🔺|رجب، شعبان و رمضان؛ نردبام سیر در مراتب شفاعت اولیاء| [تاملی در آیه ۶۴ سوره نساء] وقتی منافقین از فرمان رسول خدا(ص) سرپیچی کردند و در جهت عکس آن حرکت کردند، چندی بعد به فکر یافتن راهی برای بازگشت افتادند. جزئیاتی پیش آمد و در نهایت آیه نازل شد که: وَما أَرسَلنا مِن رَسولٍ إِلّا لِيُطاعَ بِإِذنِ اللَّهِ ۚ وَلَو أَنَّهُم إِذ ظَلَموا أَنفُسَهُم جاءوكَ فَاستَغفَرُوا اللَّهَ و استَغفَرَ لَهُمُ الرَّسولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوّابًا رَحيمًا(النساء/۶۴) (ترجمه: ما هیچ پیامبری را نفرستادیم مگر برای این که به فرمان خدا، از وی اطاعت شود. و اگر این مخالفان، هنگامی که به خود ستم می‌کردند (و فرمانهای خدا را زیر پا می‌گذاردند)، به نزد تو می‌آمدند؛ و از خدا طلب آمرزش می‌کردند؛ و پیامبر هم برای آنها استغفار می‌کرد؛ خدا را توبه پذیر و مهربان می‌یافتند.) آیه شریفه می‌فرماید اصل بر اطاعت ولی‌الهی است. اما اگر کسی از مسیر این اطاعت در هر مرتبه‌ای، جزئی یا کلی سرپیچی کرد، راه بازگشت جلب شفاعت ولی‌الهی است ولاغیر. اگر منافقین مراحلی طی می‌کردند و از بابش متوسل می‌شدند، با وجود بزرگی گناه نفاق، آن‌ها هم توبه‌شان پذیرفته می‌شد. بنا به سیاق ایه شریفه مراحل چنین است؛ اولا باید به محضر امام و ولی‌الهی مشرف شد، خود را باید به او رساند: «جاؤک». سالک باید خدمت ولی‌الهی بیاید. سپس در محضر او از خدا طلب عفو و غفران کند. یعنی در‌ محضر امام باشد، ولی توجهش به باری‌متعال باشد؛ «فاستغفروا الله». وقتی این دو قدم برداشته شد، نوبت به شفاعت امام و ولی‌الهی می‌رسد؛ «و استغفر لهم الرسول». در نهایت به برکت استغفار ولی‌الهی برای سالک، مدارج توبه و غفران الهی برای مومن گشوده می‌شود؛ «لوجدوا الله تواباً رحیماً». بزرگان دستور دارند که مهم‌ترین توجه در ماه‌های رجب و شعبان و رمضان باید توجه حضور اولیا باشد؛ بودن در ماه رجب توجه به حضور دائمی در محضر مولی امیرالمومنین(ع) است و ماه شعبان توجه به بودن در محضر ولی کل، حضرت محمد مصطفی(ص). گویی دم به دم در این ماه‌ها سالک قرار است حقیقت مرحله «جاؤک» را تدارک کند و به برکت درک این محضرها؛ در نهایت در حقیقت مقام توبه مستقر شود؛ که «لوجدوا الله توابا رحیما». به این اعتبار روزها و لحظاتی که در این سه ماه از سر می‌گذرانیم، سیر در مراتب شفاعت حضرات معصومین(ع) است؛ خصوصا شفاعت علوی و محمدی(علیهم صلوات الله) و جملگی تدارک مقدمه است برای استقرار در مقام‌ توبه. البته نتیجه شفاعت ولی الهی روکردن حق با همان رحمت عام و معمولش نیست؛ بلکه برکت این شفاعت راه سالک را تا درک رحمت خاصه حضرت حق باز می‌کند؛ که این معنی اخیر از عبارت «رحیما» در ذیل آیه مستفاد است. #آیات کناش|حمیدرضا میررکنی