🔵🔴آخرین میخ بر تابوت "مکانسم ماشه" و هشداری برای ما
✍ کورش احمدی
🔍روزنامه اعتماد، 13 دی 99
آمریکا که همچنان برغم شکست در توسل به "مکانیسم ماشه"، قطعنامههای ضد ایرانی شورای امنیت را احیا شده فرض میکند، چهارشنبه کوشید تا با افزودن دو بند به بودجه 2021 سازمان ملل بودجه لازم برای احیای کمیته تحریم 1737 و پانل کارشناسی 1929 را تامین کند. کمیته و پانل مذکور بر اساس قطعنامههای 1737 و 1929 ایجاد و هدف آنها نظارت بر حسن اجرای تحریمها علیه ایران بود. برغم مخالفت قاطع اعضای شورای امنیت با فعال شدن مکانیسم ماشه مندرج در قطعنامه 2231 در سپتامبر گذشته، آمریکا طی سه ماه گذشته همچنان مدعی بوده که برغم خروج از برجام حق توسل به مکانیسم مذکور را داشته و در نتیجه تحریمها اعاده شدهاند. پیشنهاد آمریکا در کمیته 5 مجمع عمومی با 110 رای مخالف رد شد. تنها 10 کشور شامل عربستان، بحرین، جیبوتی، السالوادور، هاییتی، میکرونزیا، مراکش، یمن، اسرائیل و آمریکا به این پیشنهاد رای مثبت دادند. رای 32 کشور ممتنع بود و 40 کشور نیز در جریان رایگیری غایب بودند. به این ترتیب، با توجه به عدم تامین بودجه لازم، احیای کمیته تحریم و پانل کارشناسی و به تبع آن احیای تحریمهای چندجانبه علیه ایران که به دلایل تکنیکی-حقوقی در ابهام بود، عملا منتفی شد.
قابل توجه است که متحدان سنتی آمریکا مانند کشورهای اروپایی و کانادا و مکزیک به پیشنهاد آمریکا رای منفی دادند. حتی کشورهای اروپای شرقی مانند لهستان و مجارستان که رابطه سیاسی ویژهای با دولت
ترامپ دارند نیز با پیشنهاد آمریکا مخالفت کردند. رای شماری از کشورها مانند برزیل، کلمبیا و اوکراین نیز برغم رابطه نزدیکشان با دولت
ترامپ ممتنع بود. چنین نتیجهای برای دولت
#ترامپ یک
#شکست_مفتضحانه است.
شمار زیادی از اعضای سازمان ملل از این طریق نه تنها مخالفت خود با تلاش دولت
ترامپ برای احیای تحریمها را به نمایش گذاشتند، بلکه همزمان مخالفت اصولی خود با سیاستهای یکجانبه و غیر متعارف دولت
ترامپ را نیز نشان دادند.
از طرفی، اگر چه نتیجه این رایگیری را باید موفقیت بزرگی برای ایران به شمار آورد، اما همزمان میتوان آنرا هشدار قابل توجهی نیز تلقی کرد. در بین 15 همسایه زمینی و دریایی ما تنها 6 کشور شامل آذربایجان، ارمنستان، ترکیه، روسیه، پاکستان و قزاقستان به پیشنهاد آمریکا رای منفی دادند. رای عربستان و بحرین به پیشنهاد آمریکا مثبت بود و امارات،
#عراق، عمان، قطر و کویت به آن رای
#ممتنع دادند و افغانستان و ترکمنستان در رایگیری غایب بودند. در منطقه نیز رای ممتنع مصر و گرجستان و غیبت تاجیکستان و اردن در رایگیری قابل توجه بود. این گونه رای دادن کشورهای همسایه و منطقه در موضوعی که به تحریم ایران مرتبط است، جای تاسف دارد. در شرایطی که اعضای شورای امنیت با 13 رای از 15 رای علیه توسل آمریکا به مکانیسم ماشه رای داده بودند و در حالی که متحدان سنتی آمریکا با پیشنهاد آمریکا به نحوی قاطع مخالفت کردند، این گونه رای دادن همسایگان ما و برخی از کشورهای منطقه را باید هشداری برای خود تلقی کنیم. در مورد چرایی این گونه رای دادن نباید مثل همیشه تصور کنیم فشار آمریکا عامل تعیین کننده بوده است. دولت
ترامپ در شرایط کنونی در وضعیتی نیست که بتواند فشاری وارد کند و تیم بایدن نیز باید قاعدتا از نتیجه این رایگیری که بازتاب دهنده انزوای دولت
ترامپ و ناخشنودی بینالمللی از سیاستهای او است، خشنود باشد.
شاید بتوان دلیل این گونه رای دادن
#همسایگان را در روند رو به کاهش جاذبه و قدرت بازدارندگی ایران دانست. مدتها است که کشورهای منطقه تصور میکنند که در روند توسعه اقتصادی – اجتماعی که اولویت اولشان است، ایران نفع چندانی برای آنها ندارد. نه پول زیاد و اقتصادی نیرومند داریم که از آن نفعی ببرند، نه برای تبادلات تجاری با ایران یا سرمایهگذاری مشترک لازم است جهدی بکنند. به خاطر تحریمها یا نمیتوانیم با آنها تبادلات تجاری عمدهای داشته باشیم یا برای تبادلات موجود گزینه جایگزین نداریم.
بعلاوه، روابط عمومی مردم با مردم و دولت با مردم آنها در سطح قابل قبولی نیست. بویژه، روابط عمومی با مردم عراق و افغانستان با مشکلات فزایندهای مواجه است. واگرایی فزایندهای بین ما و مردم آسیای میانه و قفقاز نیز مشهود است. همچنین، عوامل اقتصادی - اجتماعی هم مهم است. رشد اقتصادی مستمر در شماری از کشورهای منطقه و عقب ماندن ما در این مسیر که از جمله موجب میل فزاینده برخی ایرانیان به مهاجرت به آن کشورها شده، از وجهه ایران و ایرانی کاسته است. لذا به نظر میرسد که بیش از پیش دلیلی برای اینکه رعایت ما را بکنند، نمییابند. و این روندی است خطرناک که باید فکری برای آن بکنیم.
t.center/bestdiplomacy