مجموعه‌نوشته‌های #سواد_رسانه‌ای (۲) مفهوم رسانه رسانه از لحاظ لغت‌نامه‌ای به‌معنای «هر وسیله‌ای که مطالب یا خبری را به اطلاع مردم برساند، مانند رادیو، تلویزیون و روزنامه» است. [۱] در تعریف دیگری از رسانه، این‌گونه گفته‌اند: «هریک از قالب‌های بیان یا ارتباط هنری مثل نقاشی، تئاتر، هنر گرافیک، سینما و مانند این‌ها را رسانه گویند.» [۲] به‌خوبی می‌بینیم که تعریف لغت‌نامه‌ای رسانه با معنای اصطلاحی آن یکی است: وسیله‌ای برای آگاهی‌رسانی. [۳] رسانۀ جمعی ٫ همگانی ٫ ارتباط‌جمعی ٫ توده‌ای ژان کازنو رسانۀ جمعی یا توده‌ای را نوعی از رسانه‌ها می‌داند که جماعت بسیاری از افراد جامعه به آن‌ها توجه دارند؛ مانند رادیو، تلویزیون، سینما، مطبوعات، نشریات ادواری، کتاب، صفحۀ گرامافون، کاست‌ها و نوارهای صوتی و تصویری، اینترنت، ماهواره، چندرسانه‌ها و مانند این‌ها. البته مارشال مک‌لوهان، پیش‌گام علم سواد رسانه‌ای در غرب، گفتار، تلفن، تلگراف و نامه را هم به این جمع افزوده است؛ اما ژان کازنو این‌ها را ابزاری برای ارتباط میان شخص با شخصی دیگر می‌داند تا انتقال‌دهندۀ پیام به تودۀ مردم. [۴] رسانۀ اجتماعی رسانه‌های اجتماعی شامل تمام شبکه‌های اجتماعی است و با شبکه‌های اجتماعی یکی نیست. «رسانۀ اجتماعی شامل گسترۀ وبلاگ‌ها، مینی‌بلاگ‌ها، ویکی‌ها، پیام‌رسان‌ها و جوامع محتوایی می‌شود.» [۵] یعنی حتی ممکن است وبگاه‌هایی مثل «طرفداری»، که در زمینۀ ورزش فعالیت می‌کند، به‌سبب اجتماعی‌بودنش نوعی رسانۀ اجتماعی باشد. در مطلب بعدی اهمیت یادگیری سواد رسانه‌ای و برخورد منتقدانه با رسانه را توضیح خواهیم داد. ارجاع: ۱. ر.ک اصحاب حبیب‌زاده‌ملکی، رسانه‌شناسی، تهران: جامعه‌شناسان، ۱۳۹۴، ص۲۱. نقل از حسن عمید، فرهنگ عمید، ذیل «رسانه». ۲. ر.ک همان. ۳. ر.ک همان. ۴. ر.ک همان، ص۲۵تا۲۶. ۵. محسن گودرزی، در خدمت و خیانت رسانه‌های اجتماعی، اصفهان: آرما، ۱۳۹۹، ص۱۴. تنظیم‌کننده: نوید نوری #روشنا «انجمن آنتی‌شبهات» #نشر_صدقه_جاریه ✾ @anti_shobahat