چرا آموزش کنشگری مدنی در ایران اهمیت دارد؟
🔸ایران در آغاز قرن جدید، جامعهای بزرگ با جوانانی پرشور و پرامید است که آرزوی تغییر و بهبود دارند. اما در مقابل، چالشهایی بسیار وجود دارد؛ از بحرانهای اقتصادی گرفته تا مسائل سیاسی و فرهنگی. در چنین فضایی، هر صدای مستقل و هر حرکت مدنی، برای ایجاد تغییر، بهشدت محدود شده است.
🔸کتاب «کنشگری مدنی در شرایط پرمخاطره» که توسط «کنشآکادمی» منتشر شده، تلاش میکند تا اهمیت آموزش #کنشگری_مدنی به جوانان و فعالان ایرانی را توضیح دهد و البته راهکارهایی ارائه کند. این کتاب میگوید که کنشگران مدنی در ایران با موانع زیادی روبهرو هستند. این موانع، گاهی از ایدئولوژیهای حکومتی سرچشمه میگیرد و گاهی حتی از خود جامعه. گذر از این شرایط سخت، نیاز به دانش و راهحلهای دقیق و آگاهانه دارد؛ اما مسئله این است که در سیستم آموزشی ایران، آموزش کنشگری مدنی به صورت هدفمند و رسمی وجود ندارد و جامعه هم بهتنهایی نمیتواند این خلأ را پر کند.
🔸حکومت و نهادهای حکومتی بسیاری از عرصههای مدنی را تحت کنترل دارند و اجازه نمیدهند تشکلهای مستقل بهطور آزادانه فعالیت کنند. از سوی دیگر، حکومت هم، در راستای بهبود زندگی مردم، تأمین #رفاه، حفاظت از #محیط_زیست و برابری، کاری نمیکند.
🔸در این کتاب از مفهوم «دموکراسی از پایین» صحبت شده است. دموکراسی از پایین رویکردی است که در آن تغییرات و اصلاحات اجتماعی-سیاسی از بستر مردم و جنبشهای مدنی آغاز میشود، نه از ساختارهای قدرت بالا. در این مدل، شهروندان عادی با تشکیل شبکهها و گروههای مدنی، خواستههای خود را بهصورت جمعی مطرح میکنند و از طریق اعتراضات، راهپیماییها، و مشارکتهای اجتماعی، فشار برای اصلاحات را از سطح جامعه به حکومت منتقل میکنند. این نوع دموکراسی برخلاف دموکراسیهای نهادی از بالا، مبتنی بر خواست مردم و ایجاد تغییرات تدریجی است و به همین دلیل، در جوامعی که خواست عمومی برای عدالت و آزادی وجود دارد، میتواند راهکاری موثر برای پیشبرد #دموکراسی باشد.
🔸بنابراین، تولید منابع آموزشی و ادبیات برای توسعه دانش کنشگران مدنی بسیار ضروری است. این نیاز در کشوری مثل ایران که جمعیت جوان و جویای تغییر دارد، بهشدت حس میشود. این نسل جوان، علاوه بر مشکلات معیشتی و اقتصادی، با شکافهای بزرگ #فرهنگی و #سیاسی هم روبهرو است. آنها تشنه آموزش و ابزارهایی هستند که بتوانند بهکمک آنها به تغییرات مثبت و بهبود وضعیت خود و جامعهشان دست یابند.
🔸نمونههایی از جنبشهای مدنی مانند «دختران خیابان انقلاب» و «خیزش مهسا (ژینا)» نشان میدهد که جوانان ایرانی با وجود همه محدودیتها و خطرات، همچنان دنبال تغییر هستند. #فضای_مجازی و #شبکههای_اجتماعی، برای نسل جدید، ابزارهایی قدرتمند و موثرند که میتوانند از طریق آنها، صدای خود را به گوش دیگران برسانند و به آگاهی عمومی کمک کنند.
🔸در این شرایط، آموزش کنشگری مدنی میتواند نسل جوان ایران را بهنوعی حلقه اتصال میان خواستههای مردم و دولت تبدیل کند. اگر به این #کنشگران مدنی فضا داده شود، آنها میتوانند نقشی سازنده در پاسخ به نیازها و خواستههای جامعه داشته باشند و گامی بزرگ بهسوی تثبیت دموکراسی بردارند.
#اصل۲۰
#جامعه_مدنی