در آستانه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا
در حدود دوهفته به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا باقی مانده... سابقه چپاول جمعی مردم ایران با شوکهای قیمت ارز در دوره ترامپ، عامه مردم را نگران و جماعت غارتی را دلخوش به انتخاب مجدد ترامپ کرده است. حتی در صورت انتخاب ترامپ، اگر ترامپ همان ترامپ باشد، دنیا دنیای ۸-۴ سال پیش نیست.
نظم جدیدی در جهان شکل گرفته است. چین از شریک تجاری آمریکا به رقیب اقتصادی و یک تهدید جدی و امنیت ملی تبدیل شده است. تجارت روسیه، خاورمیانه، آمریکای مرکزی و جنوبی و بیش از نیمی از جهان بیش از غرب به صورت روزافزون به شرق متکی شده است. چین و روسیه تحت تحریمهای آمریکا قرار دارند.
جنگ تجاری بین آمریکا و چین که از ۲۰۱۹ شروع شد (یک سال پیش از تحریمهای ترامپ علیه ایران) هر روز گستره و عمق بیشتری پیدا می کند. صادرات چین به آمریکا، به کمتر از کانادا، مکزیک، اتحادیه اروپا یا حتی مجموع ژاپن، کره، تایوان و ویتنام سقوط پیدا کرده است. نزاع آمریکا و چین، تنها بر سر تجارت نیست.
اقتصاد آمریکا با مشکلات چندی روبرو است. برنامه های ترامپ منجر به کاهش رشد اقتصادی، افزایش نرخ تورم و کسری بودجه (به تبع آن افزایش بدهی های دولتی) می شود. چشم انداز مثبتی با انتخاب مجدد ترامپ دیده نمی شود. ترامپ می تواند برای ایران مشکلاتی ایجاد کند، اما نه به شدت قبل.
بیش از دشمنان خارجی، مردم ایران درگیر دشمنان داخلی هستند. بیش از تضعیف اقتصاد ایران به واسطه جنگ و تحریمها، کاسبان و کارگزاران تحریمها مردم را چپاول و اقتصاد ایران را تخریب کردند. شش سال جنگ اقتصادی و تحریمها منجر به جابجایی ثروتها و درآمدها به نفع اقلیت وابسته به قدرت شد.
باید نگران خیانت و فرصت طلبی کارگزاران تحریمها بود، که نباید نگران ترامپ بود. همانها که با ۲۲۰ میلیارد دلار ارز، تحریمها شروع نشده، ابرشوک ارزی را اجرا کردند، تا جیبهای گشاد خود و وابستگان به خود و قدرت را پر کنند. شگفتا که حاکمیت دوباره این جماعت را بر سر مردم سوار کرده است.
نکته کلیدی در تحریمهای ایران توسط ترامپ (۱۳۹۷) این است که تولید نفت شیل آمریکا در حال افزایش بود و برای حفظ قیمتهای بالای نفت (اقتصادی بودن تولید نفت شیل) لازم بود تا تولید نفت جهان ثابت بماند. در نتیجه پس از ونزوئلا و لیبی نوبت ایران بود تا با تحریم آن عرضه نفت ثابت بماند.
هر چند محرک اقتصادی (کلیدی) ترامپ برای تحریم ایران از بین رفته، اما ترامپ (در صورت انتخاب) رفتار خشن تری در مقایسه با دموکراتها خواهد داشت. این که نظر به وضعیت ژئوپولیتیک منطقه (شدت نزاع بین ایران و اسرائیل) و شدت تنش بین آمریکا و چین و روسیه چه پیش آید، آینده نشان خواهد داد.
در کنار فرماندهی و نیروی انسانی و تسلیحات، موفقیت در هر جنگی نیاز به (۱) پول (اقتصاد قوی)، (۲) تفوق فنآوری، (۳) پشتیبانی داخلی، (۴) متحدان متفق و قدرتمند و ... دارد. حتی با وجود همه اینها پیروزی تضمین شده نیست. همچنین هیچ کشوری توان استمرار جنگ و نزاع را برای مدت طولانی ندارد.
نکته مهم و کلیدی این است که اقتصاد و جامعه ایران پس از چند دهه جنگ و نزاع (از سال ۱۳۵۶ تا کنون) اعم از جنگ نظامی یا اقتصادی یا نزاع های داخلی سیاسی و ... و... نابودی طبقه متوسط، به تدریج تحلیل رفته، به صورتی که اسرائیل به خود اجازه می دهد تا ایران را تهدید به حمله کند و ....
مهمترین چالش و بحران برای ایران و ایرانیان، جماعت غارتی کارگزار و کاسب تحریمها و بحرانها است. مهمترین چالشها دوقطبی سازی، گسستهای اجتماعی و بن بستی است که اقتصاد ایران در آن گرفتار آمده است.
@TMSCGC