نخستین دستنویس فارسی در ژاپن «کهن‌ترین نوشتهٔ فارسی راه‌یافته به ژاپن که شناخته شده، یک قطعه رباعی و دو بیت شعر دیگر است... برگی است از مجموعهٔ اسناد متعلق به ئی‌نِن یامادا (Einen Yamada) در کیوتو که آن را «نامبان موجی» (Namban-moji، نوشته‌ای از سرزمین جنوب) خوانده‌اند. در دورهٔ تاریخی کاماکورا (سدهٔ سیزده میلادی)، چند راهب بودایی به قصد سفر هند، خاستگاه بودا، روانهٔ چین شدند. آن‌ها در بندر زیتون به چند بازرگان برخوردند و از آنان خواستند در کاغذ این راهبان چیزی به یادگار بنویسند. آن‌ها این نوشته را به ژاپن آوردند، بی آن‌که بدانند به چه زبانی است و معنی آن چیست. این کاغذ ۵۰ سانتی‌متر بلندی و ۳۲/۷ سانتی‌متر پهنا دارد که بر آن یک رباعی و دو تک‌بیت فارسی نوشته شده و یادداشتی به ژاپنی، به‌احتمال در تاریخی پس‌تر، در حاشیه افزوده شده. به گفتهٔ پروفسور رئیچی گاموء، استاد فقید دانشگاه مطالعات خارجی توکیو، شرح افزوده در حاشیهٔ چپ و زیر این برگ می‌رساند که این خطِ یادگاری در سال ۱۲۷۱م و روی کشتی در بندر چوانچو نوشته شده.» (ایران‌شناسی در ژاپن، ص ۱۱۵-۱۱۶). پی‌نوشت از این چهار بیت، یک بیت به فردوسی منسوب است که محمدامین ریاحی در کتاب فردوسی زندگی، اندیشه و شعر او، ص ۱۶۸ از این دستنوشته یاد کرده و بیت را آورده است: جهان یادگار است و ما رفتنی به گیتی نماند مگر مردمی بیت دیگر از فخرالدّین اسعد گرگانی است که با اختلاف اندک در ویس و رامین (چاپ بنیاد فرهنگ ایران)، ص ۳۷۶ آمده است: بهار نیکُوی بر کس نماند جهان روزی دهد، روزی ستاند و اما شکل کامل رباعی مکتوب در این دستنویس در سه متن و بدون ذکر نام گوینده آمده که کهن‌ترین آن‌ها رسائل‌العشاق، برگ ۱۸۲ر است: گر در اجلم مسامحت خواهد بود روشن کنم این دیده به دیدار تو زود پس گر به خلاف گردد این چرخ کبود بدرود تو از من و من از تو بدرود همچنین این رباعی با تغییرات اندک در جامع‌التواریخ (چاپ میراث مکتوب)، ج ۱، ص ۱۳۵ و سلجوقیان و غز در کرمان، ص ۷۰ مضبوط است. با سپاس فراوان از دوست دانشور ژاپنی، رینتارو تاکه اوچی، که بنده را به مطالب مهم دو کتاب زیر رهنمون کردند: ۱. رجب‌زاده، هاشم (۱۳۸۹). ایران‌شناسی در ژاپن. به کوشش کینجی ئه اورا، تهران: مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی. ۲. رجب‌زاده، هاشم (۱۳۸۷). جستارهای ژاپنی در قلمرو ایران‌شناسی. تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار. https://t.center/PersianManuscripts