↩️ آرش کمانگیر، جشن تیرگان و آموزهها
💠 ابوریحان بیرونی، در پارهای از کتاب آثارالباقیه که آن را به یاری موبدان زرتشتی نگاشته بود، «آرش کمانگیر» را مردی «دیندار» توصیف میکند. بر پایهی آنچه بیرونی گفته است و در بنمایههایی دیگر نیز کمابیش به آن اشاره شده است، هنگامی که نبردی سخت و خونین در میگیرد و افراسیاب تورانی به خاک ایران میتازد، منوچهر -شهریار ایران- را وادار میسازد تا بپذیرد که مرز ایران و توران با پرتاب تیری از فراز کوه تعیین شود.
💠 کسی که این مسئولیت بزرگ و دشوار را بر دوش میگیرد، کسی نبود جز آنکه در اَوِستای پاک از او به عنوان «بهترین تیرانداز آریایی» یاد شده است؛ یعنی آرش کمانگیر. او پیش از آنکه تیر خود را از چلهی کمان خویش رها سازد، رو به سوی باشندگان میکند و با ابراز آگاهی از آنکه پس از پرتاب این تیر، جان خویش را از دست خواهد داد، روشن و آشکار بر این نکته پافشاری میکند که جان او فدای «شاه» و «مردم» خواهد شد؛ رویدادی که بهراستی رخ میدهد و این چنین، آرش کمانگیر، این پهلوان دلاور ایرانی، جان خویش را در روز تیر از ماه تیر در سالنامهی اوستایی، برابر با دهم تیر در سالنامهی جلالی، از دست میدهد. به همین چرایی، همواره از این رویداد به عنوان یکی از چراییهایی برگزاری «جشن تیرگان» یاد میشود.
💠 تیری که آرش از چلهی کمان خود رها نمود و به یاری اهورامزدا و دیگر ایزدان، بهویژه سِپَندارمَذ امشاسپند و تیر ایزد و باد ایزد، صلح و آشتی را به ایرانزمین باز گرداند، بیگمان تا ابد یادآور «شاهدوستی» و «مردمدوستی»، «دینداری» و «یزدانباوری»، «میهنپرستی» و «آشتیجویی»، و «جانفشانی» و «جانگواهی» در راه این ارزشهای نیک خواهد بود.
💠 هرآینه این نیز گفتنیست که بر پایهی کتاب ارجمند «دبستان مازدیسنی»، تیری را که سرنوشت ملت ایران به آن وابسته بود، دانایان و فرزانگان ایرانی ساختند؛ از این رو حتی جایگاه «دانشاندوزی» و «خردگرایی» نیز در داستان آرش کمانگیر نادیده گرفته نشده است.
📚 یارینامه:
1- برگردان اکبر داناسرشت از آثارالباقیه
2- گزارش استاد ابراهیم پورداوود بر تیریشت
3- دبستان مازدیسنی
✍ بهدین تیرداد نیک اندیش
🔥 @AshemVohu2581 🔥