✡ دربارهٔ یهودیان و بهائیان مخفی (١)
1⃣ #یهودیت_مخفی، و به تبع آن
#بهائیت_مخفی، عاملی بسیار مهم و مؤثر، و به همین میزان ناشناخته، در تحولات تاریخ معاصر ایران است که بهکلی مسکوت مانده و به جدّ میکوشند این سکوت شکسته نشود.
2⃣ «یهودیت مخفی» Crypto-Judaism پدیدهای واقعی است نه موهوم. در منابع
یهودی، از جمله در دانشنامههای مرجع
یهودی چون «جوداییکا» و «دائرةالمعارف یهود»، این عنوان کاربرد رسمیِ گسترده دارد و در مدخلهای مستقلی چون
#یهودیان_مخفی،
#انوسیم،
#مارانو،
#دونمه،
#جدیدالاسلامهای_مشهد و... بدان پرداخته شده. یهودیان و غیریهودیان در این زمینه صدها کتاب و مقاله نگاشتهاند.
3⃣ #یهودی_مخفی با آن
یهودی که بهراستی باور به دین خود را از دست داده، این باور را علنی کرده و از جامعهٔ
یهودی جدا یا طرد شده تفاوت دارد. جوداییکا این گروه را
#مرتدین مینامد، و در مدخلی جدا از مدخل «یهودیان مخفی»، با نام
#ارتداد Apostasy به ایشان میپردازد، و میان آنان با «یهودیان مخفی» تفاوت قائل است.
4⃣ دائرةالمعارف یهود «یهودیان مخفی» را چنین معرفی میکند:
👈 «یهودیانی که خود را پیرو دینِ دیگری معرفی میکنند، ولی در خانههای خود در خفا
#مناسک_یهودی را بهجا میآورند.»
5⃣ یکی از سرشناسترین نمونههای «یهودیان مخفی» دکتر
#هکتور_نانز، پزشک مخصوص الیزابت اول است و نمونههای سرشناس «مرتدین»
یهودی،
#آبنر_برغشی و
#اسپینوزا. آبنر در اوائل سدهٔ ١۴ میلادی در کاستیل (اسپانیا) واقعاً به مسیحیت گروید، اسپینوزا، که اعقابش «
یهودی مخفی» بودند، در هلند سدهٔ ١٧ واقعاً از یهودیت گسست ولی دین دیگری برنگزید.
✍ استاد عبدالله شهبازی
✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود:
🇮🇷👉 @jscenter