🔻تحلیلی بر چرایی
#صعود و
#سقوط نرخ ارز!
✍️مصطفی شکری| کارشناس مسائل اقتصادی
🔹حدود 2 ماهی است که نرخِ دلار متعادل شده و هر دلارِ آمریکا در کانال 10 هزار تومان معامله میشود. اما به یکباره در طول هفتهی قبل نرخِ دلار باز هم وضعیت صعودی به خود گرفت و از کانالِ 10 هزار تومان به کانالِ 12 هزار تومان انتقال یافت و حتی در ساعاتی با نرخ 12500 تومان معامله شد. این وضعیت دلالان و سوداگران بازار ارز را به تکاپو انداخت تا دوباره با التهابآفرینی و تحریک متقاضیان بازار ارز، از وضعیت پیشآمده حداکثر استفاده را ببرند و دلارهای خود را به قیمت بالاتر به خریداران بفروشند.
🔹اما واقعیت چه بود؟ چرا نرخ دلار بالا رفت؟ و چرا پس از چند روز، دوباره پایین آمد؟!
به نظر میرسد که بازار ارز تحت شرایط زیر واکنش صعودی از خود نشان داده است:
1- اولین و مهمترین دلیلی که برای افزایشِ نرخِ دلار میتوان یافت؛ سخنانِ حسن روحانی رییسجمهور محترم ایران است که در جلسهی ارائهی بودجهی سال 98 به مجلسِ شورای اسلامی منتشر شد و بازار ارز را تحت شعاع خود قرار داد. روحانی در این جلسه با اعتراف به اینکه: در ابتدای سال 97، ذخایر اسکناس ارزی ایران تقریباً صفر بوده است یک شوکِ منفی به بازار ارز منتقل کرد. این جمله حاوی پیامهای مهمی برای فعالان اقتصادی و دلالان بازار ارز بود و به قولی اولین و مهمترین دلیل سرکش شدن نرخِ دلار را در ابتدای سال 97 نشان میداد. روحانی با این سخنرانی، به صورتی ناخواسته، سیگنالی منفی را به بازارِ ارز منتقل کرد. فعالانِ بازار ارز این سیگنال را اینگونه تحلیل کردند که قبل از شروع رسمی تحریمها که ورود و خروج دلار ممنوع نبود، این وضعیت ذخایر ارزی(اسکناس) بانکِ مرکزی بوده است! حال در شرایطی که تحریمها برقرار است وضعیت چگونه خواهد بود؟! طبیعتاً با این سخن، دورنمای مثبتی از وضعیتِ آینده بازار ارز دریافت نمیشد.
2- شاید یکی دیگر از دلایلِ افزایش نرخِ ارز، سال نو میلادی باشد که معمولاً هرساله در جشن سال نو میلادی، تقاضای ارز افزایش مییابد و این وضعیت نیز میتواند نرخِ ارز را تحت تأثیر قرار دهد.
3- دلیلِ دیگری که میتواند روی انتظاراتِ متقاضیانِ بازارِ ارز تاثیرگذار بوده باشد، خبر خروج نیروهای آمریکایی از سوریه و همچنین ورود ناو جنگی آمریکایی به منطقهی خیلج فارس بوده است. اولاً خروج نیروهای آمریکایی از سوریه از چند منظر قابل تحلیل است: خروج این نیروها باعث برهم زده شدن توازن منطقهای شده و وضعیت را به نفع همپیمانان دولت سوریه تغییر میدهد. از طرف دیگر سایر کشورهای درگیر در سوریه هر کدام تلاش میکنند تا خلأ نیروهای آمریکایی در سوریه را پر کنند و به این ترتیب سهم و وزن خود را در آیندهی سوریه افزایش دهند. احتمال میرود این وضعیت در آینده موجب تقابل منافع ایران و ترکیه در سوریه شود و روابط مثبت و سازنده دو کشور را با چالش مواجه کند. بهویژه اینکه هماکنون ترکیه نقش ویژهای در برونرفت از وضعیت تحریمها برای ایران بازی میکند و به عنوان یکی از معدود همسایگان ایران، در دور زدن تحریمها به ایران کمک میکند. خبر تاثیرگذار دیگر، خبر ورود ناو هواپیمابر آمریکا به خلیج فارس است. این ناو اولین کشتیِ جنگی آمریکاست که پس از خروج آمریکا از توافق هستهای ایران و پس از طولانیترین دورهی غیبت ناوهای هواپیمابر نیروی دریایی آمریکا، به خلیج فارس اعزام شده است.
آمریکا حدود 3 سال است که هیچ ناوی در منطقهی خلیج فارس نداشته است. بنابراین ورود این ناو آنهم پس از 3 سال میتواند حاوی پیامهای مهمی باشد. بهویژه اینکه در هنگام ورود این ناو، نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در جنوب ایران و بر فراز آبهای سرزمینی خیلج فارس مانور نظامی برگزار میکردند. خبر تقابل پهبادهای ایرانی با این ناو آمریکایی برای لحظاتی در سرتیتر اخبار قرار گرفت که پس از انتشار، سریعاً تکذیب شد. اما به هر حال انتشار خبر آن در فضای مجازی و برخی خبرگزاریها، سیگنالی منفی را به بازار ارز منتقل کرد.
4- کاهشِ شدیدِ قیمت هر بشکه نفتِ خام را نیز میتوان دلیل دیگری بر افزایشِ نرخِ دلار در هفته اخیر قلمداد کرد. چرا که در هفته اخیر هر بشکه نفتِ خام با کاهشی بیسابقه به قیمت 51 دلار معامله شد و حتا روند نزولی آن نیز ادامه دارد! طبیعتاً کاهش بیسابقه قیمت نفت خام در کنار پیشبینی بودجه سال آینده که به ازای هر بشکه، 57 دلار در نظر گرفته شده است وضعیت درآمدهای ارزی ایران را در سال آینده با چالش مواجه میکند!
🆔 @kashkanewsادامه
👇