روش تحلیل مولفه
های مفهومی تمدن
نویسنده:
#سید_حسین_حسینی #مجله علمی
#پژوهشی #حکمت معاصر،
دوره 5، تابستان 1393، شماره 2
#چکیده_مقالهویژگی میان رشتهای بودن
#مطالعات «تمدن پژوهی»، دایره نگاه به مسایل این حوزه را از حصر در یک یا چند دسته تخصصی خاص بیرون کرده و در گستره وسیعتری قرار میدهد. این چالش به ویژه در تحلیل اصلِ
#مفهوم تمدن بیش از هر جای دیگر خود را نمایان میسازد. چرا که با واژهای چند ضلعی روبرو هستیم که مفاهیم همعرض دیگری را نیز در جَنب خود قرار میدهد؛ یعنی مقوله
های #انسان،
#فرهنگ،
#جامعه،
#تاریخ و
#دین، واژگان همخانوادة مفهوم تمدن به حساب آمده و حل گره فهم کرانه
های ناپیدای این معنا، در گرو فهم پیکره این
#خانواده است؛ از سویی پیراستن حوزه مفهومی هر واژه و از سوی دیگر در هم تنیدن نظامواره آنها با یکدیگر تا نسبت تأثیر هرکدام بر دیگری آشکار شده و در نهایت به تعریف
#نظاممندی دست یابیم.
در مقدمه، پس از اشاره به هدف مقاله در تعیین
#مؤلفههای مفهومی تمدن (بجای تعریف آن) به فروض سهگانة «عدم تحقّق تمدن
#اسلامی در دنیای معاصر» و «ضرورت ایجاد تمدن
#نوین اسلامی» و نیز «امکان وقوعی تحقّق تمدن نوین اسلامی» اشاره میشود و سپس در گام نخست و به جهت تحلیل
#روشمند مسألة، از
#مدل «مجموعهنگر» یاد میکنیم که مهمترین ویژگی آن، نگاه به مفاهیم همتراز به صورت
#سیستمی است و آنگاه با تحلیل نسبت مفهوم تمدن با چهار
#واژه دیگر، به ارائه برداشتی جدید از تمدن دست خواهیم یافت. بیان
#امتیازات و مراحل پنجگانه مدل
#تحلیل، بخش دیگر مقاله را تشکیل میدهد و بر این پایه و با نظر به کاربرد واژه تمدن
#غربی در دنیای کنونی، نشان داده میشود که مدل مطرح با تحلیل
مؤلفه
های مورد نظر، علاوه بر رعایت اصل
#سازگاری درون منطقی، توان تحلیل وضعیت موجود تمدن غالب را نیز داراست و به همین سبب سخن از نمود یک
#تحلیل جامع میرود. در نهایت بر اساس مفهوم بدست آمده و با القاء خصوصیت از معنای تمدن غربی، سعی در رونمایی
مؤلفه
های مفهومی تمدن خواهد داشت. بدینسان از
مؤلفه
های هشتگانه سخن به میان میآید:
#سیطرة فراملی،
#ارادة جمعی و انسانی، عنصر
#سرزمین و مَهد، عدم انحصار به مرزهای
#جغرافیایی،
#شمولیت در روابط انسانی،
#نفوذ و برتری طلبی،
#تعالیجویی، و تأثیر در
#تحولات تاریخی. دست آخر با تطبیق عناصر تحلیلی فوق، نیمنگاهی به مفهوم تمدن اسلامی میاندازیم.
#کلیدواژه:
#تمدن_پژوهی،
#تمدن_اسلامی،
#مدل_سیستمی،
#فرهنگ و
#تمدن.
https://t.me/joinchat/AAAAAEApA-u_0LOwiizh8g