✍️دانش بومی مدیریت و مهار سیلاب در
#باغستان_سنتی_قزویننویسندگان: مریم شهبازی، شکوه کرمانشاهانی، حامد احمدی، محبوبه جمشیدی، پوریا کاکوند و حمیدرضا رضایی
چکیده
✍️ در مناطق خشک و نیمه خشک جهان از جمله ایران، بهرهبرداری از سیلاب، یکی از راههای متداول تأمین آب برای کشاورزی بوده و نقش مؤثری در تغذیه آبهای زیرزمینی، تثبیت خاک آبرفتی و احیا و تقویت پوشش گیاهی دارد. باغستان سنتی قزوین نمونهای از سامانههای پخش سیلاب با قدمتی بیش از هزار سال است.
✍️ #شهر_قزوین در دامنه کوهپایههای البرز و بروی مخروط افکنه رودخانههای فصلی واقع شده و باغات بدون حصار باغستان به عنوان بزرگترین
آبخوان منطقه و سامانه کارآمد پخش سیلاب به صورت حلقه سبزی برای حفاظت از شهر در برابر سیلاب این رودخانهها احداث شده است. این باغات علیرغم تخریب و کاهش سطح قابل توجه، همچنان در سه طرف شهر به وسعت بيش از ۲۵۰۰ هکتار وجود دارد.
✍️ آبیاری سیلابی منحصر به فرد باغستان، موجب تثبیت مرتب و مداوم خاکهای حاصلخیز آبرفتی و نیز تغذیه سفرههای آب زیرزمینی میشود. باغات به صورت حوضچههایی در کنار هم قرار گرفته و با مرزهایی به ارتفاع حدود یک متر از هم جدا میشوند. در فصل بارندگی، باغات به نوبت تا ارتفاع کرتها پر آب شده که این آب به مرور در خاک نفوذ میکند. درختان بادام و پسته باغستان و بوتههای انگور با یک و حداکثر دوبار آبیاری در ماههای با میزان تبخیر بسیار پایین، به حیات خود ادامه داده و بهرهوری اقتصادی دارند.
✍️ سیستم بومی مدیریت آب باغستان سنتی قزوین در فهرست آثار ناملموس ملی به ثبت رسیده است. امید است
آبخوان
داری و روش آبیاری باغستان سنتی قزوین به جایگاه درخور خویش در اولویتهای راهبردی مدیریت آب استان دست یابد.
#آبخوان_داری #باغستان_سنتی #پخش_سیلاب #رودخانه_فصلی #قزوین🔹متن کامل در وبگاه انسان شناسی و فرهنگ
🌐https://bit.ly/3dJBvS6📚این مقاله نخستین بار در هشتمین همایش ملی سامانه های سطوح آبگیر باران که در تاریخ ۵ آذر ۱۳۹۸ توسط دانشگاه فردوسی مشهد – انجمن سیستمهای سطوح آبگیر ایران و تحت حمایت سیویلیکا در شهر مشهد برگزار گردید، ارائه شده و در نشریه این انجمن ” مجله سامانه های سطوح آبگیر باران” به چاپ رسیده است. این مقاله توسط نگارندگان برای باز نشر در اختیار
#گروه_مطالعات_فرهنگ_قزوین موسسه
#انسان_شناسی_و_فرهنگ قرار گرفته است.
🔸برای ارتباط و ارسال مطالب به گروه مطالعات فرهنگ قزوین با مدیر این گروه آقای
#حامد_کلجه_ای مکاتبه نمائید.
📩[email protected]📩[email protected]@Anthropology_iran@qazvinculture_ir