دریغا آن روز که سرورِ عاشقان و پیشوای عارفان، حسین منصور را بردار کردند. شیخ شبلی گفت: آن شب مرا با خدا مناجات افتاد، گفتم: بار خدایا محبّانِ خود را تا چند کُشی؟ گفت: چندان که دِیَت یابم. گفتم: دِیَتِ ایشان چه می باشد؟ گفت: جمالِ لقایِ من دِیَتِ ایشان باشد. ما کلیدِ سرِّ اسرار بدو دادیم، او سرِّ ما آشکار کرد، ما بلا در راه او نهادیم تا دیگران سرِّ ما نگاه دارند.
اما نور محو کننده که ـ سالک را ـ به مرگ کوچک می کشاند، آخرین کسی که از آن ـ نور محو کننده ـ از طبقۀ حکمای یونان خبر داده است، حکیم بزرگ افلاطون بود و از بزرگانی که دربارۀ آنها ـ خبر اتحاد و پدید آمدن نور طامس در آنها ـ ثبت شده و نامش در تاریخ به جا مانده است، هرمس بوده و در میان حکمای پهلوی، گِل شاه موسوم به «کیومرث» و همچنین از پیروانش «فریدون» و «کیخسرو» می باشد. اما انوارِ سلوک در زمانهای نزدیک‌تر ـ بدین شرح است ـ خمیرۀ ـ حکمت ـ فیثاغورسیان به برادرْ اخمیم «ذوالنون مصری» رسید و از او ـ یعنی ذوالنون ـ در سیر کنندۀ شوشتر «سهل تستری» و پیروانش نشست، و اما خمیرۀ ـ حکمتِ ـ خُسرَوانی در سلوک در سیر کنندۀ بسطام «بایزید بسطامی» و پس از او در جوان بیضا «منصور حلاج» و سپس در سیر کننده آمل «ابوالعباس قصاب آملی» و خرقان «ابوالحسن خرقانی» نشست. بخشی از خمیره های حکمتِ فیثاغورسی و انباذقلسی و اسقلبیوسی بر اساس آموزه‌های حافظانِ «کلمه» در جانب غرب و شرق با خمیره ای از حکمتِ خُسرَوانی آمیخته شد و به گروهی رسید که به «سکینه» سخن می‌گفتند.
یار حقیقی کیست؟ کسی که با تو قرینه است اگر یار ناموافق سمت تو می آید از خودت بپرس : آیا این بخشی از سایه های من نیست؟ سایه ها را شناسایی کن زخم هایت را درمان کن خودنوازشگری را تمرین کن با خودت دوستی کن زیبا شو.... دل پاک و بی کینه تا یاری از این جنس با عیاری خالص با تو قرین شود
بایزید بسطامی فرمود: از درهای مختلفی چون جهاد، نماز، روزه، زکات و سایر کارهای نیک به سوی حق وارد شدم، در آن درها ازدحام کثیری را دریافتم و برای خود مکانی برای قدم گذاشتن نیافتم تا بتوانم به سوی حق تقرب جویم، پس متحیر ماندم و ندانستم که به چه چیز به سوی او تقرّب جویم. پروردگارم را خواندم و گفتم: الهی به چه چیز به سوی تو تقرب جویم؟ گفت: به چیزی که مرا نیست. گفتم: چه چیزی ترا نیست؟ گفت: ذلّت و شکستگی و افتقار. بایزید گفت: از دروازۀ ذلت و شکستگی و افتقار به سوی حق وارد شدم، پس آنجا کسی را نیافتم مگر اندکی از مردم را.
جماعتی خواستند رابعه را امتحان کنند . گفتند: همه بزرگی ها رابه مردان داده اند و تاچ جوانمردی بر سرمردان گذاشته اند و کرامت و بزرگواری در مردان بیشتر است . هرگز هیچ زنی پیامبر نبوده ا ست .
#رابعه گفت : اینها که گفتید درست است اما تکبر و خود پرستی رانیز بیشتر به مردان داده اند . هیچ زنی : انا ربکم الاعلی نگفت چنانکه فرعون گفت وهیچ زنی نافرمانی نکرد چنانکه بسیاری از مردان کنند !......
. شیخ #ابولحسن_خرقانی میگوید: جواب ۴ نفر مرا سخت تکان داد...!
اول: مرد فاسدی از کنارم گذشت و من گوشه لباسم را جمع کردم تا به او نخورد! او گفت: ای شیخ! خدا می‌داند که فردا حال ما چه خواهد شد!
دوم: مستی دیدم که افتان و خیزان در جاده‌های گل آلود می‌رفت. به او گفتم: قدم ثابت بردار تا نلغزی! گفت: من بلغزم باکی نیست... بهوش باش تو نلغزی شیخ! که جماعتی از پی تو خواهند لغزید.
سوم: کودکی دیدم که چراغی در دست داشت. گفتم: این روشنایی را از کجا آورده‌ای؟! کودک چراغ را فوت کرد و آن را خاموش ساخت و گفت: تو که شیخ شهری بگو که این روشنایی کجا رفت؟
چهارم: زنی بسیار زیبا که در حال خشم از شوهرش شکایت میکرد! گفتم: اول رویت را بپوشان بعد با من حرف بزن! گفت: من که غرق خواهش دنیا هستم؛ چنان از خود بی‌خود شده‌ام که از خود خبرم نیست؛ تو چگونه غرق محبت خالقی که از نگاهی بیم داری؟!!!
افرادی که در جست‌و‌جوی معرفت حقیقی‌اند ، باید با تواضع و تسلیم کامل به گورو مراجعه کنند. پیر حقیقی یا گورو کسی است که محققاً به حقیقت مطلق واصل شده است.
از حاج إمدادالله مهاجر مکی رحمه الله سؤال شد؟ چرا مولای روم رحمه الله از نام مرشد خود حضرت شمس تبریزی رحمه الله چنان به وجد می آمد که در یک مصرع ،چهار بار نام شیخ خود را یادآور شده و می سراید :
من نجویم زین سپس راه اثیر پیر جویم پیرجویم پیر،پیر
حضرت حاجی امدادالله ارشاد فرمودند: اگر مولانا رومی هزارسال عبادت میکرد آن قرب عظیم الهی را که از صحبت وهمنشینی چندروزه حضرت شمس الدین تبریزی رحمه الله نصیبش شده بود، حاصل نمی کرد. بدین خاطر ایشان شیفته و عاشق شیخ خود بوده و از نامش مست و دیوانه می‌شود.
