پیشنهاد تاسیس موزه علوم اجتماعی به مناسبت روز علوم اجتماعی در ایران
عباس کاظمی
۱۲ آذر روز علوم اجتماعی نام گرفته است. چه خوب که علوم اجتماعی دارای روز است و چندسال است که در چنین روزی بازار نشستها و سمینارها داغ است. ظاهرا امسال نسبت به سالهای گذشته علوم اجتماعی پرتکاپوتر ظاهر شده و در بسیاری از شهرهای ایران علاوه بر تهران نشست برگزار کرده و در تهران هم چند روز پی در پی این نشستها ادامه دارد.
در کنار فعالیت هایی که این روزها ادامه دارد پیشنهاد تاسیس موزهی علوماجتماعی میتواند جذاب باشد. موزهی علوم اجتماعی نقش مهمی در هویت بخشی به این علم در ایران ایفا خواهد کرد. موزهها صرفا جایگاه یادمانی نیستند بلکه دستگاههای معناساز و فرهنگساز رشتهایاند. آنان هویتهای رشتهای را سرو سامان میدهند و نوعی روایت از تاریخ علوم اجتماعی را برخواهند ساخت. درواقع این موزه قرار است نوعی سازوکار خاص برای تولید علوماجتماعی باشد.
دو مکان باغ موزه نگارستان و یا موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی می تواند جایگاه چنین تاسیسی باشد. به خصوص اینک که موسسه تحقیقات خود بیشتر به موزه بیجانی شبیه است و از انجام تحقیقات اجتماعی پیشرو ناتوان شده است تاسیس موزه می تواند هویت جدیدی بدان بخشد. در این موزه، کلیهی اشیا و ابزارها، عکسها، فیلمها، اسناد، و نوشتارهای باقی مانده از استادان بنام، روایتهای زندگی استادان به همراه تندیس برخی از اشخاص برجسته علوماجتماعی، ابزارهای تحقیقاتی علوم اجتماعی و سایر اشیا یادمانی را میتوان در آن جای داد. به نوعی که این موزه بازنمای تاریخ علوم اجتماعی از ابتدا تا زمانهی ما باشد. داستان شخصیتهای مهم میتواند در آن جای دادهشود، بخشهای جامعهشناسی، انسانشناسی و جمعیتشناسی و ... هریک سهم خود را داشته باشند. من نزدیکترین موزه به این ایده را در موزه ملی تاریخ علوم پزشکی( در دانشگاه تهران) یافتم. می شود از آن درس گرفت و تاریخ علوماجتماعیمان را زنده کنیم. یادمان باشد که بازسازی چنین تاریخی نباید صرفا مردانه، تهران مرکز و محدود به رشتهی جامعهشناسی باشد.
یکشنبه ۱۱ آذر ۱۴۰۳
#موزه
@varijkazemi