اعجاز حلقوی قرآن کریم در سوره بروج
نعمان علیخان میگوید:
در قرآن انواع زیادی از ساختارهایی که حلقوی نامیده میشوند، وجود دارد و ساختارهای حلقوی در اصل، همه سورههایی سیمتریک (قرینه و متوازن) هستند.
فرض کنید به شما ۲۰ جمله بگویم و جملهٔ ۲۰ من به طور مستقیم با جملهٔ اول من مرتبط باشد و جملهٔ ۱۹ من با جملهٔ دوم و جملهٔ ۱۸ من با جملهٔ سوم و جملهٔ ۱۷ من با جملهٔ چهارم من مرتبط باشد. آیا یک انسان توان این را دارد؟
سبحان الله!
میدانید که:
➖ وَٱلسَّمَآءِ ذَاتِ ٱلْبُرُوجِ (۱)؛ آیهٔ اول است؛ خداوند به آسمان قسم میخورد و آخرین جمله میگوید: بَلْ هُوَ قُرْآنٌ مَجِيدٌ (۲۱)، فى لَوْحٍۢ مَّحْفُوظٍۭ (۲۲)؛ لوح محفوظ کجاست؟ در آسمان است! با آسمان شروع شده است و با آن پایان مییابد. چرا آسمان مستحکم شده است؟ چرا آنجا قلعه هایی وجود دارد؟ چون چیزی که بیشتر از همه باید محافظت شود آنجاست. چیزی که باید بیشتر محافظت شود چیست؟ «فى لَوْحٍۢ مَّحْفُوظٍۭ!» جالب است که این سوره با لفظ «بروج» شروع میشود که آن یک قلعه است و با کلمهٔ «محفوظ» پایان مییابد که به معنای محافظت است! هدف از قلعه چیست (وظیفهٔ قلعه)؟ حفاظت! آیهٔ اول و آخر دربارهٔ حفاظت است.
➖ الله متعال میفرمایند: وَٱلْيَوْمِ ٱلْمَوْعُودِ (۲)؛ وَشَاهِدٍۢ وَمَشْهُودٍ (ۢ۳)؛ روزی که وعده داده شده است، چیست؟ روز قیامت! دومین آیه از آخر سوره: وَٱللَّهُ مِن وَرَآئِهِم مُّحِيطٌۢ (۲۰) خداوند از تمام جهات به آنها احاطه دارد. خداوند کدام روز به ما احاطه خواهد داشت؟ روز قیامت!
➖ قُتِلَ أَصْحَابُ الْأُخْدُودِ (۴)؛ النَّارِ ذَاتِ الْوَقُودِ (۵)؛ اصحاب اخدود کشته شدند این جملهٔ سوم است. خوب! سومین جمله از آخر؛ هَلْ أَتَاكَ حَدِيثُ الْجُنُود (۱۷)؛ فِرْعَوْنَ وَثَمُودَ (۱۸)؛ لشکریان فرعون چه شدند؟ کشته شدند!
➖ در قسمت بعد میگوید: وَمَا نَقَمُوا مِنْهُمْ إِلَّا أَنْ يُؤْمِنُوا بِاللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَمِيدِ (۸)؛ الَّذِي لَهُ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاللَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ (۹)؛ العزیز، الحمید. این ها اسم چه کسی هستند؟ اسم الله متعال! الَّذِي لَهُ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ؛ مالک آسمانها و زمین است. توصیف کیست؟ الله. وَاللَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ؛ او شاهد همه چیز است. دوباره توصیف کیست؟ الله. چهارمین آیه از آخر چنین است: إِنَّهُ هُوَ يُبْدِئُ وَيُعِيدُ (۱۳)؛ وَهُوَ الْغَفُورُ الْوَدُودُ (۱۴)؛ ذُو الْعَرْشِ الْمَجِيدُ (۱۵)؛ فَعَّالٌۭ لِّمَا يُرِيدُ (۱۶)؛ اینها توصیف چه کسی هستند؟ الله!
➖ و در ادامه این گونه میفرمایند: إِنَّ ٱلَّذِينَ فَتَنُوا۟ ٱلْمُؤْمِنِينَ وَٱلْمُؤْمِنَٰتِ ثُمَّ لَمْ يَتُوبُوا۟ فَلَهُمْ عَذَابُ جَهَنَّمَ وَلَهُمْ عَذَابُ ٱلْحَرِيقِ (۱۰)؛ کسانی که مردان و زنان با ایمان را شکنجه میکنند، جزای آنها جهنم است و آنها خواهند سوخت. این آیهٔ پنجم است. پنجمین آیه از آخر هم این است: إِنَّ بَطْشَ رَبِّكَ لَشَدِيدٌ (۱۲)؛ بدون شک که مجازات پروردگارت بسیار شدید است.
➖ آیهٔ وسط سوره هم چنین است: إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ وَعَمِلُوا۟ ٱلصَّلِحَٰتِ لَهُمْ جَنَّتٌۭ تَجْرِى مِن تَحْتِهَا ٱلْأَنْهَٰرُ ۚ ذَٰلِكَ ٱلْفَوْزُ ٱلْكَبِيرُ (۱۱)؛ در این آیهٔ زیبای وسط سوره، میگویند که جایگاه مومنان بهشت است. این در تمام قرآن اینگونه است.
__
خطیب: نعمان علیخان
https://youtu.be/-mHHGgwGECw
ترجمه: انجمن آنتیشبهات
«انجمن آنتیشبهات»
@anti_shobahat