فردوسی یکی از متفکرانی است که تاریخ ایران باستان را از آغاز تا سقوط ساسانیان مطالعه کرده و خود نیز در قرن چهارم و پنجم هجری در طول عمر هفتاد و اندی سالهاش شاهد ظهور و سقوط دولتهایی بوده است.
وی معتقد است که سه عامل موجب نابودی آنها می شود:
🔹نخست؛ اوجگیری ظلم و ستم عامل اصلی و مهم سقوط از دیدگاه فردوسی است. مردم توسط صاحبان زور سرکوب، زندانی، شکنجه، تحقیر و کشته میشوند.
🔹دوم؛ حذف نخبگان و به کارگیری بیمایهگان و بیخردان در مسند امور و مدیریت جامعه.
🔹سوم؛ ثروت اندوزی و سیریناپذیری از داشتن دارایی که فساد مالی از سوی حکومتگران را به همراه دارد. با زور و تزویر جامعه فقیرتر و حقیرتر میشود.
سراینده شاهنامه در باره این سه عامل چنین میگوید؛
سرِ تخت شاهان بپیچد سه کار: نخسین ز بیدادگر شهریار
دگر آنکه بی سود را برکشد ز مرد هنرمند سر درکشد
سوم آنکه با گنج خویشی کند بکوشد به دینار بیشی کند
بدین ترتیب سه عامل:
ستمگری سفلهپروری فزونخواهی
دلایل اصلی سقوط حکومتها از دیدگاه حکیم توس #فردوسی است.
آیت الله جوادی آملی: این مملکت همش مملکت گریه نیست، شعرای #فردوسی منش تربیت کنید با گریه مشکل حل نمی شود با حماسه مشکل حل می شود. البته مثل فردوسی شدن کار آسانی نیست حکیم بود فیلسوف بود ادیب بود نام آور بود، کاری کرد که #شرف_ایرانی در آن کار است.