✅ پیشگوییهای «سعدی» دربارۀ پاندمیِ کووید-۱۹
#طنز#بهزاد_پاکروح🆘 @nouritazeh🕯 @andishehsarapub✍ یکم اردیبهشتماه، روز سعدی است؛
در این روزها که لازم است بدون اشتباه و کوتاهی برای پیشگیری از گسترش شیوع کووید-۱۹ و قطع زنجیرۀ انتقال کوروناویروس جدید آگاهیبخشی و عمل کنیم؛ خارج از موضوع کووید-۱۹ در کانالها و گروهها کم مینویسم؛ اما برخی اشعار سعدی مرتبط با اتفاقات این روزهاست!
شعر بنیآدمش را حتی نخستوزیر اسپانیا هم وقتی میخواست مردم کشورش در برابر ۴۰ روز قرنطینه، سازِ مخالف نزنند،
با ذکر نام سعدی برای آنها خواند:بنیآدم اعضای یکدیگرند*
که در آفرینش ز یک گوهرند
چو عضوی به درد آورَد روزگار
دگرعضوها را نماند قرار
تو کز محنت دیگران بی غمی
نشاید که نامت نهند آدمی**
🔹سعدی دربارۀ پیشگیری بهموقع از گسترش شیوع کووید-۱۹ گفته بود:
سرِ چشمه شاید گرفتن به بیل
چو پُر شد نشاید گذشتن به پیل
و
ای سلیم آب ز سرچشمه ببند
که چو پُر شد نتوان بستن جوی
اگر سران کشورها به این توصیه عمل کرده بودند، اکنون اوضاع جهان بسیار بهتر از این بود.
حالا برای توجه به این توصیه، در بعضی کشورها کمی و در بعضی کشورها بسی دیرشده، اما این توصیه هیچوقت نادیدهگرفتنی نیست؛ چون هجوم کوروناویروس ممکن است موج دوم و چندم هم داشته باشد.
شاید قرنطینه را از همین شعر سعدی نتیجه گرفته باشند!
😃 او در توجیه قرنطینه و راهکارهای تحمل آن هم اشعاری دارد!
🔹تحمل قرنطینۀ دشوار را اینگونه توجیه میکند:
غمی کز پیاش شادمانی بری
به از شادیای کز پسش غم خوری
🔹توصیهای هم به کسانی دارد که در روزهای قرنطینه درآمدشان کم میشود:
چو دخلت نیست، خرج آهستهتر کن
که میخوانند ملاحان سرودی:
اگر باران به کوهستان نبارد
به سالی دجله، گردد خشکرودی
🔹دربارۀ کسانی که گمان میکنند کوروناویروس مشکل آنها نیست و باید سعی کنند اصلاً زندگیشان را تا آنجا که میشود تغییر ندهند و صبر کنند تا دیگران حساب کوروناویروس را برسند میگوید:
سنگی و گیاهی که در آن خاصیتی هست
از آدمئی بِه که در او منفعتی نیست
🔹برای شرایطی که قطع زنجیرۀ انتقال کوروناویروس کاری حیاتیست به کسانی که برای کارهای غیرضروری از خانه خارج میشوند و به مهمانی و سفر میروند میگوید:
به راحتِ نفسی، رنجِ پایدار مجوی
شب شراب نیرزد به بامدادِ خمار
به اولِ همهکاری تأمل اُولیٰتر
بکن، وگرنه پشیمان شوی به آخِرِ کار
🔹به آنها که روشهای پیشگیری و درمان نادرست و خطرناکی را بیدلیل یا با دلایل غیرعلمی مطرح میکنند میگوید:
به جای بزرگان دلیری مکن
چو سرپنجهات نیست شیری مکن
دلایل قوی باید و معنوی
نه رگهای گردن بهحجت قوی
کس از سربزرگی نباشد به چیز
کدو، سربزرگ است و بیمغز نیز
نیِ بوریا را بلندی نکوست
که خاصیّت نیشکر خود در اوست
نه مُنعِم به مال از کسی بهتر است
خر اَر جُلِّ اطلس بپوشد خر است
🔹و به آنها که حرفهای غلط خود را باور کرده، بر سخن نادرست خود پافشاری میکنند و آن نظرات را بر نظرات علمی برتر میدانند میگوید:
گر از بسیطِ زمین، عقل منعدم گردد
به خود گمان نبَرَد هیچکس که نادان است
و
مشو غِرّه بر حُسنِ گفتارِ خویش
به تحسینِ نادان و پندارِ خویش
🔹سعدی از کسانی که «خوابشان از بیداری بهتر است» خواسته بود که این شعر را همیشه مد نظر داشته باشند اما یا میخ آهنین در سنگ نرفته یا تعداد میخها از تعداد سنگها بسیار کمتر بوده:
تا مرد سخن نگفته باشد
عیب و هنرش نهفته باشد
🔹و پیامی دارد برای کسانی که با انتشار مطالب نادرست و ترویج کارهای غلط، «بارِ خاطرند نه یارِ شاطر»؛ و به قول حافظ، «عِرض خود میبرند و زحمت دیگران میدارند»:
زنبور درشت بیمروت را گوی
باری چو عسل نمیدهی نیش مزن
🔹سعدی برای پیشگیری از ایجاد اینفودمی هم پندی دارد:
دو چیز طیرۀ عقل است دم فرو بستن
به وقتِ گفتن و گفتن به وقتِ خاموشی
[طَیره: سبُکی]
🔹و توصیهای دارد به کسانی دارد که کاری از دستشان برمیآید:
ای که دستت میرسد کاری بکن!
پیش از آن کز تو نیاید هیچ کار!
این «کار» از رعایت تمام نکات ایمنی برای خود و آگاهیبخشی به دیگران است تا تصمیمگیریهای خُرد و کلان در محدودهای که تصمیمات ما مؤثر است.
- - -
✍پینوشت:
*شعر بنیآدمِ سعدی در دل بسیاری از ما جای دارد اما برخلاف تصور رایج، بر سردر سازمان ملل نبوده و داستان سازمان مللش این است:
اینجا**بنیآدم اعضای «یکدیگرند» یا اعضای «یک پیکرند»؟
اینجا***اشعار سعدی از کانال
@pakruh در این متن کپی شدهاند. برگزیدۀ اشعار شعرای دیگر را هم در آن کانال میتوان خواند.
🆘 لطفاً مطالب تخصصی و عمومی کووید-۱۹ را برای دیگران بفرستید:
🆘 https://t.center/nouritazehاشتباهات رایج بسیار است باید به کمک هم رفعشان کنیم.
🌱 از اینکه آیدی مطالب را حذف نمیفرمایید سپاسگزارم
🌹