🔷 درّ شهوار/ متن کامل کتاب «زبان و ادب فارسی در قلمرو عثمانی» نوشتۀ مرحوم دکتر محمدامین ریاحی
🔸 ظهور صفویه و بروز دشمنیِ کینهتوزانۀ مذهبی با عثمانی که یکی از مراکز اصلی رشد و بالندگی زبان و ادبیات پارسی بهشمار میرفت، سبب شد تا زبان پارسی در آن سرزمین بهتدریج جایگاه پیشین خود را بهعنوان زبان رسمی آن دولت از دست بدهد. کتاب حاضر گواه و بازگوی این نفوذ دیرپا است. نویسنده ابتدا ریشههای نفوذ و چگونگی گسترش زبان و ادبیات پارسی را در دربار سلاجقۀ روم و دیگر حکومتهای آناتولی بررسی میکند و سپس به روزگار بالندگی آن میپردازد. روند تدریجی از رسمیت کنار رفتن آن نیز با روی کار آمدن صفویه است؛ چنانکه نویسنده نبرد چالدران را نقطۀ عطفی در تحولات فرهنگی سرزمینهای عثمانی میداند که آثار آن بعدها پدیدار گردید. او رواج شعر و ادب پارسی در ایام سلطنت سلیمان یکم و سلیم دوم را واپسین نفسهای اوج زبان پارسی میداند. در پایان نیز به وضعیت زبان پارسی و تأثیرات عمیق آن در عثمانی تا سدهٔ اخیر پرداخته است.
🔶https://t.center/DorreShahvar