توره | اساطیر باستان

👁‍🗨 تا کنون در کنار یکدیگر در مورد خدایان بسیاری سخن راندیم و خواندیم. خوب است این را نیز بدانیم که از منظر تاریخ و علم میتولوژی، یکی از اصلی ترین خاستگاه های موجودیت های معنوی چیست؟

در دورانهای ابتدایی زندگی اجتماعی انسان بر روی زمین، همیشه رهبرها سر منشا قدرت و مورد احترام شمرده می شده اند. رئیس قبیله، رئیس دهکده، حکمران یک شهر و پادشاه یک تمدن همگی شخصیتهایی بوده اند که امکان داشت حتی وارد حیطه تقدس شده و پس از مدتی توسط مردم پرستیده شوند. این همان فلسفه ای است که توضیح میدهد چرا در تمدنهای بسیار باستانی آفریقا و آسیا، #اوریشا ها و #شامان ها بعضا به مقام خدایی رسیده اند.

اما نباید فراموش کرد که "خانواده" اولین گروه جمعی ای است که هر انسانی عضو آن است و رهبریت خانواده و خاندان نیز به همان تفکر، شخصیتی محترم و بزرگ است. تقدیس ارواح بزرگان خاندان نزد تمدن های #سرخپوست و در تمدن #هاوایی گویای این موضوع است.

در میان اقوام #آریایی نیز مسئله تقدس رهبریت خانواده با شواهد خاص خود قابل بررسی است. جالب است اگر می بینیم امروزه بسیاری از مردم جهان از #هند گرفته تا ممالک اروپایی، پدر خانواده را "بابا" یا "پاپا" صدا می زنند. شاید این لغت از باستانی ترین آواهایی باشد که توسط انسان به عنوان یک نام و یک لقب برگزیده شد.

نزد اقوام #آریایی و #سانسکریت باستانی در عصر کافر کیشی شخصیت های #بابا و #بی_بی تقدسی فراتر از رهبریت خانواده و خاندان ایجاد کرده اند و تبدیل به خدایانی با نمایندگی طبیعت شده اند.

#بی_بی نزد آریاییان مادر خدای طبیعت و زاینده تمام نباتات و زندگی است. معابد بسیار باستانی او در خرابه های کشف شده از مناطقی همچون تپه #مارلیک و یا #شهر_سوخته قابل بررسی هستند. معابدی کوچک که محل پرورش گیاهان بوده اند و کاهنانی نیز همانند همان وظیفه ای که #دروید ها داشته اند در این معابد به حیوانات پناه می داده اند.

امروز پس از گذشت هزاران سال شاید کمتر ایرانی ای وجود داشته باشد که بداند لغت #بی_بی روزگاری به یک خدابانوی زاینده و بزرگ اطلاق می شده است. اما بار معنایی این کلمه هنوز به همان منوال پابرجاست. چه اینکه ایرانیان شهربانویان خود را پیش از ورود اسلام "بی بی" می نامیدند و پس از حاکمیت اسلام به عنوان دین رسمی مردم، باز هم این لغت از میان نرفت و به بانوان مقدس دینی و مذهبی اطلاق شد.

بیشتر زیارتگاه های بی بی در کنار درختان بزرگ و پیر بنا می شد. پیر چناران و سروهای کهن سال نمایندگان رحمت بی بی در میان مردم بوده اند و پاسداری از آنان یک وظیفه عمونی انگاشته می شد. این فرهنگ پس از ظهور زرتشتیت نیز پای برجا ماند. تا آنجا که #هورمزد، خالق بزرگ در اعتقاد زرتشتیت، وظیفه توکل بر گیاهان را بر دردانه ترین و کاملترین فرزند خود یعنی امشاسپند بانو #امرتات (مرداد) محول نمود.

بی بی همچنین بانوی زمین و کوهستان است. بسیار دیده شده که در میان قلل رفیع کوه ها و تپه ها خرابه هایی از یک بنا تراشیده شده از سنگ مشهود است که نه می توان آن را مربوط به دخمه های زرتشتی دانست و نه امامزادگان اسلامی. بلکه اعتقادی به جای مانده از روزهایی بس دیرین باعث ساخته شدن چنین بنایی است و اگر از افراد مسن محلی درباره آن پرسیده شود شاید اطلاع دقیقی از فلسفه این بناها نداشته باشند، اما این را به خوبی می دانند که حرمت این مکان باید حفظ شود!

با تمام این اوصاف کاملا قابل درک است که چرا ایرانیان پس از هزاران سال هنوز هم مسن ترین و والاتبارترین بانوان خانواده ها را #بی_بی می نامند!

#توره

▫️ @Torecilik