به مجرد عقد، زن مالک مهر می شود و می تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید. - چنانچه #مهریه وجه رایج باشد متناسب با تغییر شاخص قیمت سالانه زمان تادیه نسبت به سال اجرای عقد که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می گردد محاسبه و پرداخت خواهد شد مگر اینکه زوجین در حین اجرای عقد به نحو دیگری تراضی کرده باشند.
طبق ماده ۱۰۹۲ قانون مدنی ایران،هرگاه شوهرقبل از رابطه جنسی با زن خود،او را طلاق دهدزن مستحق دریافت نصف مهرخواهدبودواگرشوهربیش ازنصف مهرراقبلا به زن داده باشدحق دارد مازاد از نصف را عینا یامِثلا یاقیمتا از همسر پس بگیرد .
پرداخت #مهریه از سوی زوج به زوجه درهنگام طلاق در دوران عقد ،براساس قانون مدنی ایران، برحسب باکره بودن یا باکره نبودن زن ،متفاوت است به این ترتیب که اگر مشخص شود زن باکره است، نیمی از مهریه به او تعلق خواهد گرفت، اما اگر مشخص شود که زن باکره نیست، مرد مکلف به پرداخت تمام مهریه به زوجه است.
برای آنکه #ازدواج شرعی باشد لازمست شروط و ارکان آنها ایجاد شوند؛ اما شروط ازدواج عبارتند از:
1- اجازه ی ولی دختر 2- رضایت دختر برای ازدواج 3- مهریه برای عروس (اما حنفیه می گویند که مهریه نه جزو ارکان نکاح است نه جزو شروط آن، و امام ابوحنیفه و شافعی گفته اند که شرط گذاشتن بر انتفای مهریه باعث ابطال نکاح نیست، اما در این حالت دادن مهرالمثل به زن واجب می شود.) فتح القدیر 3/324. در مورد #مهریه باید گفت که: حنفیهگویند: "چون مهریه نه رکن ازدواج است ونه شرط آن، پس نکاح بدون مهریه صحیح است". اما مالکیهگویندکه اگرکسی ازدواجکرد بدون ذکر مهریه و شرط نمودکه مهریهای بر وی واجب نباشد، این ازدواج صحیح نیست. و ابن حزمگوید: این نکاح فسخ میشود، چون پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمود:«وکل شرط لیس فی کتاب الله عزوجل فهو باطل» [هر شرطیکه درکتاب خدا نباشد باطل است]”. شرط عدم پرداخت مهریه درکتاب خدا نیست پس باطل است بلکه ابطال آن درکتاب خدا است:« وآتوا النساء صدقاتهن نحلة » [مهریه زنان را که فرض است بدانان بپردازید]". بنابراین نکاح بدون مهریه و بشرط نداشتن مهریه منعقد نمیگردد و صحیح نیست و این قول راجح در مورد مهریه است. 4- شهادت دو فرد مسلمان
اما در مورد اعلان نکاح علما آرای مختلفی دارند؛ برخی اعلان نکاح را شرط صحت نکاح نمی دانند بلکه آنرا مستحب دانسته اند و این مذهب جمهور علما از جمله امام ابوحنیفه و شافعی و مالک است. ولی برخی دیگر همچون علمای تابع ابوحنیفه (حنفیه) و ابن تیمیه گفته اند که اعلان نکاح شرط است ولی حضور شاهدان مستحب است. ولی قول راجح همان مذهب جمهور است، یعنی اعلان نکاح شرط صحت نکاح نیست بلکه مستحب است.
1- خواندن صیغه ی عقد 2- رد و بدل شدن الفاظ "ایجاب" و "قبول" ایجاب یعنی: لفظ صادر شده از سوی ولی یا وکیل وی قبول یعنی: لفظ صادر شده از سوی داماد یا وکیل وی
بدون دلیل شرعی و عذر موجه برای زن جایز نیست که از شوهرش درخواست #طلاق نماید اما اگر دلیل موجه شرعی دارد می تواند هم درخواست طلاق نماید و هم مهریه اش را مطالبه کند . پس اگر زنی هیچ عذر موجه شرعی ندارد و بر طلاق و جدائی از همسرش اصرار دارد در چنین حالتی زن می تواند خود را از شوهرش #خلع نماید، و خلع این است که زن برای راضی کردن شوهرش برای جدا شدن، مقداری پول به او می دهد تا ضررهای او جبران شود سپس شوهر او را طلاق می دهد در این حالت #مهریه به زن تعلق نمی گیرد . از جمله عذرهایی که زن شرعا می تواند درخواست طلاق نماید و مهریه به او تعلق می گیرد عبارتند از :
۱- بیماری پیسی شوهر. ۲- دیوانگی دائمی شوهر. ۳- ناتوانی جنسی دائمی یاعقیم بودن شوهر. ۴- آلت تناسلی مرد به قدری کوچک باشد که قادر به جماع نباشد.
در این صورت ها #نکاح فسخ می شود و مهریه به زن تعلق می گیرد.