🔺آب یک کالای صرفاً تجاری نیست/ لزوم اصلاح دکترین های
سیاستگذاری آب در کشور
@WaterDiplomacy⭕️ خلاصه: منابع
آب در کنار
#ارزش_اقتصادی دارای ارزش اجتماعی، فرهنگی، زیست محیطی، سیاسی و امنیتی هستند. محدود کردن ارزش منابع
آب به ارزش اقتصادی، یک خطای استراتژیک در حوزه
سیاستگذاری آب در دهه های گذشته در کشور بوده است. برای مثال،
#زایندهرود،
#کارون به غیر از ارزش اقتصادی،
#ارزش_اجتماعی و هویتی دارند و
#هویت_ساز هستند؛ همانطور که خلیج فارس هویت ساز بوده و برای هویت ایرانی مهم است. زمانی که
آب را به یک کالا محدود کرده و ارزش آن را صرفاً به ارزش اقتصادی محدود می کنیم و نهایت هدف مدیریت و برنامه ریزی را ماکزیمم کردن سود و یا ارزش اقتصادی
آب قرار می دهیم؛ وقوع مناقشات اجتماعی، سیاسی و حتی امنیتی در کشور دور از انتظار نیست.
🔹مسئولان الزامات توسعه پایدار، چالشها و فرصتهای آن را نمیشناسند. بر همین اساس، در سیاستگذاری در حوزه
آب، میدانند چه چیزی را نمیخواهند؛ اما نمیدانند چه میخواهند! وقتی دانه گندم میکاریم؛ ولی توقع برداشت انار داریم نمیتوانیم انتظاری فراتر از حال و روز این روزها داشته باشیم. در حوزه
#سیاستگذاری آب، در طی چند دهه رویکردها و مبانی نادرست
سیاستگذاری، بذری کاشته شده است که نمیدانند چیست؛ ولی توقع میوهای خاص از آن دارند. آیا مشکل از میوه یا ساقه است یا بذری که کاشته شده است؟
🔹 خشکسالی یا سیل مشکل نیستند؛ اینها دو پدیده طبیعی مشابه زلزله هستند که ممکن است در هر زمانی اتفاق بیافتند. پس ایراد کار کجاست؟ مشکل رویکردهای مواجهه با این پدیدهها است. نباید سیاستگذاریهای مبتنی بر بازار سرمایه، بر حوزه
آب حاکم شود؛ چراکه
آب، کالای صرفاً تجاری نیست.
آب یک حق طبیعی، بشری، عرفی، دینی و شرعی است. زمانی که به
آب صرفاً همانند یک کالا نگاه شود، برای آن نمیتوان هیچ ارزشی به غیر از ارزش اقتصادی متصور شد. لذا وقتی ارزشهای اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و امنیتی
آب نادیده گرفته میشود، با بحران
آب مواجه میشویم و نمونهاش را در خوزستان و زاینده رود شاهد هستیم.
🔹برای مثال وقتی یک مقام مسئول محاسبه میکند که یک متر مکعب
آب در کشاورزی خوزستان سود بیشتری دارد یا انتقال آن به فلات مرکزی و تولید فولاد، قاعدتاً توسعههای لجام گسیختهای که هیچ نشانی از عدالت یا رفاه اجتماعی محلی در آن دیده نمیشود به بار مینشیند. از سوی دیگر، پروژه های مختلف در استان خوزستان نظیر نیشکر هفت تپه و فولاد خوزستان سودآوری داشتهاند، اما آیا رفاه محلی نیز ایجاد کردهاند؟ در این نگاه، مسئله و اولویت اصلی سود اقتصادی است نه
#عدالت و
#رفاه_اجتماعی بویژه در مقیاس محلی.
🔹از نگاه دکترینهایی که
آب را کالا میبینند؛ اتفاقات خوزستان و زاینده رود و ارومیه و ... کاملا منطقی است؛ چون
#توسعه هزینههایی دارد که باید به آن تن داد.
🔹منابع
آب در کنار ارزش اقتصادی دارای ارزش اجتماعی، فرهنگی، زیست محیطی، سیاسی و امنیتی هستند. محدود کردن ارزش منابع اب به ارزش اقتصادی، یک خطای استراتژیک در حوزه
سیاستگذاری آب در دهه های گذشته در کشور بوده است. برای مثال، زایندهرود، کارون به غیر از ارزش اقتصادی، ارزش اجتماعی و هویتی دارند و هویت ساز هستند؛ درست همانطور که خلیج فارس برای هویت ایرانی مهم است. زمانی که
آب را به یک کالا محدود کرده و ارزش آن را صرفاً به ارزش اقتصادی محدود می کنیم و نهایت هدف مدیریت و برنامه ریزی را ماکزیمم کردن سود و یا ارزش اقتصادی
آب قرار می دهیم باید منتظر وقوع مناقشات اجتماعی، سیاسی و حتی امنیتی در کشور بود.
❎اصلاح این خطای استراتژیک، یکی از نیازهای ضروری اصلاح رویکردهای
#سیاستگذاری در کشور بویژه در رویکردهای دولت بعد در حوزه مسائل و چالش های
آب است. باید منتظر ماند و دید که آیا دولت بعد همچنان بر همان ریل گذاری غلط چند دهه گذشته، لوکوموتیو مدیریت
آب کشور را هدایت می کند یا از نظر علمی یا تجارب پرهزینه مکرر، درس گرفته است که از دل آن رویکردهای
سیاستگذاری آب، رفاه اجتماعی و پیشرفت و توسعه پایدار حاصل نخواهد شد.
متن کامل مصاحبه را از
این لینک مطالعه کنید.
@WaterDiplomacy🔹