اگر کسی ادعا کند که امام باقر علیه السلام یکی از سنگینترین بارهای جهاد اسلامی را بر دوش داشت، ادعای گزافی نکرده است. در دوران امام باقر، عالم اسلام در زیر بار سنگین حکومت خلفای جبار مروانی کمر خم کرده بود؛ لازم بود محوری، عناصر پراکنده را جمع کند؛ هم به آنها فکر و ایدئولوژی بدهد، هم آنها را با وضع سیاست دستگاه حاکم آشنا کند، و هم عناصر بالقوه فعال را به میدان مبارزه بکشاند.