▪️إعجاز علمی قرآن، بین افراط و تفریط
تفسیر آیات قرآن و استنباط نظریات و فرضیههای مربوط به علوم مختلف پزشکی، زیست شناسی، فیزیک و... در سالهای اخیر زیاد شده است. برخی در این مسأله افراط کردهاند و گاها با نسبت دادن این فرضیهها به قرآن، موجب ایجاد شک در ذهن مردم شدند و دشمنان اسلام هم این فرصت را برای طعنه زدن در قرآن غنیمت شمردند. برخی هم به کلی مخالف سخن گفتن در این باره شدند.
📎در اینجا دوست دارم نکات خیلی مهمی دربارهی اعجاز علمی ذکر کنم:
● اصطلاح إعجاز علمی سهل انگارانه است و بهتر است آنرا دلایلی بر صدقِ قرآن اسم بگذاریم! نسبت این اعجاز به (علمی) نیز توهّم برانگیز است و ریشه در خودباختگی دارد؛ آیا علم فقط در علوم تجربی خلاصه میشود و باقی تفسیرها علمی نیستند؟ چرا باید قبول کنیم علوم شرعی و ادبی و... علم نیستند؟ [۱]
● اینکه حقانیت اسلام و قرآن را در موافقتِ آن با تک تکِ فرضیهها نظریاتی که در کرهی زمین صادر میشوند و خدا میداند چندسال بعد نظریه و فرضیهی جدیدی جای آن را میگیرد، بدانیم بسیار اشتباه و ناعاقلانه است! هزاران نظریه از سوی دانشمندان صادر و بعدها توسط همان ها رد شده است و چه کسی تضمین میکند که خودِ این دانشمندان تحت تأثیر غرض و اهداف شخصی و جوّ سیاسی حاکم بر کشورشان نیستند؟ [۲]
● تا بیش از هزاران سال پیش مسلمانان از چه اعجازی بیشتر سخن میگفتند؟ دکتر سامی عامری میفرماید: "بسیاری از کسانی که بعدها اسلام آوردند و عرب هم نبودند تحت تأثیر احکام و عقاید یکتاپرستی اسلام قرار گرفتند که با فطرت پاک انسانی و بقایای تحریف نشدهی ادیان الهی مطابقت داشت."
پس حقایق علمی یکی از راه های دعوت به قرآن هستند نه همهی آن!
● اینکه ملحدین و بهانه جویان و خودباخته گان فقط علوم تجربی را قبول میکنند، بیانگر ضعف و ویرانی فکری خودشان است نه ما مسلمانان! پس قرار نیست برای راضی کردن آنها گاها آیات قرآن را بدون توجه به معنای شرعی و لغوی به علوم تجربی نسبت دهیم! و کسی که پا در این میدان میگذارد هم باید به علوم تجربی آگاه باشد هم به علوم شرعی و فنون تفسیر!
● بسیاری از مطالب دربارهی اعجاز علمی و مخصوصا عددی ساختهی خود اسلام ستیزان هستند تا بعدا با رد کردنِ آنها به اسلام طعنه زده و عقاید مردم را تضعیف کنند. اخیرا یادتان است که سناریوی موی داخل قرآن را برای شفا از کرونا منتشر کردند!
● یادمان نرود:
۱- ظاهر و نص قرآن بر تأویلهای نابجا مقدّم است. نباید بخاطر فلان فیلسوف و بهمان متفکر که ذهنش با انحرافات آلوده است، دنبال تأویل نابجای آیات باشیم! او باید فهم اشتباه خود را تصحیح کند و نباید ما را به مفاهیم غلط ملزم کند!
۲- باید آیهی قرآن را به خوبی فهم کرده و مطابق دلالات الفاظ زبان عربی تفسیر کنیم.
۳- بدون علم و بدون دلیل از ورود به مسائل غیبی دوری کنیم.
{
وَلَا تَقْفُ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِۦ عِلْمٌ ۚ إِنَّ ٱلسَّمْعَ وَٱلْبَصَرَ وَٱلْفُؤَادَ كُلُّ أُو۟لَٰٓئِكَ كَانَ عَنْهُ مَسْـُٔولًۭا} [سورة الإسراء: 36]
از چیزی دنبالهروی مکن که از آن ناآگاهی. بیگمان چشم و گوش و دل همه مورد پرس و جوی از آن قرار میگیرد.
والسلام علیکم و رحمة الله وبرکاته
✍ بهمن بادینی - تابستان ۱۳۹۹
📔پی نوشت:
• [۱] مفهوم التفسیر والتأویل والإستنباط والتدبر والمفسر، د. مساعد بن سلیمان الطیّار، ص۸؛ دار ابن الجوزي
• [۲] تتمة أضواء البیان، محمد الأمین بن محمد المختار الشنقیطي، ج۸ ص۳۹۱
●
"إعجاز القرآن"
@Quran_eejaz
📔پی نوشت دو از آنتیشبهات:
● در قرآن کریم از وقایع و پدیدههای طبیعی قابل مشاهده و آزمایش بحث میشود، به همین دلیل مشاهدات طبیعی ما میتوانند دلایلی به نفع یا بر ضد قرآن کریم ارائه دهند.
اگر منظور از اعجاز علمی قرآن کریم این باشد که قرآن کریم از پدیدههای طبیعیای بحث میکند که در زمان و مکان نزول قرآن کریم قابل مشاهده و آزمایش نبودهاند و ما امکان مشاهده این پدیدهها را تنها چند صد سال پس از عصر نزول قرآن کریم بدست آوردهایم، در این امر هیچ مشکلی وجود نخواهد داشت و این امر دلیلی به نفع حقانیت قرآن کریم خواهد بود.
اما بطور کلی در زمانی که به بررسی تطابق یا عدم تطابق آیات قرآن کریم و مشاهدات طبیعی میپردازیم، بایستی سه نکته زیر را رعایت کنیم:
۱: در زمان مطالعه آیات قرآن کریم و پدیدههای طبیعی بایستی از پیشداوری بر اساس باورهای پیشینی دوری کنیم.
۲: در زمانی که میتوانیم از آیات مورد نظرمان تفاسیر و برداشتهای متعددی داشته باشیم، نباید تنها بر روی تفسیری که با پدیده طبیعی مورد نظرمان مطابقت یا تضاد دارد تاکید کنیم.
۳: نباید به پدیدههای طبیعیای که به اندازه کافی مشاهده و ثبت نشدهاند استناد کنیم.
«انجمن آنتیشبهات»
#نشر_صدقه_جاریه
✾ @anti_shobahat