#راز_آفرینش از نگاه شاهنامه ۱. دگرش توانایی(انرژی) به گوهر(ماده) اندیشمندانی از میان نیاکان، آغازین هستۀ هستی را «توانایی» (=انرژی) ‌انگاشتند و باور داشتند که این نخستین آفریده یزدان خود «ناچیز» (ذره ای خرد) بوده که سرِ مایۀ گوهران (مواد) گردیده! این باور در شاهنامه چنین بازتاب دارد: از آغاز باید که دانی درست، سرِ مای‍ه‌ی گوهران از نخست؛ که یزدان ز ناچیز، چیز آفرید؛ بدان تا توانایی آمد پدید. امروزه با شناخت جادوی «E=MC2» دانسته‌ایم که انرژی و ماده به یکدیگر می‌دگرند! چنین انگاره(فرضیه)ای نزد نیاکان جای شگفتی و نازش است و باورش دشوار! اُ زو مایه‌ی گوهر آمد چهار** برآورده بی‌رنج و بی‌روزگار یکی آتشِ برشده‌تابناک میان باد و آب، ازبرِ تیره‌خاک ☄️☄️☄️☄️ و سخنی از استیون هاوکینگ: اگر انبساط جهان در ثانیه نخست بیگ‌بنگ، تنهابه اندازۀ یک در میلیاردمیلیارد کوچکتر می‌بود، جهان پیش از آنکه به اندازۀ کنونی برسد، فرو می‌پاشید. از سوی دیگر اگر به اندازۀ یک‌در‌میلیاردمیلیارد بزرگتر می‌بود، جهان آنچنان با شتاب منبسط می‌شد که هیچ ستاره و سیاره‌ای شکل نمی‌گرفت. ☄️☄️☄️☄️ ** چهار آخشیچ(عنصر) @ShahnamehToosi