⭕️ بی بی مریم بختیاری و مبارزات زن ایرانی
📚نویسنده: جولی اوئلر
♦️مترجم: حسن آسترکی
✨اختصاصی کانال روزشماربختیاری
✨🌏بخش اول
قبایل خاورمیانه تنها زمانی توجه محققان را جلب کردهاند که رویکردشان بر دولتهای ملی این جغرافیا تأثیر گذاشته باشد؛ در غیر این صورت، تاریخ آنها به طور کلی نادیده گرفته شده است.
این امر درخصوص
#نقش زنان این قبایل در سیاست دولتها بیشتر است؛ تا آنجا که محققان تمایل دارند که رفتار زنان را به عنوان پس زمینههای خویشاوندان آنها بحث کنند و بهتر میدانند که اهمیت اقدامات آنها را انکار نمایند.
شاید بختیاری یکی از مشهورترین قبایل ایران باشد. آنها تا همین اواخر با گلهها و رمههای خود دو بار در سال از سکونتگاههای تابستانی خود در درّههای سرد واقع در غرب اصفهان به زمینهای چمنزار زمستانی خود در نزدیکی اهواز در خوزستان و در آن سوی کوهستان زاگرس مهاجرت میکردند. مهاجرت فصلی آنها در شعاع بیش از دویست مایل [320 کیلومتر] پوشش داده میشد. برجستهترین شخصیتهای معاصر بختیاری عبارتند از ملکه ثریا، همسر شاه [محمدرضاشاه پهلوی] و شاپور بختیار، آخرین نخست وزیر وی.
شرح زندگی بیبی مریم در اوایل قرن بیستم، یک پنجره را در دنیای در حال تغییر زنان نخبۀ بختیاری فراهم میکند. بیبی مریم، دختر ایلخان یا حاکم بزرگ [بختیاری] است؛ او در سیاستهای ضد بریتانیا در ایران و در دوران جنگ جهانی اول
نقش مهمی ایفا کرد و در برابر دولت قاجار و رهبران پیشرو بختیاری نیز مقاومت نمود.
او ویلهلم واسموس "لارنس آلمان" را به سرزمینهای بختیاری هدایت کرد و تقابل با بریتانیا که در حال دفاع از میدانهای نفتی تازه کشف شده خود در خوزستان بود را رهبری نمود. در عین حال این موضوع کمی مضحک به نظر میرسد که شناخت از بیبی مریم کم بوده و حقایق فراتر از این است.
#در واکنش به تحول
#جامعۀ بختیاری در دهههای گذشته،
نقش بیبیها به شدت تغییر یافته است. در قرن نوزدهم میلادی، خانها املاک وسیعی به دست آوردند و به بازیهای سیاسی ملی کشیده شدند؛ همسران خود را ترک نمودند و در این شرایط بیبیها محکوم به مدیریت امورشان شدند. این کار به آنها ذوق داد تا تولید فرش را سازماندهی نمایند و خودشان وارد تجارت شوند. بیبیها شروع به ارتقاء به موقعیتهای بالا نمودند و اغلبشان در تضاد با مردان قوم خود قرار گرفتند.
نقش بیبی مریم در مأموریت واسموس یک نمونه از این روند است.
#داستان بیبی مریم نیز با مفاهیم تقسیمبندی جنسیتی کار در [عشایر] خاورمیانه درگیر میشود که در آن
نقش عمومی مردان در مقابل فعالیتهای زنان در حوزۀ خانواده است.
در سال 1916 م، در اوج جنگ جهانی اول، یک سرباز عثمانی، ژاندارمهای تازه مسلمان سوئدی و ملی گرایان ایرانی مأمور شدند تا سفر خطرناکی از اهواز تا اصفهان را آغاز نمایند. رهبری این گروه بر عهدۀ ویلهلم واسموس افسر آلمانی قرار داشت که بعدها بعنوان "لارنس آلمان" شناخته شد. مأموریت آنها این بود که مسیر دسترسی به چاههای نفتی که اخیراً توسط بریتانیا در سرزمین بختیاری کشف شده بود را از شرق این منطقه یعنی از اصفهان، تحت کنترل قرار دهند.
واسموس و مردانش توانستند مخفیانه از این منطقه عبور کنند؛ چراکه آنها توسط بیبی مریم دختر حاکم بزرگ بختیاری، حسین قلی خان، هدایت شده بودند.
#بی بی مریم در شرایطی به مخالفت با خوانین طرفدار بریتانیا پرداخت که دولت قاجار نیز دستور داده بود هر کسی که با بریتانیا و شوروی مخالفت مصلحانه نماید، دستگیر شود و اموال و داراییهای شخصی او به فروش برسد. در واقع، بهرهبرداری بی بی مریم از این خواستۀ بزرگ، نیاز به یک قدرت شخصی داشت.
#چرا یک بیبی بختیاری (دختر یک خان یا رئیس ایل) در این مأموریت مخفی خطرناک مشارکت کرد؟
#کانال_شهرستان_الیگودرز #کانال_رسمی_تلگرام_شهر @lorestanaligoodarz