☄به مناسبت ۷تیر (۱۳۶۶) سالروز بمباران شیمیایی و ژنوساید سردشت
نقدی بر فیلم "درخت گردو" ساختهی محمدحسین مهدویان (سال ۱۳۹۸)
🎬فیلم #درخت_گردو "فیلمی به شدت فاشیستی"!
✍ #سیروان_محمودی دانشجوی دکتری جامعهشناسی فرهنگی
مهدویان، کارگردانی ایدئولوژیک با کارنامهای از
فیلمهای سیاسیزده و امنیتی و در جوار (و به نمایندگی از) قدرت و گفتمان مسلط، سال ۹۸ اقدام به ساخت
فیلم "درخت گردو" کرد (داستان تراژیک اوستا قادر اهل روستای ڕەشە هەرمێ سردشت که همه اعضای خانوادهاش را در بمباران شیمیایی از دست میدهد). درکل، این
فیلم ساخت یک شخص یا یک دستگاه نیست! بلکه محصول یک نوع گفتمان خاص هژمونیک است.
فیلم درخت گردو، پروژه بمباران شیمیایی و نسلکُشی مردمان کوردستان (سردشت و...) را تکمیل کرد آنهم از نوع ژنوساید فرهنگی! که به مراتب اثرات و پیامدهایش از گازهای شیمیایی مخربتر و ماندگارتر است. این
فیلم جدا از اینکه در ژانر وحشیگری و ضدانسانی قرار میگیرد، به شدت
فاشیستی است. از این نظر که در زیر لوای ژانر ملودرام هِندیک، مستند و داستانپردازی تحریفشده در ترکیب با سانتیمانتالیزم احساسی و رمانتیزم اشکریزان غربی، اعلان جنگی (فرهنگی) علیه "سوژهی کوردی"ست.
فیلم با ظرافت خاصی از طریق نشانهها و کدها از "سوژهی کوردی" هویتزُدایی، خاکزُدایی، میهنزُدایی و انسانزُدایی میکند و او را به مثابه "
هوموساکر" (Homo Sacer)
جورجو آگامبن به تصویر میکِشد که "هم میتوان کُشتِش و قاتل هم بهشمار نیامد"! این
فیلم تقابل دو نوع "
دیگری"ست، دیگری فرادست و دیگری زیردست و کلونیشده. دیگری فرادست حتی داستان را نیز از زبان خودش روایت میکند و راوی خانم معلم روستا (هما، اهل تهران) است انگار بعد از این فاجعه تنها هما زنده مانده! آنهم روایتی که اصل و جزئیات آن تحریف و دستکاریشده است! در
فیلم، "سوژه کورد" در اپوخه و اُبژهی مرگ، قربانی، مظلوم، بیهویت، بیتاریخ، تنها، معلق و درخلا، منفعل و تسلیم قرار گرفته و بازنمایی شده است. این
فیلم حتی نتوانسته در حد اسم و معنای اوستا قادر (به معنی توانا) شخصیت اصلی داستان و ژینا (یعنی زندگی) ظاهر شود بلکه، هم توانابودن (اِیجِنت، کنشگری، مقاومت) و هم زندگی را از سوژه کوردی زدوده است. نکته دردناک اینست که حتی ژینا را هم غضب و مصادره کرده و او را میکُشد!
فیلم با خلق رمزگان و ایماژهای پادکوردستانی و ضدانسانی در نقش میدیای دستگاه
"خشونت معرفتی" [(Epistemic Violence) مفهوم خانم
گایاتری چاکراورتی اسپیواک] در نقش دیگریِ هژمونیک ظاهر شده است. بهعلاوه، این
فیلم نوعی "هژمونیک فرهنگی و نمادین" علیه خاستگاه و فیلد اصلی آن است.
فیلم نه تنها تجاوز به سوژه کورد و کوردستانست، بلکه مصداقی از یک نوع
سینمای نئونازیستی است که با چکمه رفتن بر روی جنازههای تاولزده میخواهد اشک انسان وحشی غربی را دربیاورد و این وسط جایزهای نیز از همقطارانش دریافت کند! پیام نهایی
فیلم این است: "اینجا (کوردستان) جهنم است در این جهنم نمانید وگرنه کشته میشوید و یا میکُشیمتان. اینجا برای شما نیست...". و در آخر، برای همزبانهایم که در این پروژه همکار، مشاور و... بودند، تنها میتوانم از مفهوم
"مُخبِر بومی" (Native Informant)
اسپیواک استفاده کنم...
#نقد_فیلم #فیلم #سینما#درخت_گردو #فیلم_درخت_گردو👥 تلگرام علوم اجتماعی، مسائلروز
👥.
👉 @SOCIAL_SCIENCE 👉🏿 @SOCIAL_SCIENCE.
🆔 Instagram:
@Social.Sciences1