‍ 🔰 «مرقومه‌ای برای دانشگاه» قسمت 1⃣ از 3⃣ ✍🏻 محمد فاطمی، ۱۴۰۱ فیزیک 🔹 مواجهه با هر امر چند‌جانبه را عموماً می‌توان به سه لایه‌ی سیاست‌گذاری، راهبردی و بنیادین تقسیم کرد. اگر بخواهم مثال بزنم، یک لحظه تصور کنید در ذهن رئیس دانشگاه صنعتی شریف قرار دارید. عمدهٔ اشتغالات ذهنی او نسبت به دانشگاه را می‌توان ذیل این سه عنوان مرتب کرد و کمی منظور از این سه عنوان را روشن‌تر کرد؛ مثلاً ممکن است یک اشتغال ذهنی رئیس دانشگاه، مسائل کوتاه‌مدتی همچون پول غذای دانشگاه و یا تعمیرات سطح دانشگاه و افکار روزمرۀ این‌چنینی باشد. این جنس دغدغه‌ها در لایهٔ سیاست‌گذاری قرار می‌گیرد. دغدغه‌های کوتاه‌مدتی که در کالبد همین دانشگاه باید پاسخش را جست‌وجو کرد و عمدتاً ناظر به زمانی در آیندهٔ نزدیک هستند. 🔸 جنس دیگر مشغولیت فکری او ممکن است مربوط به اهدافی در آیندهٔ بلند‌تر ولی باز در همین کالبد باشد؛ برای مثال رئیس دانشگاه ممکن است به این بیاندیشد که چگونه دانشگاه را در رتبه‌بندی‌های جهانی بهبود ببخشد، چگونه قراردادهای بیشتری با صنایع داخلی تنظیم کند و ... این جنس فکرها را عموماً مسائل راهبردی مربوط به دانشگاه می‌نامند. کمی اگر تعمق کنیم می‌بینیم که پرداختن به مسائل راهبردی، یک‌سری مسائل سیاست‌گذاری در آیندهٔ نزدیک را به صورت عمده حل می‌کند. برای مثال اگر دانشگاه تفکر عمیقی دربارهٔ شرکت‌های خود با صنعت و کیفیت بهبود آن بکند، احتمالاً کمتر به مشکلات مالی روزمره دچار می‌شود. به همین دلیل، مواجههٔ راهبردی را مواجهه‌ای بالاتر از مواجههٔ سیاست‌گذارانه می‌نامم. 🔹 البته که تنها دغدغه‌های راهبردی و اهتمام به حل آن‌ها ما را بی‌نیاز از پرداختن به دغدغه‌های سیاست‌گذارانه نمی‌کند، ولی تا وقتی تغییرات جدی در مسائل راهبردی دانشگاه ایجاد نشود بعید است که تفکرات سیاست‌گذارانهٔ معطوف به دانشگاه رنگ جدیدی به خود بگیرد. حال به ذهن رئیس دانشگاه مفلوک که با کوهی از مشکلات روبرو است برگردیم. عموماً رؤسای دانشگاه در دنیای پیرامونی ما در بهترین حالت محدود به این دو جنس دغدغه می‌مانند، و در بدترین حالت هم تنها به مسائل سیاست‌گذارانه و پرداخت به آن‌ها اکتفا می‌کنند. ولی رئیس دانشگاه ذهنی ما کمی می‌خواهد درباره‌ی دانشگاه عمیق‌تر بیاندیشد و درباره‌ی بنیادهای دانشگاه هم دغدغه‌هایی دارد... ادامه دارد 🇮🇷 @Enqelabsq | میدان انقلاب