📝📝بررسی توانمندی باکو و متحدانش
✍ #یدالله_کریمی_پور♈️دهه هاست
جمهوری آذربایجان و ارمنستان از جمله بر سر ناگورنو قره باغ و چگونگی دسترسی به
جمهوری خودمختار نخجوان وایضا دسترسی ارمنستان به قره باغ در حال تنش، مناقشه، منازعه و بلکه جنگ اند. در سال های اخیر بر خلاف گذشته ها، زور باکو هم بیشتر از ایروان است و هم در عمل نفوذش بیشتر پنداشته می شود.
♈️در واقع طی این چند ساله، ۵ عامل باکو را نسبت به ایروان در "وضعیت" آفندی قرار داده است:
۱- اتحاد با ترکیه؛
۲- همکاری و هماهنگی نسبی با اسرائیل(اشغالگر)؛
۳- اهمیت جایگاهش در بازار انرژی جهانی؛
۴- دلمشغولی روسیه در جبهه های دیگر و ایضا ناتوانییش در جبهه قفقاز جنوبی؛
۵- احیای ناسیونالیسم آذربایجانی و ترکی و اندیشه و عمل ترقی خواهی.
♈️دستاوردهای این عوامل قدرت باکو در برابر ایروان نیز قابل توجه بوده و اورا در شرایط آفندی قرارداده است. ولی در روند(میان و درازمدت) منازعه باکو- ایروان، به رغم برتری های جمعیتی، شاخص های محیطی و ثروت های بزرگ طبیعی،
جمهوری آذربایجان ناگزیر به کوتاه آمدن با ارمنستان است. چرا که وزن توانایی های ایروان در فضاهای پشتیبانی استراتژیک، بس سنگین تر از باکو است؛ این یعنی اینکه در دوره طولانی شرایط به سود
جمهوری آذربایجان نخواهد بود. چرا؟
🔰۱- در استراتزی تاریخی روسیه، پس از اروپای خاوری، قفقاز سرآمد است. زیرا قفقاز بین ۸ پاشنه آشیل مرزی روسیه برای پاسداری از بقا و یکپارچگیش، در مرتبه دوم است. از دست دادن قفقاز کوهستانی به منزله بازکردن دروازه های چچن، داغستان، دن، ولگا و بلکه دریای سیاه و کریمه است. بنابراین روسها در پاسداشت منافع قفقازی خود به هیچ روی در برابر ترکیه کوتاه نخواهند آمد؛
🔰۲- رهبری ایالات متحده به رغم داشتن مناسبات خوب با
جمهوری آذربایجان، به گونه ای شگفت در پشتیبانی از ارمنستان با مسکو همراستا است. حمایت همه جانبه از ایروان برای هر دو حزب ایالات متحده اراده ای رسوب یافته و بی پایان به شمار می آید. واشنگتن در هرحال ارمنی های مسیحی را در برابر محور انکارا- باکو تنها نخواهد گذاشت؛
🔰۳- اروپا، به ويژه یونان و فرانسه، سرسخت ترین پشتیبانان ارمنستان بوده و تا پایان هر سناریویی باقی خواهند ماند؛
🔰۴- بیگمان ناگورنو قره باغ بخش جداییناپذیر
جمهوری آذربایجان خواهد ماند. امروزه روز کمتر ملت- دولتی است که مواضعی خلاف این داشته باشد. ولی با توجه به آرای قاطبه این منطقه خودمختار، هر گونه فشار باکو به مردم این منطقه، با واکنش توده ها مواجه شده و
جمهوری آذربایجان را از درون گرفتار خواهد کرد. آشکار است که مردم این سرزمین آذربایجانی در چارچوب دموکراسی، به کمتر از خودمختاری گسترده راضی نخواهند شد. به عبارت دیگر در صورت فشار به ارامنه، قره باغ برای همیشه مشکل باکو خواهد ماند؛
🔰۵- مصلحت استراتژیک ایران در هر قالبی، مانند
جمهوری اسلامی، به دلیل جمعیت کلان آذربایجانی در کاهش تنش و مناقشات فیمابین و بلکه همراهی و همکاری درلزمدت و استراتزیک با باکو است. ولی
جمهوری اسلامی در چارچوب نگاه به شرق و روسگرایی و به ویژه پاسداری از پایداری جغرافیای کنونی مرزهایش، شاید ناگزیر شود در برابر تمایلات استیلاگر محور آنکارا- باکو واکنش نشان دهد.
♈️به هرروی محور انکارا- باکو از تمرکز اروپا- روسیه- آمریکا بر اوکراین کمال استفاده را برده و در چند سال اخیر، دست بالا را در منازعه با ارمنستان در اختیار گرفتهاند. ولی تا جایی که به جغرافیا بر می گردد،
جمهوری آذربایجان از دیدگاه "موقعیت" در محاصره نزدیک به کامل ایران- روسیه- ارمنستان قرار دارد، بنابراین در درازمدت و از منظر "موقعیت" و نه "وضعیت"، دارای فضای مناسبی برای استیلاگری سرزمینی-فضایی نخواهد بود. عقل سلیم حکم می کند که باکو ضمن پاسداری از یکپارچگی سرزمینی- ملی خود، همراه سازی استراتژیک فضاهای بلاواسطه پیرامونی را در دستور کار قرار دهد.
#جمهوری_آذربایجان #ناگورنو_قره_باغ#محور_آنکارا_باکو#موقعیت_جغرافیایی#تحلیل_زمانه 🌍 @TahlilZamane