Waa Maxay Cilmi-nafsi? Cilmi-nafsiga waa aqoon ka hadasha maskaxda, dabeecadaha, iyo shucuurta aadanaha. Waxay isku daydaa inay fahamto sababaha ka dambeeya sida dadka u fikiraan, u dareemaan, iyo u dhaqmaan. Waa cilmi muhiim ah oo loo adeegsado wax walba, laga bilaabo xalinta dhibaatooyinka caafimaadka dhimirka ilaa horumarinta waxqabadka shaqsiyaadka iyo bulshada. Maskaxda Aadanaha: Qaybaha Muhiimka Ah Maskaxda aadanaha waxay u qaybsantaa saddex qaybood oo waaweyn: 1. Maskaxda Sare (Cerebrum): Tani waa meesha fikirka sare, xusuusta, iyo fahamka ka dhacaan. Waa tan dadka ka dhigta kuwo gaar ah. 2. Maskaxda Hoose (Brainstem): Waxay xakameysaa shaqooyinka asaasiga ah sida neefsashada, garaaca wadnaha, iyo hurdada. 3. Cerebellum: Waxay mas’uul ka tahay isku dheelitirka iyo dhaqaaqa jirka. Maskaxda waxay ku tiirsan tahay xiriir joogto ah oo ka dhaxeeya unugyada neerfaha (neurons), kuwaas oo gudbiya farriimo iyadoo loo marayo koronto iyo kiimiko. Tani waa sababta ay maskaxdu u noqoto xarun xakamaysa jirka oo dhan. Cilmi-nafsiga iyo Maskaxda: Sidee Ayay U Shaqeyso? Maskaxdu waxay ka kooban tahay labo nidaam oo waaweyn: 1. Fikir Degdeg ah (Fast Thinking): Tusaale ahaan, haddii aad aragto wax halis ah, maskaxdaadu si dhaqso ah ayay kuu digeysaa adigoon ka fekerin. 2. Fikir Qoto-dheer (Slow Thinking): Tani waa marka aad si fiican ugu fakarto xalinta dhibaato ama go’aan qaadasho adag. Cilmi-nafsiga wuxuu inoo sheega in maskaxdu ay si joogto ah ula tacaasho dhibaatooyin ay ku jiraan welwelka, fikirka, iyo xusuusta, taasoo saameyn ku leh dabeecadahaaga maalinlaha ah.