🔷🎙 احسان شریعتی : خلاقیت ابزاری برای
بن
بست شکنی است
📌نهمین برنامه از سلسله برنامههای «دیدار، کار و خلاقیت» به سراغ جناب دکتر احسان شریعتی، پژوهشگر فلسفه و دینپژوه رفته است.
در دهمین گفتگو از سلسله مباحث کار، دیدار، خلاقیت در خدمت آقای دکتر احسان شریعتی هستیم و میخواهیم در مورد بحث خلاقیت در حوزههای نظری و فکری و جایگاه خلاقیت فکری صحبت کنیم. آکادمی دوکسو با همکاری دیدارنیوز سلسله مباحثی را با محوریت خلاقیت در محیط فعالیت حرفهای در ایران تعریف کرده است. در خصوص خلاقیت با اندیشمندان مختلفی صحبت میکنیم تا ببینیم موضوع خلاقیت در جامعه حرفهای ما چگونه است و ما در حوزه خلاقیت با چه چالشهایی مواجه هستیم. در حوزههای مختلفی با افراد مختلف صحبت کردهایم. در این جلسه با توجه به سابقهای که دکتر شریعتی در حوزههای نظری و فکری فعالیت دارند.
🔷🔸ما به عنوان یک جامعه درگذار از سنت به مدرنیته یا ورود به عصر جدید در یک قرن گذشته یک نوع احیا یا نوزایی تمدنی بعد از ۷ قرن رکود و انحطاط داشتهایم. در همه عصرها نیاز به نوآوری داریم. این نوآوری در آغاز باید با یک خودآگاهی آغاز شود. این خودآگاهی و خوداندیشی یعنی بازگشت به خویش به معنایی که کانت میگفت شجاعت داشته باش که خودت بیندیشی هم در برابر سنت و قدرت سنتی اعم از سیاسی، دینی و فرهنگی و هم در برابر مراجعه تجدد و مدرنیته است که ما نباید کورکورانه از آنها تقلید کنیم و یک تجددمآبی تشبه پیدا کنیم. بلکه خودآگاهی ما مانند غرب به خویش بازگشت و خودش را بازخوانی کرد. یعنی با مطالعات اومانیستها یونان باستان و میراث دوره روم را بازخوانی کرد. همچنین در زمینه دینی رفرماسیون کرد. یعنی تجربه دینی آغازین را نوپیرایی کرد و این دو نهضت رنسانس و رفرماسیون در غرب باعث شد که هر دو با یک نوع باز نوزایی یا بازشکل تعریف کردن در زمینه فرهنگی و دینی تعریف میشود و ما هم در جامعه خودمان در همه حوزههای علوم معارف نیاز به بازخوانی و بازسازی داریم. حتی برای این کار در آغاز باید واسازی یعنی یک ساخت گشایی کنیم از این ساختارهایی متصلبی که در همه زمینهها با آن مواجه هستیم. از نظر فرهنگی منظور اول زبان بعد هنر، دین، شیوه کار، تولید و زیست و فناوری و بعد تاریخ است. همه این ابعاد فرهنگی باید بازبینی شود. مثلاً در همین حوزه فلسفه اولین مشکل زبان است. چون با گذشته زبانی خودمان انقطاع چند نسلی و چند سدهای داشتهایم؛ بنابراین در زمینه زبانی باید تمام واژگانی که چه از خارج ترجمه میشود و چه از داخل از سنت خودمان برگرفته میشود نیاز به ترجمه دارد. یعنی دائماً باید از زبان اصل زبان پارسی باستان پهلوی یا دری باید به زبان امروز ترجمه شود. یا لغات دخلیهای که از زبان عربی وارد زبان ما شده و ۵۰ درصد از زبان ما را تشکیل میشود باید ترجمه شود. همچنین لغات و اصطلاحاتی که در عصر جدید آمده باید ترجمه شود تمام واژگانی که ساختارها را نشان میدهند مثل دموکراسی باید به شکل فنی تعریف شود. اینها یک تلاشی است که در زمینه زبانی مترجمین ما و فلسفه پژوهان و به طور کلی اهل ادب و فرهنگ دارند انجام میدهند. مشکل دیگر ساختارهای آموزشی و پژوهشی در کشور ما است که نیاز به نوآوری و بازسازی دارد. اول در زمینه اندیشهای این ابتکار و خوداندیشی آموزش داده نمیشود. بلکه حفظیات و همچنین تیزهوشی برای اینکه در کنکورها قبول شوند برای اینکه سریع وارد سیستم شوند و البته سریع هم خارج شوند. ورودی سخت است و خروجی آن ساده است؛ و در کشور ما دانشگاهها برعکس است. در زمینه آموزشی که من چندین سال در دانشگاههای ایران حضور داشتم و از تدریس و آموزش این مشکلات ساختاری را دیدهایم. این ساختارهای متصلب باقی مانده از گذشته مانع نوآوری و نوسازی و به طور کلی نواندیشی میشود. منظور از گذشته تمام تاریخ گذشته است.
📌لینک کامل گفتگو در وبسایت احسان شریعتی :
http://www.ehsanshariati.org/PostView?Action=Post&ID=1085#بن_بست#خلاقیت #سنت#مدرنیته#گفتگو#احسان_شریعتی ✅ @Dr_ehsanshariati