حالی که دادگاههای کشور به دنبال بحران عمومی و اعتراضات پاییز 1401، دائم در حال صدور احکام زندان طویل المدت و صدور و اجرای سریع احکام اعدام برای جرایمی مشغولند که در بسیاری از آنها حتی یک قطره خون ریخته نشده و کل ماجرا به حرفهایی مربوط میشود که روی شبکههای مجازی و فیلتر شده، در حد بیان عقاید بوده و لذا پایهشان ممکن است اصلی قانونی باشد که ریشه در قانون اساسی دارد، مردی که پس از یک کودکهمسری خانوادگی، همسر خود را ربوده و سپس به طرز فجیعی او را کشته و سرش را در خیابانها به گردش درآورده تا «مردی» خودش را ثابت کند؛ مردی که با این کار سبب ترس و وحشت مردم، ضربه زدن به اعتبار و آبروی یک منطقه و شهر و کشورش و مصیبت ابدی چندین و چند خانواده شده است، به هشت سال زندان محکوم شده و بیشک چند سال دیگر از زندان بیرون خواهد آمد و الگویی برای مردان بُزدل و جنایتکار و فلاکتزده و بیآبرویی چون خود خواهد شد. اما بحث بسیار فراتر از این کودکهمسری، این کودککشی و این نمایش بُزدلانه هولناک شهری است. مسئله گویی یک «خودکشی سازمان یافته» برای از میان بردن اعتماد عمومی به بقای هر نهاد قانونی است. در این شرایط جای آن هست که پرسیده شود: نصایحی که هر روز از صبح تا شام از تمام رسانههای کشور پخش میشوند که مردم به یکدیگر و به قانون احترام بگذارند چه حاصلی میتوانند داشته باشند؟ کافی است هر عقل سالمی این هندسه نابرابری میان جرایم مورد ادعا و احکام صادر شده را صرفا بدون هیچ تفسیری پیش روی خود ببیند و آنها را در هر کجای جهان به نمایش بگذارد تا به اندازه میلیاردها دلار پروپاگاندای سیاسی به نهادهای کشور ضربه زده و آنها را بیارزش نشان دهد. هم از این روست که از خودکشی ِ اعتبار قانونی ِ نهادینه ، سخن میگوییم. میگویند گاه کاراترین روش برای دشمنی آن است که به نادرستی از کسی یا چیزی دفاع کنی. این دقیقا مصداق این رویکرد است. زنکشی، کودککشی و همسرکشی پدیدههایی رایج در جهان امروز هستند که به ویژه در کشورهای توسعه نایافته مشاهده میشوند. اما اهمیت این امر به اندازهای است که در شاخصهای توسعه انسانی سازمان ملل، وضعیت زنان در یک کشور از مهمترین شاخصهایی هستند که سطح توسعه را تعیین میکنند. دستاندرکاران، باید یک بار برای همیشه تصمیم بگیرند آیا مایلند در این «جهان» زندگی کنند و یا تصور میکنند، امکان آن را دارند که حبابی به دور خود بکشند و جهان بیرونی را به کلی نادیده بگیرند. اکثریت قریب به اتفاق این مسئولان در ماههای اخیر از نیاز جامعه به «آرامش» سخن گفته و میگویند. اما پرسش این است که چگونه میتوان انتظار آرامشی را چه امروز و چه حتی در چشماندازی میان مدت در شرایطی از چنین نابرابری و عدم تعادلی میان جرایم و مجازاتها انتظار داشت و در نهایت چرا نباید با مشروعیت پنداشت که نه با یک سهلانگاری حقوقی بلکه با یک خودزنی و خودکشی نهادی و تخریب ِ برنامهریزی شده ارکان سازمانیافتگی و نظم یک جامعه سروکار داشته باشیم؟
✅آرای پروفسور آن کِیهیل دربارهی فمینیسم و زیبایی زنانه
معصومه شاهگردی
✍در این نوشتار، بهنحو مختصر، به ارائه آراء و اندیشههای خانم دکتر آن کیهیل، دارای درجۀ استادی کامل دانشگاه الون امریکا دربارۀ زیبایی زنانه در دو دیدگاه مختلف فمنیستی به زبان غیرفلسفی میپردازم. درحقیقت، از اصل دیدگاههای ایشان، مطالب تخصصی فلسفی دربارۀ آبجکت و سابجکت و وجود سابجکتیو یا آبجکتیو زنانه و غیره را تاحدّ امکان حذف کردهام تا تحقیق مورد استفادۀ اهالی غیرفلسفه نیز واقع گردد. امید است که مطلوب خوانندگان محترم باشد:
حقیقت این است که موضوع زیبایی زنانه همواره بهعنوان یک مشکل در نگاه فمنیستی تلقی شده است و...
گفتارهای عمومی/ مجموعه ده قسمتی جدید / #اندیشه_فرانسوی_قرن_بیستم / قسمت سوم /جلسه 74 / پنجشنبه 15 مهر 1400 / در کانال درس ها و درس گفتارها و کانال اینستا گرام #ناصر_فکوهی/
Forwarded from نوشته ها و فایلهای برگزیده ناصر فکوهی (Nasser Fakouhi)
مقدمه زمانی که از سینمای محمد رضا اصلانی سخن گفته میشود بیش و پیش از هرچیز میتوان به پیوستگی و نوعی ساختار درونی فیلمها اشاره کرد که در نزدیک به پنجاه سال روابطی درونی و برونی را در چارچوبهایی ساختاری حفظ کردهاند. این ساختار در خود نوعی «تز» دارد که در این نوشتار به آن اشاره میکنیم. و از ویژگیهای این تز شکل آن است که روایت شاعرانه است یا همان روندی که روبر برسون به آن «نوشتار سینماتوگرافیک» نام داده است. از این دیدگاه میان «شطرنج باد»، «جام حسنلو» (در نمونه قدیمی و جدید آن)، «تهران هنر مفهومی»، «آتش سبز» و سایر فیلم های اصلانی میتوان رویکردی کلانساختاری را یافت که این متن درآمدی برای تحلیلی با این رویکرد بر بخشی از آن به حساب میآید. البته «خطر» و قابلیت چنین خوانش و تحلیلهایی از کار یک هنرمند در آن است که بنابرتعریف خوانشی نه فقط تاویلی بلکه به زبان انسانشناختی برونی(اتیک) است که لزوما با آنچه خود هنرمند درباره کار خویش میاندیشد یا پیش از ساختن میاندیشیده است و یا آنچه در ذهنیت عمومی درباره آن وجود دارد نه انطباق کامل دارد و نه تناقضی آشکار. سخن گفتن از وجود یک «تز» که در اینجا به آن اشاره کردیم نیز نه به مثابه گزارهای آگاهانه و مورد دفاعی فکری، بلکه گزارهای نهفته در بافت و همبافت یا زمینه اثر و مجموعه آثاری است که یک هنرمند عرضه میکند. برای این تفسیر برونی یا اتیک، ما نیاز به حضوری درونی در سازوکارها و ساختارهای فیلم داریم که بروشنی میتواند گزارههایی دلبخواهانه و ذهنی را پیش بیاورد و اینها همه میتوانند محلی برای بحث و دامنزدن به اندیشهای بیشتر درباره فیلم و شکل و محتوای آن باشند، بیآنکه هیج ادعایی را درباره شیوه و محتوایی واحد درباره فیلم و فیلمهای دیگر داشته باشند.
شطرنج باد: درآمدی بر یک تحلیل ساختاری / ناصر فکوهی / متن کامل
لینک مستقیم در کانال «نوشتههای ناصر فکوهی» به آدرس:
تاریخ فرهنگیِ بدن و بدنمندی در ایرانِ عصر جدید (26)؛ قسمت پایانی
زهره روحی
«بدن مردانه» ، بدن رسمیِ سیاست گذاری ها در قلمرو عمومی ایران با لحاظ کردن بحث قبلی ، به منزله پیش فهم و زمینه بحث حاضر ، متوجه می شویم که «مخاطبِ بدنی ـ در ـ قلمرو عمومیِ» امروز ایران، بدنی است مردانه و اکنون این نکته را بدان اضافه می کنیم که سنگ بنای چنین موقعیت تبعیض آمیزی را میتوان به وضوح در نحوه مدرنیزاسیون مردسالارِ عصر مشروطه شخیص داد؛ در سال 1306 خورشیدی ، قانونی در مجلس شورای ملی به تصویب می رسد که طبق آن «ورزش» و «تربیت بدنی» ، به عنوان دروسی لازم جهت آموختن در مدارس شناخته می شوند و...
تاریخ فرهنگیِ بدن و بدنمندی در ایرانِ عصر جدید (25)
زهره روحی
ورزش دختران و زنان ، و «مسئله » ی بدنمندی زنانه در قلمرو رسمی
یکی از رخدادهای بسیار مهم در جامعه امروز ایران ، ورود جدی و موفقیت آمیز دختران و بانوان ایرانی، طی دهه های اخیر در قلمرو ورزش است؛ البته بی آنکه تغییری در حاشیه بودگیِ ورزش زنان در قلمرو عمومی به وجود آمده باشد ؛ حتی با وجود مدالهای با ارزشی که در مسابقات برون مرزی تصاحب کرده اند ، و بدین طریق هر بار جدیّت فعالیت ورزشی خود را به اثبات رسانده اند ، اما هیچ توفیری به حال «در ـ حاشیه ـ بودگی» حضور آنها در قلمرو عمومی نکرده است . و بدی...
باری ، در جامعه ایران و خصوصا جراحی هایی که به لحاظ عرف درخصوص بدن زنانه (سینه ، باسن ، لب، گونه) ، انجام می گیرد ، برخی از زنان و دختران ، خود را ناگزیر به توجیه عمل خود می دانند : «اغلب زنان ایرانی، انتخاب جراحی را تنها کوششی با هدف دستیابی به رضایت فردی و ارتقای اعتماد به نفس خویش میپندارند. با وجود این ، آنها مقتضیات و شرایط عرفی جامعه را نیز در رفتار خود دخیل میدانند و با گزینش گفتمانهایی از فرهنگ دینی و عمومی جامعه ، بر زیبایی و تناسب تأکید میکنند و رفتار خود را توضیح میدهند » ( 47 )....
تاریخ فرهنگیِ بدن و بدنمندی در ایرانِ عصر جدید : (23)
زهره روحی
اما آنچه جالب است مکان عملیاتی این بازار و نوع کالای آن است . زیرا با مکان و کالایی مواجه ایم که متمرکز بر «بدن» است . بدنی که به منزله یک شیئ در اختیار متخصصان زیبایی قرار میگیرد. و کالای تولیدیِ همگیِ شان ، «اثر بخشی زیبایی» در بدن است . چه در تقاضاهای انواع جراحی ها «بینی ، گونه ، و کوچک کردن شکم » هم در آقایان و هم در خانمها و یا بدن سازی؛ و یا کوچک یا بزرگ کردن سینه و باسن در خانمها و ... ؛ و یا «کاشت مو» و یا «عضلانی ساختن اندام » در آقایان .
مطالعات مردمنگاری قرن بیستم تمام جوامع انسانی موجود را زیر پوشش خود قرار دادهاند. افزون بر این مطالعات، پژوهشهای باستانشناسی انسانشناختی، باستانشناسی، رفتارشناسی جانوری و شاخههای مرتبط در پژوهشهای هنر و پارینهشناسی و میراث غیرمکتوب بر سر یک امر جهانشمول در تمام جوامع انسانی شناخته شده، اجماع داشتهاند. این امر آن است که این جوامع چه در موقعیت کنونی و چه در چشماندازهای تاریخی قابل شناخت مستقیم یا غیر مستقیم خود، دارای چهار بُعد اساسی بودهاند: 1- بُعد خویشاوندی با اشکال مشخص خانواده و...
تاریخ فرهنگیِ بدن و بدنمندی در ایرانِ عصر جدید : (22)
زهره روحی
اما اشتباه است اگر تصور کنیم که غرض از این توضیحات و افشاگری ها ، آشتی دادنِ ذهنیتها با وضعیت طبیعیِ رو به پیریِ پوست است . چنانچه همان متخصص می نویسد : « در حال حاضر به لطف درک بهتر از بافت شناسی و فیزیولوژی پوست ، پیشرفتهای زیادی درباره چگونگی حفظ زیبایی و افزایش طول عمر پوست شده است، به طوری که دیگر کشیدن پوست از طریق جراحی، تنها راه چاره برای حفظ زیبایی آن به شمار نمی آید. کرمهایی که با چروک زودرس و پیری پوست مقابله می کنند ، روشهای درمانی ای که ملایم تر هستند، مانند درمان با لیزر و ... همگ...
تاریخ فرهنگیِ بدن و بدنمندی در ایرانِ عصر جدید: (21)
زهره روحی
فعالیتهای معطوف به «بدن زیبا» در قلمرو روزمره امروز ما
با برچیده شدن سنگربندی ها در جامعه مدنی، عرصه های جدیدی به ظهور میرسند که محور عملیاتی خود را بر بدنِ زیبا ، و بازنمایی های آن ، قرار داده اند. و ناگفته نماند که جهان اینترنتی و شبکه های ماهواره ای، به چرخشِ تحولاتیِ آن ، سرعتی مضاعف بخشیده اند. برای این کار علی الظاهر، بدن به مثابه حوزه ای مستقل در قلمرو عمومی، پذیرای انواع مراقبتها و زیبایی هایی می گردد که تا قبل از نَرمِش و انعطافهای بوروکراسی متأخر ، در سایه به سر می برد و یا شاید بای...
تاریخ فرهنگیِ بدن و بدنمندی در ایرانِ عصر جدید : (22)
زهره روحی
اما اشتباه است اگر تصور کنیم که غرض از این توضیحات و افشاگری ها ، آشتی دادنِ ذهنیتها با وضعیت طبیعیِ رو به پیریِ پوست است . چنانچه همان متخصص می نویسد : « در حال حاضر به لطف درک بهتر از بافت شناسی و فیزیولوژی پوست ، پیشرفتهای زیادی درباره چگونگی حفظ زیبایی و افزایش طول عمر پوست شده است، به طوری که دیگر کشیدن پوست از طریق جراحی، تنها راه چاره برای حفظ زیبایی آن به شمار نمی آید. کرمهایی که با چروک زودرس و پیری پوست مقابله می کنند ، روشهای درمانی ای که ملایم تر هستند، مانند درمان با لیزر و ... همگ...
تاریخ فرهنگیِ بدن و بدنمندی در ایرانِ عصر جدید: (20)
زهره روحی
به موازات چنین پدیده ای، شاهد «بدن مند» شدنِ برخی از «آگهی های تبلیغاتی ـ تجاری» در تلویزیون ، یعنی در رسانه ی ملی شده ایم. به عنوان مثال، در آگهی هایی که به یاری کودکان ، زنان و مردان جوان و در برخی اوقات زنان و مردان سالمند، با تناسب اندامیِ مطابق با مُد جامعه انجام می گیرد. مایع نرم کننده لباس ، بیسکوییت ، پفک، شامپو ، گرمکن ، کفش و لباس ورزشی ، تبلت و یا کولر و پکیج و بخاری و ... ؛ هر چند لازم به تذکر است که در به کارگیری وجود بدن زنانه بین این نوع از تبلیغات که در زمانه حاضر شاهد آن هستیم و...
پدرو آلمادوبار، کارگردان اسپانیایی (متولد 1949) در بیشترآثارش به زنان پرداخته و آنان را از زوایای متفاوتی تصویر کرده است. فیلم «خولیتا» (2016) آخرین ساخته ی او نیز با محوریت زندگی یک زن روایت می شود و در زندگی زنان دیگر بسط می یابد. فیلم داستان مادران و دختران است و الگوهای اجتماعی ای که نسل در نسل ادامه می یابد. احساسات عمیق، عشق، خیانت و دشواری های روابط عاطفی وجنسی میان افراد وقایعی است که ما را به مفهوم عذاب وجدان و احساس گناه کاری در زنان هدایت می کند. «خولیتا» با تصویری سرخ آغاز می شود که ...