🔳مقایسه اقتصاد پلتفرمی (Platform Economy) با مدل خطی
دو مدل کسب و کار عمده وجود دارد:
مدل پایپ یا خطی و مدل پلتفرم. در مدل پایپ، ارزش در سطوح بالا خلق شده و در سطوح پایین مصرف می شود. در واقع جریانی خطی وجود دارد مانند آبی که در لوله جریان پیدا می کند. در اقتصاد پلتفرمی، مدیریت ظرفیت های خالی مورد توجه ویژه قرار می گیرد.
شبکه های تلویزیونی طبق مدل خطی اما یوتیوب طبق مدل پلتفرم عمل می کند. دانشنامه بریتانیکا براساس مدل خطی کار می کند اما ویکی پدیا آن را از میدان به در کرده و با استفاده از مدل پلتفرم ارزش خلق کرده است. کلاس های درسمان هنوز طبق مدل خطی اداره می شوند اما Udemy و Skillshare به مدل پلتفرم در امر آموزش روی آورده اند.
⬆️ پلتفرم مدلی برای کسب و کار است که از طریق تسهیل تبادل میان دو یا چند گروه از مشتریان و عرضه کنندگان در یک بازار شبکه ای تمرکززدایی شده، ارزش ایجاد می کند. پلتفرم ها ابزارهای تولید را در اختیار ندارند، بلکه ابزارهای ارتباط و تبادل را فراهم می کنند و فعالیت های آن ها از طریق زنجیره تامینِ خطی صورت نمی گیرد.
⬅️ در قرن ۲۱ دیگر زنجیره تامین، محل اصلی تجمع ارزش های کسب و کار نیست. چیزی که شرکت ها صاحب آن هستند، در مقایسه با منابعی که می توانند به آن ها وصل شوند، اهمیت کمتری دارد.
⬇️ در اقتصاد جدید، پلتفرم ها جذابیت های بیشتری برای سرمایه گذارها دارند. کسب درآمد پلتفرم ها می تواند از طریق اخذ کمیسیون بر معاملات، حق عضویت در پلتفرم یا تبلیغات انجام شود.
➡️ ارزش های اصلی که توسط انواع پلتفرم ها منتقل می شوند:
۱. بازار خدمات: نوعی سرویس
۲. بازار کالاها: محصولی فیزیکی
۳. پلتفرم پرداخت: انتقال پول
۴. پلتفرم سرمایه گذاری: تامین مالی
۵. شبکه های اجتماعی: دوست یابی
۶. پلتفرم ارتباطی: ارتباطات اجتماعی مستقیم (برای مثال پیام رسانی)
۷. پلتفرم توسعه: مانند نرم افزارهای منبع باز و رایگان
۸. پلتفرم محتوایی
↗️ در کنار مفهوم اقتصاد پلتفرمی، مفاهیم اقتصاد مشارکتی (Sharing Economy) و اقتصاد منبع باز (Open Source) که یک پلتفرم اقتصادی مبتنی بر همکاری (Collaboration) باز برای تولید محصول است نیز باید مورد توجه قرار گیرد. روش منبع باز ابتدا در صنعت نرم افزار استخدام شد. اساسا در عصر اقتصاد مشارکتی، بجای مالکیت (Ownership) بر کاربری (Usership) تاکید می گردد. در چنین اقتصاد مدرنی، تولید (کالا، خدمت، ایده) بر بستر یک شبکه و بر پایه همکاری و هوش جمعی با تاکید بر تمرکززدایی و انحصارزدایی صورت می گیرد.
↘️ از حراجی های روم باستان تا فیس بوک، اوبر، علی بابا، اسنپ، آمازون، ای بی، یوتیوب، ویز، ایر بی ان بی، ... همه نمونه هایی از پلتفرم ها هستند.
📊اقتصاد را به زبان ساده در این کانال بیاموزیم
👇@eghtesaderooz