🌐کانال پروفسور علی نیری🌐

‌👈 بنابراین طول موجی است که به علت گسترش و انبساط عالم دچار یک نوع کشیدگی شده اند (مانند خطی که روی بادکنکی بکشیم و با باد کردن بادکنک به علت انبساط و گسترش، این خط هم طولش بیشتر می‌شود).

👆 شبیه همین برای نور هم اتفاق افتاده است و طول موج نور در طول مسیرش به دلیل انبساط عالم دچار انبساط شده است و به طول موج ماکرو ویو رسیده است.

👆 به این می گویند) CMBR (cosmic microwave background radiation یا #تابش_میکرو_موجی زمینه‌ی کیهانی.

❄️ #الکترون در جایی قرار دارد که به نسبت بقیه جاها سردتر است.

💥 در نقاطی از عالم که خیلی خیلی داغ بودند نمی‌توانستید #الکترون آزاد را ببینید.

✅ شانس اینکه #الکترون آزاد در منطقه سردتر باشد بیشتر است.

👈 بنابراین #فوتون‌ها یا #نور از مناطق گرم‌تر به سمت مناطق سردتر عالم که در آنجا #الکترون آزاد وجود داشت حرکت می‌کردند و بعد از پراکندگی از آن‌ها دچار #قطبیدگی یا #پولاریزاسیون می‌شدند که ما امروز باید آن نوع #پولاریزاسیون را بررسی بکنیم تا بتوانیم قطبش را ببینیم.

🔅 نوع #پولاریزاسیون می‌تواند منطقه گرم و سرد را مشخص بکند.

☑️ تفاوت #قطبیدگی بسته به این دارد که در منطقه گرم قرار دارید یا سرد.

⚡️ امواج #گرانشی یا #ثقلی درست مانند امواج #الکترومغناطیسی دو نوع #قطبیدگی خطی و بیضوی یا حلقوی دارند.

➖ #پولاریزاسیون خطی و بیضوی در مناطق سردتر کشیده‌تر و در مناطق گرم‌تر به هم نزدیک هستند.

➖ عدم تقارنی که در جهات مختلف به وجود می‌آید تأثیر خود را در #تابش_زمینه_کیهانی می‌تواند به عنوان تغییرات دمایی نشان دهد.

🔅 مناطق گرم به نور نزدیک‌تر و مناطق سرد از نور دورتر می‌شوند و این نوعی #پولاریزاسیون یا #قطبشی را ایجاد می‌کند.

⚛ زمانی بود که فکر می‌کردیم کوچکترین اجزای طبیعت #اتم‌ها هستند.

🔹🔸 درون #هسته_اتم را #پروتون‌ها و #نوترون‌ها و #کوارک‌ها تشکیل داده اند.

👈 #کواراک‌ها از #ریسمان‌ها تشکیل شده اند.

➖ #ریسمان ماهیت فیزیکی خارجی ندارد بلکه تجمعی از تمرکز انرژی است که به شکل نخ دیده می‌شود.

➖ #ریسمان‌ها می‌توانند هم آزاد باشند یعنی از یک سمت عالم به سمت دیگر عالم کشیده شده باشند یا می‌توانند به صورت حلقوی باشند.

➖ #ریسمان‌های_حلقوی می‌توانند امواج #ثقلی یا #گرانشی را تولید کنند.

➖ #ریسمان‌ها خاصیت پیچش دارند و می‌توانند چندین بار به دور فضا بپیچند و مانع از گسترش و انبساط عالم بشوند.

🌀 همین خاصیت پیچش باعث می‌شود که تقارنی بین کوچک و بزرگ ایجاد بشود.

👈 یعنی، در #نظریه_ریسمان‌ها تفاوتی در کوچک و بزرگ وجود ندارد و وقتی که این را در کل عالم به کار می‌برید به نظر می‌آید که عالم بسیار کوچک شبیه عالم بسیار بزرگ رفتار می‌کند.

👈 البته منظور از این مقیاس‌های بسیار بزرگ و کوچک در مقیاس‌های #زیر_اتمی است.

🔘 عالم ما از یک نقطه عالم آغاز نشده بلکه یک عالمی هم پیش از نقطه آغازین بوده که به آن #عالم_دوگان می‌گویند.

➖ یک عالم در حال انبساط است و عالم دیگر در حال انقباض و کوچک شدن است.

➖ به نظر می‌آید که ما در عالم انبساط قرار گرفته ایم.

💥 نقطه اتصال این دو عالم انقباض و انبساط شبیه #مهبانگ یا Big Bang عمل کرده است.

✅ اگر نام کل عالم را #کیهان بگذاریم #کیهانستان جایی است که #ریسمان‌ها در حال نوسان و ارتعاش هستند ومی‌توانند انرژی‌های متفاوتی را داشته باشند.

🔹 اگر به درون #کیهانستان مراجعه کنیم #کیهانک خواهیم داشت و درواقع #کیهان ما از #کیهانک درست شده است و این #کیهانک‌ها جاهایی هستند که این #ریسمان‌ها به شدت ارتعاش دارند.


⚛ @dr_nayeri ✍

‌💥 مهبانگ در اندیشه 15


✅ برنامه پانزدهم “مِهبانگ” در اندیشه تقدیم به شما خردورزان و دانش‌دوستان عزیز.

🔹🔸 موضوع این برنامه:
“ #کیهان‌شناخت_ریسمانی ” #بخش_اول.

♻️ در ادامه برنامه پیشین “مِهبانگ” در اندیشه و مبحث “ #امواج_گرانشی ” #دکتر_علی_نیری در این برنامه نظریه‌ی “ #ریسمان‌ها ” (نظریه مشترک از #دکتر_علی_نیری ، #دکتر_برندربرگر ، #دکتر_کامران_وفا) و تعریف این نظریه از این کشف بزرگ را مورد بررسی قرار خواهند داد.

🌀 نظریه‌ی “ #ریسمان‌ها ” نظریه‌ی جایگزین #تورم_کیهانی است و بر اساس اطلاعات بدست آمده از
“ #امواج_گرانشی ” تا بحال بیشترین همسویی و تطابق را با این کشف بزرگ داشته است.

💠 گزیده‌ها :

💥 اگر نوار عالم را به گذشته برگردانیم به نقطه آغازین #مهبانگ یا Big Bang می‌رسیم و اثرات باقی مانده از تابش زمینه کیهانی cosmic microwave background radiation تابشی را که امروز به ما رسیده را می‌توانیم ببینیم.

➖ در تابش زمینه کیهانی می‌توانیم کسر کوچکی از زمان پس از #مهبانگ را که احتمالأ بر اثر انفجار بزرگی بوده را ببینیم.

⚡️ منبع #امواج_گرانشی می‌تواند دو چیز باشد: یا #فروریزش یا #رمبش یک ستاره باشد.

🔅 نور مرئی که در امواج #الکترومغناطیسی وجود دارد بعد از برخورد به اجسام #پولاریزه یا #قطبیده می‌شود.

😎 عینک‌های آفتابی به دلیل تفاوت #قطبیده گی‌شان موجب می‌شوند که نور کمتری به چشمان ما برسد تا آسیب نبینند.

👆 درواقع کاری که #قطبیده شدن یا #پولاریزه شدن نور انجام می‌دهد این است که اجازه نمی‌دهد که امواج در همه جهات ارتعاش داشته باشند

➖ بلکه فقط در یک جهت خاصی می‌توانند ارتعاش کنند.

👈 مثلأ نوری که به سطح خیابان یا جلو داشبورد برخورد می‌کند و به سمت چشمان شما می‌آید کافی است که عینکی را داشته باشید که #پولاریزه بودن آن عینک عمودی باشد.

➖ #پولاریزه بودن عمودی به این معناست که فقط نوری که به طور عمودی #قطبیده شده باشد اجازه عبور را دارد و به نوری که افقی #قطبیده شده باشد اجازه عبور نمی‌دهد.

➖ برای همین است که فضای تاریکی را پشت آن عینک آفتابی یاpolarizer #قطبنده را مشاهده می‌کنیم که می‌تواند تا حد زیادی هم از شدت نور بکاهد.

👆 شبیه همین اتفاق برای #امواج_گرانشی یا #ثقلی هم می‌افتد.

✅ همانطور که بارها گفته شده چهار نیروی بنیادی در طبیعت وجود دارند:

1⃣➖ #گرانش یا #ثقل.

⚡️ #نیروی_جذب اجسام است.

👆 این نیرو فقط از نوع #ربایش و #جذب است.

👈 بنابراین ماه و زمین همواره همدیگر را #جذب می‌کنند و از آنجایی که جرم زمین بیشتر از جرم ماه است شتابی که ماه می‌گیرد بسیار بیشتر از شتاب زمین است و به این دلیل ماه به دور زمین می‌چرخد.

🍏 درواقع این اتفاق بین سیب و زمین هم می‌افتد.

➖ زمین سیب را به سمت خودش #جذب می‌کند و عین نور، سیب زمین را به سمت خودش #جذب می‌کند اما از آنجایی که جرم زمین میلیون‌ها برابر جرم سیب است شتابی که سیب می‌گیرد از زمین بیشتر است و شتاب زمین بسیار بسیار کند است و تقریبأ می‌شود گفت قابل صرف نظر کردن است.

⚡️ #نیروی_گرانش ضعیف‌ترین نیرو در طبیعت است ولی در عین حال می‌توان گفت مهم‌ترین نیرو در مقیاس کلان کیهانی است.

2⃣➖ #نیروی_الکترومغناطیس.

🔹🔸 اگر ما دو ذره باردار الکتریکی همنام داشته باشیم همدیگر را می‌رانند و اگر غیرهمنام باشند، شبیه نیروی #جاذبه ای یا #گرانشی و #ثقلی، همدیگر را می‌ربایند.

👆 این نیرو بسیار بسیار قوی‌تر از نیروی گرانشی است.

3⃣➖ #نیروی_ضعیف_هسته_ای.

4⃣➖ #نیروی_قوی_هسته_ای.

👈 127 برابر قوی‌تر از نیروی #الکترومغناطیسی است.

🔘 در #خلاء_کوانتومی ملغمه ای از 1 و 1- که مجموع اش صفر است قرار دارد و با اینکه مجموع صفر است ولی غلیان یا افت و خیزهای انرژی در آن وجود دارد.

⚫️ برعکس در #خلاء_کلاسیک صفر مطلق است و خالی از هر چیزی.

➖ این افت و خیزها باعث یک نوع #قطبیدگی یا #پولاریزاسیون در نور شده اند که بین 300هزار سال تا 380هزار سال پس از #مهبانگ اتفاق افتاده است.

⚛ بعد از 380هزار سال اتم‌ها شکل می‌گیرند و فضای خالی ایجاد می‌شود که #فوتون‌ها جریان آزاد و دست نخورده ای را به سمت ما پیدا و آن را طی کردند و بعد از حدود 14 میلیارد سال به چشمان ما رسیدند.

❇️ هندسه عالم به چه شکلی است❓

➖ این یکی از سؤالاتی است که از بررسی در #تابش_زمینه_کیهانی به دست بیاورید.

🔅 #تابش_زمینه_کیهانی اکنون در طول موج #ماکرو_ویو هست.

👈 میکرو در لغت به معنانی یک میلیونیوم است.

➖ طول موج امواج زمینه کیهانی به یک میلیونیوم متر رسیده است.

👈 این طول موج در مقایسه با امواج پرتوهای #ایکس و #گاما طول موج بسیار بزرگی است.


⚛ @dr_nayeri ✍

ادامه دارد ....

🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰

‌🍀 ما چهار نیروی بنیادی در طبیعت داریم.

1⃣➖ نیروی #ثقل یا #گرانش.

➖ #نیوتن آن را فرمول بندی کرده بود و ضعیف‌ترین نیرو در طبیعت است.

➖ هر چیزی که جرم داشته باشد قاعدتأ یک جرم دیگر را باید به خودش جذب کند و طبیعتأ هر چقدر جرم بیشتر باشد این نیرو بزرگ‌تر خواهد بود.

➖ #انیشتین تعبیر هندسی از این نیرو ارائه داد.

2⃣➖ نیروی #الکترومغناطیسی.

➖ از دوره کهن آن را می‌شناسیم و می‌دانستیم که دو نوع بار الکتریکی #مثبت و #منفی وجود دارد.

➖ بارهای همنام همدیگر را دفع می‌کنند و بارهای غیرهمنام همدیگر را می‌ربایند.

👆 این نیرو میلیاردها میلیاردها برابر بزرگ‌تر از #گرانش است.

3⃣➖ نیروی #ضعیف_هسته_ای.

4⃣➖ نیروی #قوی_هسته_ای.

👆 که این دو نیروی آخری ماحصل فیزیک مدرن و قوانین فیزیک کوانتومی هستند و اتفاقاتی است که در درون هسته اتم می‌افتد.

⚛ قوانین فیزیک کوانتوم را که سه نیروی #الکترو_مغناطیسی و نیروی #ضعیف و نیروی #قوی هسته ای را کنترل می‌کند (هنوز نیروی #گرانش به زیر بارفیزیک کوانتوم در نیامده است).

💥 در ابتدای عالم احتمالأ غلیانی از انرژی ‌بوده و درست بعد از #مهبانگ این غلیان انرژی و افت و خیزهای ناشی از خلاء کوانتومی می‌بایست اثری بر روی #فوتون‌ها داشته باشد.

➖ این #فوتون‌ها 370 هزار سال بعد از #مهبانگ تا به الان (نزدیک 14 میلیارد سال) تقریبأ بدون اینکه در سر راهشان چیز خاصی قرار بگیرد دارند به ما می‌رسند و این همان چیزی است که ما به آن #تابش_زمینه_کیهانی.

➖ اطلاعات بسیاری در تابش زمینه کیهانی وجود دارد.

✅ به نظر می‌آید که عالم دوره ای به نام #تورم_کیهانی را طی کرده است و آن هنگام کیهان متورم شده بود.

➖ آن دوره بسیار بسیار کوچک شاید در حد چندین ثانیه بوده است و به نظر می‌آید که عالم به ناگهان یک رشد نمایی بسیار بزرگی را داشته و از آن به بعد در عرض این 14 میلیارد سال گسترش پیدا کرده و به اندازه ای رسیده که هم اکنون هست.


⚛ @dr_nayeri ✍

💥 مهبانگ در اندیشه 08


✅ با سپاس فراوان از مهمان برنامه هشتم “مهبانگ”, دوست و همکار گرامی‌ام, بانو #دکتر_غزال_گشنیزجانی .

🎙 در این گفتگو خانم #دکتر_گشنیزجانی با ارایه تعریف “ #کیهان‌شناخت ” و “ #کیهان‌شناس ”, چکیده تاریخ این علم, به بررسی تاریخچه عالم می‌پردازند. ­

🙏 امیدوارم این برنامه مورد توجه شما قرار بگیرد.

⚡️ برگزیده‌ها:

#دکتر_غزال_گشنیزجانی

🔅 #کیهان_شناس به نوعی #باستان_شناس هست چون کیهان شناس در زمان به گذشته می‌رود و تاریخ عالم را بررسی می‌کند.

👈 ولی در کیهان شناسی سوژه‌ها به جای اینکه آدم‌های مومیایی یا ساختمان‌های قدیمی باشند فسیل‌‌‌هایی در مقیاس‌های بزرگ‌تر از کهکشان‌ها یا تابش‌هایی هستند که در عالم باقی مانده اند.

🛰 ماهواره‌ها درواقع چشم ما در فضا هستند و به دنبال آثاری می‌گردند که در آغاز جهان اتفاق افتاده است.

🔅 منجمان به توسط #هابل و با محاسباتی که انجام دادند کشف کردند که هر چه به کهکشان‌های دورتر نگاه می‌کنند از ما دورتر می‌شوند و عالم بزرگ و بزرگ‌تر می‌شود.

👈 پس، نتیجه گرفتند که جهان ایستا نیست.

➖ و در مقیاس‌های خیلی بزرگ است که این انبساط عالم قابل مشاهده است.

➖ به مرور زمان آهنگ این انبساط نه تنها کند نشده بلکه بیشتر و شتاب‌دار هم می‌شود.

⚡️ هر چه به عقب و عقب‌تر برمی‌گردیم مواد فشرده و فشرده‌تر می‌شوند؛

💥 درواقع، جهان داغ‌تر و داغ‌تر می‌شود و بعد از مدتی به سوپ داغی می‌رسیم که در آن #فوتون‌ها و #انرژی_الکترومغناطیس با دمای خیلی بالایی مخلوط می‌شوند.

👈 اما در همان فاز هم اگر به جهان نگاه شود انتظار این است که هر اتفاقی در آنجا افتاده باید ربطی با نوع پراکندگی ماده ای داشته باشد که بعدها ما در جهان آن را دیده ایم؛

✅ مثل کهکشان‌ها و توزیع کهشکان‌ها در خوشه‌های کهکشانی.

🔸 بعد از اینکه آن سوپ قدری خنک شد #فوتون‌ها از بقیه مواد جدا شده و با سرعت نور حرکت کردند.

➖ همبستگی #فوتون‌ها با #گرانش خیلی دست نخورده است.

➖ با اینکه دمای #فوتون‌ها زمانی که به ما رسیده اند کمتر شده است (3 درجه بالاتر از صفر مطلق)؛

👆 این طرح با دقت بسیار زیاد ماهواره‌ها اندازه گیری شده اند.

🔆 تابش زمینه کیهانی از دوره باستانی تا به حال تقریبأ دست نخورده به دست ما رسیده است و ما به کمک تابش زمینه کیهانی می‌توانیم اطلاعاتی راجع به آن عالم اولیه پیدا کنیم.

🔅 تابش زمینه کیهانی مانند این است که شخصی از سرآغاز جهان عکسی برای ما فرستاده است تا امروز بتوانیم آن را ببینیم و از اتفاقات آن موقع مطلع گردیم.

✅ در تابش زمینه کیهانی تمام اطلاعات موجود عالم کد شده است و ما باید بتوانیم این اطلاعات را استخراج کنیم.

🌀 نظریه ای به نام #تورم وجود دارد و براین اساس است که:

➖ در جهان اولیه به غیر از #ماده و #انرژی‌های_الکترومغناطیسی و #فوتون‌ها ماده ای به نام #میدان_اسکالر وجود دارد که می‌تواند از انرژی خلأ استفاده کند و توانسته با انبساط سریع در اول جهان افت و خیزهای خلأ را از درونش بکشد و تبدیل به همه ساختارهایی (حتی ما) بشود که در جهان داریم.


⚛ @dr_nayeri ✍

‌✅ ما فقط گیتی جوانی را می‌توانیم ببینیم که تنها 380 هزار سال سن دارد از آن قبل‌تر مقدور نیست.

☑️ بین ما و آن دوران دور گویی دیواری است.

✔️ از نظر قوانین فیزیکی

⚡️ البته نه دیوار فیزیکی که مثل دیوار اتاقتان باشد

➖ خیر

👈 وقتی به عمق کیهان نگاه کنیم در واقع گذشته کیهان را می‌بینیم؛

👈 آن‌هم نهایتا تا جایی که 300 هزار ساله است.

💥 وقتی گیتی داغ و چگال و جوان بوده است و دمایش 3000 درجه #کلوین بود آنقدر دما زیاد بود که اتمهای هستی را می‌توانست به اجزای سازنده شان مثل #پروتون و #نوترون تبدیل کند.

✅ پیش از این زمان ماده خنثی ایی در کیهان نبود.

➖ ماده عادی در گیتی ساخته شده از #هسته‌های_اتمی و #الکترون‌ها متشکل از #پلاسمایی فشرده از ذرات #برهم_کنش‌دهنده با #تابش بود.

🔘 پلاسما میتواند تابش را کدر کند.

🔹 #ذرات_باردار در #پلاسما میتونن #فوتونها را جذب کنند و آن‌ها را گسیل کنند.

👈 به طوری که تابش در این محیط نمی‌تواند راحت گسیل کند.

👆 پس نمی‌توان این قسمت از کیهان را دید.

💥 #گیتی از این زمان تا به الان با ضریب 1000 گسترش یافت تا سرد و خنک تر شد طوری که الان دمای کیهان 3 درجه بالای صفر #کلوین است .

🔸 اگر بتوانیم عکسی از آخرین رویه ی پراکندگی در کیهان بگیریم یعنی زمانی که #گیتی نوزاد 300 هزار ساله بود میتونیم همه ساختارهایی رو ببینیم که بعدها تبدیل به ستاره ها و کهکشانها شد


منبع: کتاب #گیتی_از_هیچ


💥 گردآوری و ترجمه : #آرش_آریامنش


⚛ @dr_nayeri ✍

🔘 داستان کشف ماده‌ی تاریک

"قسمت پنجم"

✅ ماده تاریک نقش بسیار اساسی در رشد بذرهای اولیه و تشکیل ساختار اولیه کیهان دارد.

👈 به گونه‌ای که بدون آن کهکشان‌های امروزی نبودند.

💥 در کیهان اولیه جرم کاملا همگن از گازهای هیدروژن و هلیوم بود.

➖ برای شکل گیری ساختارها باید گازهای برخی مناطق در مقایسه با سایر قسمت‌ها متراکم و چگال‌تر شوند.

🔹🔸 چگالی میانگین درون یک کهکشان تقریبا 1 میلیون برابر بیشتر از چگالی میانگین کیهان است.

👈 در نتیجه برای تشکیل کهکشان‌ها و نواحی باید از گاز متراکم شود به گونه ای که چگالی باید بیشتر از چگالی زمینه گازی شود.

⚡️ چه عاملی باعث چگالش گاز در برخی نواحی شد❓

✅ پاسخ #گرانش است.

✔️ این نیرو می‌تواند باعث رشد غیر یکنواخت چگالی در محیط گازی گردد.

⚛ فرض کنید افت و خیزهای کوانتومی در اثر نوسانات کوانتومی در محیط کاملا یکنواخت اولیه بوجود آید.

➖ با گذشت زمان نیروی #گرانش باعث رشد این افت و خیزها ی کوچک شده بگونه‌ای که بعد از مدتی برخی از نواحی چگال‌تر از نواحی مجاور خود می‌شدند.

✅ نواحی با #چگالی بیشتر دارای #گرانش بیشتری شده و باعث جذب ماده بیشتر میشود به این فرآیند “ #ناپایداری گرانشی ” گویند.

🔹 در واقع کلید ساختارهای امروزی حاصل از افت و خیزهای کوانتومی در ابتدای کیهان بوده است.

🔅 نحوه شکل گیری افت و خیزهای کوانتومی و چگال در کیهان اولیه چه بوده❓

✅ در واقع کیهان اولیه شامل #پرتون #نوترون و #الکترون تابش و مقداری زیادی ماده تاریک بوده است.

⚫️ تقریبا الان میدانیم ماده تاریک 10-100 برابر ماده مرئی و #نوکلئونهاست .

⚛ قبل از تشکیل اتمهای خنثی , #الکترونها #پروتونها به طور مستمر #فوتونها را جذب می‌کردند و نشر می‌دادند و بهمین دلیل نوسانات #چگالی در ماده معمولی باعث افت و خیزهایی در چگالی فوتون‌ها می‌شود.

✅ یعنی نواحی که چگال‌تر است؛ #فوتون بیشتری جذب و گسیل می‌کند و ماده با تابش برهمکنش بیشتری دارد.

⚡️ از آن‌جا که #فوتون‌ها با سرعت نور حرکت می‌کنند پس در هیچ مقیاسی تراکمی از انرژی تابشی نداریم.

☑️ با توجه به اینکه ماده معمولی و تابش خیلی با هم جفت شدند به نظر می‌رسد تراکم ماده معمولی نخواهیم داشت.

👈 نتیجه اینکه با جفت شدن تابش و ماده، افت و خیزهای چگالی نمی‌تواند رشد کند…

➖ پس ساختارهایی مثل کهکشان‌ها نمی‌توانند از ماده معمولی به تنهایی شکل بگیرند.

🔘 اینجاست که کلی ماجرا در دست ماده تاریک است. چگونه❓

🔸 در کیهان اولیه افت و خیزهای چگالی در ماده معمولی و تاریک وجود داشته است.

➖ چون تابش فقط با ماده معمولی جفت شده است با انبساط کیهان افت و خیزهای چگالی ماده تاریک متناسب با انبساط کیهان رشد خواهد کرد در حالیکه افت و خیزهای چگالی ماده تاریک هیچ...

👈 اما ماده معمولی اندکی رشد می‌کند.

🔘 بعد از آنکه اتم‌های خنثی شکل گرفتند و ماده معمولی از تابش جدا شد اثرات گرانشی ماده تاریک وارد عمل می‌شود و باعث رشد افت و خیزهای چگالی ماده می‌شدند.

👈 بدین ترتیب افت و خیزهای چگالی در ماده معمولی و تاریک رشد و تا نهایتا ساختارهایی مثل کهکشان‌ها شکل بگیرند.

⚛ می‌دانیم ذرات ماده تاریک بار الکتریکی ندارند از خودشان تابشی گسیل نمی‌دهند و برهمکنشی ندارند.

➖ پس توده‌ای از ماده تاریک که در کنار هم قرار گیرد نمی‌تواند انرژی از دست بدهد در نتیجه اندازه اش تغیری نمی‌کند؛

👈 اما این هاله باعث جذب ذرات اطراف خود می‌شود چرا که ذرات ماده معمولی در نیروی گرانش ماده تاریک به دام میافتد.

⚫️ ماده معمولی در چاه پتانسیل ماده تاریک گرفتار میگردد و چون ماده معمولی با تابش برهمکنش دارد پس علت نشر تابش سرد شده گاز نیز سرد میشود و دما و انرژی جنبشی کاهش میابد.

➖ به سمت پایین‌ترین نقطه چاه پتانسیل ماده تاریک حرکت می‌کند اینگونه ماده معمولی در مرکز هاله ماده تاریک شکل می‌گیرد.

🔹 این تصویر با شواهد تجربی که امروز از توزیع ماده تاریک در اطراف کهکشان‌هاست کاملا سازگاری دارد.

🔘 اما انرژی تاریک چیست❓

👈 می‌دانیم در دهه 20 میلادی #ادوین_هابل کشف کرد کهکشانهای دیگری هستند که در حال دور شدن از ما هستند.

➖ تاقبل از آن همه فکر می‌کردیم که عالم ما تنها راه‌شیری و ایستا می‌باشد.

⚡️ حتی برای اثبات آن #انیشتین یک ثابت کیهان‌شناسی وارد معادله‌اش کرد.

🔹 بعدها به انبساط کیهان پی بردیم.

👈 تا سال 1998 همه فکر میکردیم به علت گرانش و با توجه به #نسبیت_عام سرعت انبساط کیهان در حال کاهش است.

👈 اما انقلابی دیگر در ایده و نظر ما باعث شد بفهمیم انبساط کیهان شتابدار است

✅ یعنی عاملی ناشناخته “ #انرژی_تاریک ” بر خلاف گرانش در حال عمل کردن است.

🔘 داستان کشف ماده‌ی تاریک

{قسمت اول}

✅ ماده تاریک نقش بسیار اساسی در رشد بذرهای اولیه و تشکیل ساختار اولیه کیهان دارد.

➖ به گونه ای که بدون آن کهکشانهای امروزی نبودند.

⚡️ در کیهان اولیه جرم کاملا همگن از گازهای هیدروژن و هلیوم بود.

➖ برای شکل گیری ساختارها باید گازهای برخی مناطق در مقایسه با سایر قسمتهامتراکم و چگال تر شوند.

➖ چگالی میانگین درون یک کهکشان تقریبا 1 میلیون برابر بیشتر از چگالی میانگین کیهان است.

👈 در نتیجه برای تشکیل کهکشان ها و نواحی باید از گاز متراکم شود به گونه ای که چگالی باید بیشتر از چگالی زمینه گازی شود.

🔹🔸 چه عاملی باعث چگالش گاز در برخی نواحی شد❓

👈 پاسخ گرانش است.

👆 این نیرو میتواند باعث رشد غیر یکنواخت چگالی در محیط گازی گردد.

🔅 فرض کنید افت و خیزهای کوانتومی در اثر نوسانات کوانتومی در محیط کاملا یکنواخت اولیه بوجود آید.

➖ با گذشت زمان نیروی گرانش باعث رشد این افت و خیزهای کوچک شده بگونه ای که بعد از مدتی برخی از نواحی چگالتر از نواحی مجاور خود میشدند.

☑️ نواحی با چگالی بیشتر دارای گرانش بیشتری شده و باعث جذب ماده بیشتر میشود به این فرایند “ #ناپایداری_گرانشی ” گویند.

✔️ در واقع کلید ساختارهای امروزی حاصل از افت و خیزهای کوانتومی در ابتدای کیهان بوده است.

⚛ نحوه شکل گیری افت و خیزهای کوانتومی و چگال در کیهان اولیه چه بوده❓

👈 در واقع کیهان اولیه شامل #پرتون #نوترون و #الکترون_تابش و مقداری زیادی #ماده_تاریک بوده است.

✅ تقریبا الان میدانیم ماده تاریک 10-100 برابر #ماده_مرئی و #نوکلئونهاست.

⚡️ قبل از تشکیل اتمهای خنثی , الکترونها پروتونها به طور مستمر #فوتونها را جذب میکردند و نشر میدادند و بهمین دلیل نوسانات چگالی در ماده معمولی باعث افت و خیزهایی در چگالی فوتون ها میشود یعنی نواحی که چگالتر است فوتون بیشتری جذب و گسیل میکند و ماده با تابش #برهمکنش بیشتری دارد.

👈 از آنجا که #فوتون ها با سرعت نور حرکت میکنند پس در هیچ مقیاسی تراکمی از انرژی تابشی نداریم.

☑️ با توجه به اینکه ماده معمولی و تابش خیلی با هم جفت شدند به نظر میرسد تراکم ماده معمولی نخواهیم داشت.

✅ نتیجه اینکه با جفت شدن تابش و ماده ,افت و خیزهای چگالی نمیتواند رشد کند ….. پس ساختارهایی مثل کهکشانها نمیتوانند از ماده معمولی به تنهایی شکل بگیرند.

👈 اینجاست که کلی ماجرا در دست ماده تاریک است. چگونه❓

➖ در کیهان اولیه افت و خیزهای چگالی در ماده معمولی و تاریک وجود داشته است.

➖ چون تابش فقط با ماده معمولی جفت شده است با انبساط کیهان افت و خیزهای چگالی ماده تاریک متناسب با انبساط کیهان رشد خواهد کرد در حالیکه افت و خیزهای چگالی ماده تاریک هیچ … اما ماده معمولی اندکی رشد میکند.

🔸 بعد از آنکه اتمهای خنثی شکل گرفتند و ماده معمولی از تابش جدا شد اثرات گرانشی ماده تاریک وارد عمل میشود و باعث رشد افت و خیزهای چگالی ماده میشدند.

👆 بدین ترتیب افت و خیزهای چگالی در ماده معمولی و تاریک رشد و تا نهایتا ساختارهایی مثل کهکشانها شکل بگیرند.

⚡️ میدانیم ذرات ماده تاریک بار الکتریکی ندارند از خودشون تابشی گسیل نمیدهند و #برهمکنشی ندارند.

➖ پس توده ای از ماده تاریک که در کنار هم قرار گیرد نمیتواند انرژی از دست بدهد در نتیجه اندازه اش تغیری نمیکند اما این هاله باعث جذب ذرات اطراف خود میشود چرا که ذرات ماده معمولی در نیروی گرانش ماده تاریک به دام میافتد.

🔅 ماده معمولی در چاه #پتانسیل ماده تاریک گرفتار میگردد و چون ماده معمولی با تابش #برهمکنش دارد پس علت نشر تابش سرد شده گاز نیز سرد میشود و دما و انرژی جنبشی کاهش میابد.

➖ به سمت پایین ترین نقطه چاه پتانسیل ماده تاریک حرکت میکند اینگونه ماده معمولی در مرکز هاله ماده تاریک شکل میگیرد.

👆 این تصویر با شواهد تجربی که امروز از توزیع ماده تاریک در اطراف کهکشانهاست کاملا سازگاری دارد.

🔘 اما انرژی تاریک چیست❓

➖ میدانیم در دهه 20 میلادی #ادوین_هابل کشف کرد کهکشانهای دیگری هستند که در حال دور شدن از ما هستند تاقبل از آن همه فکر میکردیم که عالم ما تنها راه شیری و ایستا میباشد.

✅ حتی برای اثبات آن #انیشتین یک ثابت کیهان شناسی وارد معادله اش کرد.

➖ بعدها به انبساط کیهان پی بردیم.

➖ تا سال 1998 همه فکر میکردیم به علت گرانش و با توجه به #نسبیت_عام سرعت انبساط کیهان در حال کاهش است.

🔅 اما انقلابی دیگر در ایده و نظر ما باعث شد بفهمیم انبساط کیهان شتابدار است یعنی عاملی ناشناخته “ #انرژی_تاریک ” بر خلاف گرانش در حال عمل کردن است.

⚛ گروه پروژه #ابر_نواختری کیهانی به مدت ده سال از سال 1988-1998 به بررسی ابرنواخترها پرداختند.

👆 گروه دوم تیم ابرنواخترهایی با انتقال سرخ بالا نیز مطالعاتی داشتند.